Krążowniki torpedowe typu Condor

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krążowniki torpedowe typu Condor
ilustracja
Kraj budowy

 Francja

Użytkownicy

 Marine nationale

Stocznia

Arsenal de Rochefort, Rochefort
Arsenal de Toulon, Tulon

Wejście do służby

1886-1889

Wycofanie

1907-1920

Zbudowane okręty

4

Dane taktyczno-techniczne[1][2]
Wyporność

normalna: 1229-1311 ton

Długość

68 m między pionami

Szerokość

9 m

Zanurzenie

4,7 m

Napęd

2 maszyny parowe
4 kotły
moc 3000 KM
2 śruby

Prędkość

17-17,5 węzła

Zasięg

2800 Mm przy 10 w.

Załoga

156

Uzbrojenie

5 dział kal. 100 mm L/26 (5 x I)
4 działa kal. 47 mm L/40 (4 x I)
6 rewolwerowych dział kal. 37 mm L/20 (6 x V)
4 wt kal. 350 mm

Opancerzenie

pokład 40 mm

Krążowniki torpedowe typu Condorfrancuskie krążowniki torpedowe z lat 80. XIX wieku. W latach 1883–1889 w stoczniach Arsenal de Rochefort w Rochefort i Arsenal de Toulon w Tulonie zbudowano cztery okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Marine nationale w latach 1886–1889, a z listy floty skreślono je w latach 1906–1920 i następnie złomowano.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Krążowniki torpedowe typu Condor[a] zaprojektowano jako niewielkie, jednokominowe jednostki o dziobach i rufach w kształcie pługa i trzech masztach (później jeden z nich usunięto)[1][2]. Kadłuby jednostek wykonano ze stali[3].

Spośród czterech okrętów typu Condor dwa powstały w stoczni Arsenal de Rochefort, zaś dwa kolejne w stoczni Arsenal de Toulon[1][2]. Stępki okrętów położono w latach 1883–1884, a zwodowane zostały w latach 1885–1889[2][4]. Koszt budowy jednego okrętu wyniósł w przeliczeniu 80 000 £[3].

Okręt Stocznia Początek budowy Wodowanie Wejście do służby Los
Condor Arsenal de Rochefort kwiecień 1883 17 maja 1885 listopad 1886 wycofany 1907, złomowany
Épervier maj 1884 październik 1886 1887 wycofany 1911, złomowany
Faucon Arsenal de Toulon luty 1884 1887 listopad 1887 wycofany 1920, złomowany
Vautour kwiecień 1884 25 kwietnia 1889 grudzień 1889 wycofany 1908, złomowany

Dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]

Okręty były niewielkimi krążownikami torpedowymi[1][2]. Długość między pionami wynosiła 68 metrów, szerokość całkowita 9 metrów, zaś maksymalne zanurzenie 4,7 metra[1][2]. Wyporność normalna wynosiła od 1229 do 1311 ton[1][2][b]. Okręty napędzane były przez dwie maszyny parowe o łącznej mocy 3000 KM, do których parę dostarczały cztery kotły cylindryczne (pierwsze trzy jednostki) lub lokomotywowe[1][2][c]. Maksymalna prędkość napędzanych dwiema śrubami jednostek wynosiła od 17 do 17,5 węzła[1][2][d]. Okręty zabierały maksymalnie 160 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 2800 Mm przy prędkości 10 węzłów[1][2].

Główne uzbrojenie artyleryjskie jednostek składało się z pięciu pojedynczych dział kalibru 100 mm L/26 M1881, umieszczonych na górnym pokładzie w ambrazurach (dwa przednie), sponsonach (dwa kolejne) i na rufie[1][2]. Oprócz tego na okrętach zainstalowano cztery pojedyncze działa Hotchkiss M1885 L/40 kal. 47 mm i sześć rewolwerowych dział kal. 37 mm L/20 M1885[1][2]. Okręty wyposażone też były w cztery wyrzutnie torped kal. 350 mm[1][2][e].

Wypukły stalowy pokład pancerny miał grubość 40 mm, a nad maszynownią znajdował się koferdam i pokład przeciwodłamkowy[1][2].

Załoga pojedynczego okrętu składała się z 156 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][f].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Wszystkie okręty typu Condor („Condor”, „Épervier”, „Faucon” i „Vautour”) weszły do służby w Marine nationale między 1886 a 1889 rokiem[1][2]. W latach 90. XIX wieku z pokładów krążowników usunięto wszystkie wyrzutnie torped, a kotły „Vautoura” zostały przystosowane do zasilania paliwem płynnym[2]. Jednostki zostały wycofane ze służby w latach 1907–1920, a następnie złomowane[1][4].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Klasyfikowane także jako kanonierki torpedowe[1][2].
  2. Jane 1970 ↓, s. 131 podaje, że wyporność wynosiła 1240 ton, Brassey 1894 ↓, s. 289-293 – od 1240 do 1280 ton, zaś według Jane 1900 ↓, s. 126 wyporność wynosiła około 1300 ton.
  3. Brassey 1894 ↓, s. 289-293 podaje, że moc siłowni wynosiła od 3200 do 3800 KM.
  4. Podczas prób jednostek przy przeciążeniu maszyn osiągnięto prędkości od 17,1 do 17,8 węzła[5].
  5. Brassey 1894 ↓, s. 289-293, Jane 1900 ↓, s. 126 i Jane 1970 ↓, s. 131 podają, że okręty wyposażone były w pięć wyrzutni torped.
  6. Gogin 2021 ↓ podaje, że załoga pojedynczego okrętu liczyła 137 osób.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Chesneau i Kolesnik 1979 ↓, s. 324.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q Gogin 2021 ↓.
  3. a b Brassey 1894 ↓, s. 289-293.
  4. a b Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 194.
  5. Jane 1900 ↓, s. 126.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • The Naval Annual, 1894. T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1894. (ang.).
  • Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: CONDOR torpedo cruisers (1886 - 1889). Navypedia. [dostęp 2021-02-19]. (ang.).
  • Fred T. Jane (red.): Jane’s Fighting Ships 1900. London: Sampson Low, Marston & Co., 1900. (ang.).
  • Fred T. Jane (red.): Jane’s Fighting Ships 1905/6. New York: ARCO Publishing Company, 1970. (ang.).