Kubianka kotkowa
_Fuckel_1002363.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kubianka kotkowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Ciboria amentacea (Balb.) Fuckel Jb. nassau. Ver. Naturk. 23-24: 311 (1870) [1869-70] | |
Kubianka kotkowa (Ciboria amentacea (Balb.) Fuckel) – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerotiniaceae)[1].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ciboria, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1804 r. E.G. Balbiani nadając mu nazwę Peziza amentacea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu Leopold Fuckel w 1870 r.[1]
- Helotium amentaceum (Balb.) P. Karst. 1866
- Hymenoscyphus amentaceus (Balb.) W. Phillips 1887
- Peziza amentacea Balb. 1804
- Rutstroemia amentacea (Balb.) P. Karst. 1871[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Typu apotecjum, początkowo kulisty, potem półkulisty, na koniec prawie płaski. Wyglądem przypomina puchar, składa się bowiem z miseczki osadzonej na dość długim trzonie. Miseczka ma średnicę 0,4-1 (,5) cm, za młodu jest rdzawobrązowa, w stanie dojrzałym raczej ochrowa, półprzezroczysta. Powierzchnia wewnętrzna (hymenialna) gładka, zewnętrzna matowobiała, krawędź miseczki jest przynajmniej początkowo pokryta białawymi płatkami, później czasami popękana lub pofalowana. Trzon cienki, o wysokości 5–30 mm i grubości 0,2–1 mm, zwykle wygięty, tej samej barwy co miseczka lub u podstawy nieco jaśniejszy, białawo matowy. Miąższ jest woskowaty[3].
- Cechy mikroskopowe
Worki 8-zarodnikowe. Zarodniki eliptyczne, 6,5–11 × 4–6 µm, gładkie. Wierzchołki worków i wstawki są amyloidalne[3].
- Gatunki podobne
Ciboria viridifusca rośnie jesienią na butwiejących szyszkach olszy. Wiosną na nerwach liści olszy rośnie Rutstroemia conformata[3].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Kubianka kotkowa występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji[4]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła 9 stanowisk, najstarsze podał Franciszek Błoński w 1896 r.[5]
Grzyb saprotroficzny występujący na opadłych z drzewa kotkach leszczyny (Corylus) i olchy (Alnus)[5], wierzby (Salix) lub topoli (Populus). Rośnie bardzo wczesną wiosną, czasem już pod koniec łagodnej zimy, od lutego do kwietnia. Owocniki niepozorne, choć zwykle pojawiają się w grupach. Gdy pogoda się ociepla, ich wzrost szybko się zatrzymuje[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ a b c d Ciboria amentacea (Balb.) Fuckel 1870 [online], Mycoatlas [dostęp 2022-12-17].
- ↑ Występowanie Ciboria amentacea (Balb.) Fuckel na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-12-17] (ang.).
- ↑ a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.