Konwój OA-180
| II wojna światowa, bitwa o Atlantyk | |||
 HMCS „St. Laurent” (H83) | |||
| Czas |
9–13 lipca 1940 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Przyczyna |
dążenie do przerwania dostaw wojennych aliantów przez Niemców | ||
| Wynik |
zwycięstwo Niemców | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
OA-179 (OA-180) – konwój morski z okresu II wojny światowej z Methil do Ameryki Północnej. Pomimo eskorty konwój stracił holenderski statek handlowy „Alwaki”, który został storpedowany 10 lipca 1940 roku przez niemiecki okręt podwodny U-61.
Konwój i jego eskorta[edytuj | edytuj kod]
Konwój OA-179[a], który miał wyjść z Southend-on-Sea, został przekierowany do Methil, co spowodowało połączenie go z kolejnym formującym się transatlantyckim konwojem, OA-180[2]. Statki, które miały wchodzić w skład OA-179 przeszły więc w dniach 5–8 lipca 1940 roku z Southend-on-Sea do Methil w ramach konwoju FN-214[2]. W skład kombinowanego konwoju OA-180 weszło więc łącznie 31 statków handlowych[2]. Eskortę konwoju stanowiły dwa alianckie okręty: kanadyjski niszczyciel HMCS „St. Laurent” (H83) i brytyjska korweta HMS „Hibiscus” (K24)[2][3]. Komodorem konwoju był komandor Royal Naval Reserve R.H. Walley, zaokrętowany na zbudowanym w 1925 roku statku „Prometheus” (6095 BRT)[3].
Przebieg operacji[edytuj | edytuj kod]
Konwój rozpoczął swój rejs we wtorek, 9 lipca 1940 roku, opuszczając Methil i kierując się w stronę portów zachodniego wybrzeża Wysp Brytyjskich i portów Ameryki Północnej[2][3]. Statki zmierzały w dwóch kolumnach, obierając drogę na Atlantyk, opływały wybrzeże Szkocji[2]. 10 lipca, po przejściu przez konwój przez cieśninę Pentland Firth, płynący jako drugi w prawej kolumnie holenderski parowiec SS „Alwaki” (o pojemności 4533 BRT) tuż po godzinie 13:00 nagle wyszedł z linii i zastopował, a wieczorem zatonął na pozycji 58°46′N 4°46′W/58,766667 -4,766667[2][4]. Ponieważ nie było słychać eksplozji, a krążący nad konwojem samolot i okręty eskorty nie wykryły wrogich okrętów podwodnych, Admiralicja uznała, że zagłada statku została spowodowana sabotażem[2][3]. Tymczasem sprawcą zatopienia „Alwaki” był niemiecki okręt podwodny U-61, który wystrzelił w kierunku statku dwie torpedy z tak bliskiej odległości, że te nie zdążyły się uzbroić i choć trafiły w kadłub jednostki, to nie eksplodowały[2]. Powstałe w wyniku uderzenia torped wyrwy w kadłubie spowodowały jednak powolne zalanie statku i jego zatonięcie[4][5].
11 lipca, nieopodal Skerryvore konwój podzielił się: 12 statków przeszło bez eskorty przez Kanał Północny, podczas gdy reszta skierowała się dalej na zachód[2]. 12 lipca z eskorty konwoju ubyła korweta HMS „Hibiscus”, która nie była w stanie płynąć w ciężkim sztormie[2]. 13 lipca konwój został rozproszony na pozycji 55°45′N 17°20′W/55,750000 -17,333333, a niszczyciel HMCS „St. Laurent” powrócił do Firth of Clyde[2].
Podsumowanie[edytuj | edytuj kod]
Liczący 31 statków handlowych i dwa okręty eskorty konwój OA-180 utracił jedną jednostkę o pojemności 4533 BRT – SS „Alwaki”, który został zatopiony przez U-61. U-Boot po ataku wycofał się niezauważony, nie odnosząc żadnych uszkodzeń[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mariusz Borowiak: U-Booty typu II. Podwodne drapieżniki Hitlera. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2012. ISBN 978-83-7020-493-8.
- Patrick Clancey: Allied Convoy Codes. naval-history.net. [dostęp 2019-04-11]. (ang.).
- Arnold Hague: Convoy OA.179. convoyweb.org.uk. [dostęp 2019-04-11]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Convoy OA-180. uboat.net. [dostęp 2019-04-11]. (ang.).
- Don Kindell: NAVAL EVENTS, JULY 1940 (Part 1 of 2) Monday 1st- Sunday 14th. Naval History Homepage. [dostęp 2019-04-11]. (ang.).