Przejdź do zawartości

Koło tętnicze mózgu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schemat koła tętniczego mózgu (w górnej części schematu).
Unaczynienie tętnicze mózgowia ludzkiego.
Obraz tętnic mózgu po dodaniu środka cieniującego. Na pierwszym planie tętnice kręgowe; dalej tętnica podstawna i wreszcie koło tętnicze mózgu.

Koło tętnicze mózgu[1][2][3], krąg tętniczy mózgu[4], pierścień tętniczy mózgu[1], koło tętnicze Willisa[1], krąg tętniczy Willisa[4] (łac. circulus arteriosus cerebri, circulus arteriosus Willisi[1]) – układ tętnic zaopatrujących mózgowie, leżących na jego podstawie[1]. Nazwa eponimiczna upamiętnia angielskiego lekarza z XVII wieku, Thomasa Willisa[4].

Naczynia

[edytuj | edytuj kod]

Na koło składają się (patrz schemat obok):

Tętnica podstawna i środkowa mózgu, mimo że zaopatrują mózgowie, nie są uważane za składowe koła tętniczego.

Znaczenie fizjologiczne

[edytuj | edytuj kod]

Ułożenie tętnic mózgu w koło tętnicze przeciwdziała niedokrwieniu mózgowia, ponieważ nawet w przypadku zwężenia lub zatoru jednej z nich krew nadal jest rozprowadzana dzięki pozostałym naczyniom. Warunkiem jest drożność wszystkich elementów koła tętniczego, co u człowieka nie zawsze ma miejsce z uwagi na dużą zmienność osobniczą koła[5][1]. Tkanka nerwowa jest bardzo wrażliwa na niedotlenienie, a zmienność osobnicza koła tętniczego u człowieka jest wysoka, dlatego podwiązanie na dłużej już jednej tętnicy szyjnej wewnętrznej może być u ludzi niebezpieczne.

Zakres unaczynienia

[edytuj | edytuj kod]

Gałęzie koła tętniczego mózgu zaopatrują całe mózgowie, zawartość oczodołu, okolice nosa oraz część opony twardej.

Pochodzenie

[edytuj | edytuj kod]

Koło tętnicze bierze początek z trzech źródeł:

Zmienność

[edytuj | edytuj kod]

Do najczęstszych anomalii dotyczących koła należą[6]:

  • brak lub hipoplazja jednej z tętnic przednich mózgu (25% przypadków);
  • brak lub hipoplazja jednej lub obu tętnic łączących tylnych (20% przypadków);
  • hipoplazja odcinka P1 tętnicy tylnej mózgu z płodowym odejściem tętnicy tylnej mózgu od tętnicy szyjnej wewnętrznej (15% przypadków);
  • brak tętnicy łączącej przedniej występuje rzadko (0,3% przypadków).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom IV. Układ nerwowy ośrodkowy, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 415–416, ISBN 978-83-200-4203-0.
  2. Zygmunt Urbanowicz, Współczesne mianownictwo anatomiczne, Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2002, s. 282, ISBN 83-88063-91-X.
  3. Jan Henryk Spodnik, Mianownictwo anatomiczne polsko-angielsko-łacińskie, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2022, s. 221, ISBN 978-83-66960-76-3.
  4. a b c Bogusław Gołąb, Słownik eponimów morfologicznych, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1974, s. 108.
  5. a b Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom III. Układ naczyniowy, wyd. IX, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 191–193, ISBN 978-83-200-3257-4.
  6. Tetnice podstawy mózgu, koło Willisa, tętnica szyjna w odcinku wewnątrzczaszkowym i jej główne odgałęzienia [online], secure.mp.pl [dostęp 2022-05-02].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Adam Bochenek, Michał Reicher, Stanisław Hiller, Wiesław Łasiński: Układ naczyniowy. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 191–193. ISBN 83-200-2889-2.