Ksawery Wołłowicz
.jpg)
| |
 Bogoria | |
| Rodzina |
Wołłowiczowie |
|---|---|
| Data urodzenia |
ok. 1820 |
| Data i miejsce śmierci |
1873 |
| Ojciec |
Ignacy Wołłowicz |
| Matka |
Kretuz |
| Żona |
Rozalia Śliwińska |
| Dzieci | |
Ksawery Wołłowicz herbu Bogoria (ur. ok. 1820 na Wileńszczyźnie, zm. w 1873 w Stanisławowie) – polski aktor, śpiewak i dyrektor teatrów prowincjonalnych w Galicji.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był wnukiem Franciszka Ksawerego Wołłowicza i Elżbiety Skarbek-Ważyńskiej. Żonaty z aktorką Rozalią ze Śliwińskich, miał jedna córkę – Ludwikę – także aktorkę. Grał od 1860 roku w teatrach prowincjonalnych: Jana Hannsa w Druskiennikach, Suwałkach, Grodnie. Następnie w zespole teatru wileńskiego występował w Kownie, i w Brześciu Litewskim[1]. Walczył w powstaniu styczniowym w oddziale kosynierów Marcelego Nenckiego[2].
Po upadku powstania styczniowego uciekł do Galicji. W roku 1866 grał w Jaśle w teatrze Józefa Bendy, gdzie poznał aktorkę Rozalię Śliwińską, z którą w roku 1869 wziął ślub. Następnie oboje grali w teatrach Lucjana Eisenbach-Ortyńskiego, Piotra Woźniakowskiego i Gustawa Zimajera. Od roku 1870 prowadził z żoną własny teatr w Galicji. Występowali m.in. w Dolinie, Rohatynie, Żurawnie, Kałuszu, Drohobyczu, Samborze, Lesku, Jaśle, Przemyślu, Tarnowie. Od marca 1872 prowadził wspólnie z Astolfem Grafczyńskim teatr w Rzeszowie i Stanisławowie, gdzie w roku 1873 nagle zmarł. Jego żona grywała nadal, m.in. we Lwowie, tatrze krakowskim i na prowincji.
Tak o nim pisał Edward Webersfeld: Typ szlachcica o szerokiej naturze. Pełnego pańskiej fantazji i zachcianek. Nie kwalifikował się ze swego usposobienia do zawodu aktorskiego, umiał jednak poddać się nieuniknionej konieczności i należał do bardzo wydatnych sił aktorskich. Specjalnością jego były typy szlacheckie, traktowane z rozmachem. Księcia Radziwiłła w „Panie kochanku” grał wybornie i mógł iść o lepsze z najdoskonalszymi przedstawieniami tej roli, tj. Wincentym Rapackim i Marcelim Zboińskim. Grywał wyłącznie kilka swych ulubionych ról jak: Radziwiłła w „Panie kochanku”, Wojewodę w „Mazepie”, Karola w „Zbójcach” itp.[3]
U Wołłowicza debiutowali m.in.: Stanuchowski, Wisłocki, Ludwika Grafczyńska (żona Astolfa) i Michalina Solska (pierwsza żona Ludwika Solskiego).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Biogram K. W. [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego. 1765–1965, t. 1, oprac. Zbigniew Raszewski, Warszawa, PWN 1973
- Karol Estreicher, Teatra, „Gazeta Narodowa” 1871, nr 176
- Edward Webersfeld, Aktorzy dramatyczni powstańcami, w: „Kronika Powszechna”, 1913, nr 5
- Edward Webersfeld, Teatr prowincjonalny w Galicji. 1850-1908, w: „Scena i Sztuka”, 1908-1909
- Józef Białynia Chołodecki, Cmentarzyska i groby naszych bohaterów z lat 1794-1864 na terenie Wschodniej Małopolski, nakł. Pol. Tow. Opieki nad Grobami Bohaterów we Lwowie, Lwów 1928
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Biogram K. W. [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego. 1765–1965, t. 1, oprac. Zbigniew Raszewski, Warszawa, PWN 1973
- ↑ Zob. Bożena Kuliberda, Działania Rogińskiego w Powstaniu Styczniowym, w: Przegląd historyczno-wojskowy, t. 10., Wojskowe Biuro Historyczne, Warszawa 1938
- ↑ Edward Webersfeld, Teatr prowincjonalny w Galicji 1850-1908, "Scena i Sztuka" 1908, nr 6-10