Koskoroba
| Coscoroba coscoroba[1] | |||
| (Molina, 1782) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Coscoroba[2] | ||
| Gatunek |
koskoroba | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok poza sezonem lęgowym | |||
Koskoroba[6] (Coscoroba coscoroba) – gatunek dużego ptaka z podrodziny gęsi (Anserinae) w rodzinie kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Amerykę Południową. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek po raz pierwszy opisał w 1782 roku chilijski duchowny i przyrodnik Juan Ignacio Molina, nadając mu nazwę Anas Coscoroba[4]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu Molina wskazał Chile[4]. Jedyny przedstawiciel rodzaju Coscoroba opisanego w 1853 roku przez niemieckiego zoologa i botanika Ludwiga Reichenbacha[3][7]. Niekiedy bywał zaliczany do łabędzi (Cygnus)[8]. Nie wyróżnia się podgatunków[7].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]Coscoroba: lokalna, chilijska onomatopeja Coscoroba dla koskoroby[9].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 90–115 cm; masa ciała samców 3800–5400 g, samic 3100–4500 g[10]. Rozpiętość skrzydeł dochodzi do 1,6 m. Wyglądem często bardziej przypomina gęś niż łabędzia, ma bowiem tułów jak mały łabędź i głowę jak gęś. Upierzenie białe na całym ciele, z wyjątkiem końcówek sześciu lotek pierwszego rzędu, które są czarne. Czarne końcówki są słabo widoczne przy złożonym skrzydle, lepiej je widać podczas lotu ptaka. Dziób, nogi i stopy są czerwone. Koskoroba nie posiada także charakterystycznej dla łabędzi czarnej „maski” między oczami a dziobem. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Upierzenie młodych osobników jest nieregularne – głównie brązowe i szare.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Koskoroba zamieszkuje Amerykę Południową od południowego Chile i centralnej Argentyny po Ziemię Ognistą oraz Falklandy. Zimą migruje na północ – po centralną część Chile, północną Argentynę, Paragwaj oraz południowo-wschodnią Brazylię[10]; w 2006 roku odnotowano pierwsze potwierdzone stwierdzenie na południu Boliwii[11].
Zamieszkuje ciepłe laguny i bagniska oraz wszelkie obszary podmokłe, gdzie chętnie przebywa wśród bujnej roślinności przybrzeżnej.
Rozród
[edytuj | edytuj kod]
Zwykle gniazduje w samotnych parach na niewielkich wyspach, w trzcinach lub wśród wysokich traw, zawsze w pobliżu wody. Gniazdo to duży kopiec roślin wodnych. Jego wnętrze wyścielone jest bardziej miękkimi materiałami, takimi jak trawa czy puch[12].
Samica składa zwykle 4–7 jaj. Wysiaduje je sama przez około 28–35 dni, podczas gdy samiec strzeże okolic gniazda. Pisklęta są pokryte puchem, potrafią pływać i żerować wkrótce po wykluciu. Rodzice bronią ich przed intruzami[12].
Pożywienie
[edytuj | edytuj kod]Żywi się głównie roślinami wodnymi oraz ich nasionami, a także małżami i rybami.
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje koskorobę za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji szacuje się na 6700 – 17 000 dorosłych osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Coscoroba coscoroba, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Coscoroba, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2012-08-31] (ang.).
- ↑ a b H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1852, s. 10. (niem.).
- ↑ a b c A.J.I. Molina: Saggio sulla storia naturale del Chili. Bologna: Nella Stamperia di S. Tommaso d’Aquino, 1782, s. 234, 344. (wł.).
- ↑ a b Coscoroba coscoroba, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Cereopseini Vigors, 1825 (wersja: 2020-07-06). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-01].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-01]. (ang.).
- ↑ D. Lepage: koskoroba Coscoroba coscoroba. [w:] Avibase – Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2020-04-14].
- ↑ Coscoroba, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).
- ↑ a b C. Carboneras & G.M. Kirwan: Coscoroba Swan (Coscoroba coscoroba). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2017. [dostęp 2017-11-11]. (ang.).
- ↑ J.A. Tobias, N. Seddon. Ornithological notes from southern Bolivia. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 127 (4), s. 293–300, 2007. (ang.).
- ↑ a b N. Bouglouan: Coscoroba Swan. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-09-29]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).