Kościół Matki Bożej Szkaplerznej w Głębowicach
nr rej. A-294/78[1] z dnia 20.04.1978 | |||||||
kościół parafialny | |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||
Wyznanie | |||||||
Kościół | |||||||
Parafia | |||||||
Wezwanie | |||||||
| |||||||
| |||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||||||
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego | |||||||
Położenie na mapie gminy Osiek | |||||||
49°56′37,30″N 19°19′51,15″E/49,943694 19,330875 |
Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej w Głębowicach – zabytkowy[1], drewniany kościół parafialny parafii Matki Bożej Szkaplerznej w Głębowicach, wybudowany w 1518[a], w następnych stuleciach kilkukrotnie przebudowany co znacznie zmieniło pierwotny wygląd kościoła. Znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa małopolskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kościół został zbudowany w 1518[a], konsekrowany przez biskupa sufragana Mikołaja Oborskiego w 1659. W następnym stuleciu dobudowano do prezbiterium od wschodu murowaną zakrystię. W 1782 obudowano pierwotną wieżę nową konstrukcją. W 1860 do prezbiterium dobudowano murowaną kaplicę fundacji Duninów, których katakumby umieszczone są pod nią. Drewniane prezbiterium zostało zastąpione piętrowym murowanym w 1931, dołączyła do niego również druga murowana kaplica. Na wschodniej ścianie zakrystii wmurowano epitafia właścicieli wsi, m.in. Skrzyńskich herbu Łąbędź, a w 1854 w filar bramki wejściowej wmurowano pochodzącą z 1546 płytę nagrobną śląskiego szlachcica Jakuba Saszowskiego z Gierałtowic (vel Gierałtowski z Gierałtowic), oświęcimskiego sędziego, z Domu Saszowskich (pisane również Szaszowskich)[2][3][4]. Jest to jedna z najstarszych płyt nagrobnych na ziemi małopolskiej (Rejestr zabytków, numer w rejestrze: A-71 z 9.12.1968; A-294/78 z 20.04.1978).
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół jest orientowany, na planie krzyża łacińskiego. Prezbiterium z zewnątrz jest zakryte przez dwie przylegające do zakrystii kaplice boczne. Od zachodu do drewnianej oszalowanej nawy przylega również drewniana wieża. Całość, poza wieżą jest przykryta jednokalenicowym dachem krytym dachówką. Wieża zakończona jest blaszanym hełmem z iglicą.
Wnętrze
[edytuj | edytuj kod]Wnętrze przykrywa sklepienie kolebkowe. Prezbiterium połączone jest z bocznymi kaplicami poprzez murowane arkady, przejście do zwieńczonej sklepieniem nieckowym zakrystii znajduje się za późnorenesansowym ołtarzem głównym, w którym mieści się XVII-wieczny barokowy obraz Matki Bożej wręczającej szkaplerz św. Szymonowi Stockowi. Ołtarze boczne barokowe. W jednej z bocznych kaplic znajduje się portret zmarłej w 1638 Zofii z Komorowskich Gierałtowskiej. Na ścianie nawy barokowy obraz Koronacji Matki Bożej oraz dziewięć scen alegorycznych.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Słownik geograficzny Królestwa Polskiego podaje rok 1378.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Franciszek Bohomolec, Marcin Bielski: Zbior dzieiopisow polskich: Kronika Marcina Bielskiego. T. I. Warszawa: W Drukarni J.K. Mci y Rzeczypospolitey, 1764, s. 587.
- ↑ Bartosz Paprocki: Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584; wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego. Kraków: nakł. Biblioteka Polska (przedruk 1858), 1584, s. LXXXIII & CVII, 710–711 & 891.
- ↑ Szymon Okolski: Orbis Polonus splendoribus coeli, triumphis mundi, pulchritudine animantium condecoratus, in quo antiqua Sarmatorum gentiliata pervetusta nobilitatis insignia etc. specificantur et relucent. T. III. Kraków: In Officina Typographica Francisci Cæsarii, 1641–43, s. 94–98. (łac.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Magdalena Michniewska, Artur Michniewski, Marta Duda, Sebastian Wypych: Kościoły drewniane Karpat. Polska i Słowacja. Wyd. 2. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2006, s. 32-33. ISBN 83-89188-43-0.
- Historia kościoła pw. Matki Boskiej Szkaplerznej. [w:] www.zspglebowice.iap.pl [on-line]. [dostęp 2011-12-11].
- Architektura I Rzeczypospolitej (województwo krakowskie)
- Głębowice (województwo małopolskie)
- Świątynie pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej
- Drewniane kościoły w województwie małopolskim
- Kościoły w diecezji bielsko-żywieckiej
- Obiekty sakralne w gminie Osiek (województwo małopolskie)
- Zabytkowe kościoły w powiecie oświęcimskim