Liściokwiat garbnikowy
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| |||
| |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | rośliny zielone | ||
| Nadgromada | rośliny telomowe | ||
| Gromada | rośliny naczyniowe | ||
| Podgromada | rośliny nasienne | ||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | różopodobne | ||
| Rząd | malpigiowce | ||
| Rodzina | liściokwiatowate | ||
| Rodzaj | liściokwiat | ||
| Gatunek | liściokwiat garbnikowy | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Phyllanthus emblica L. Sp. pl. 2:982. 1753 | |||
| Synonimy | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Liściokwiat garbnikowy (Phyllanthus emblica) – gatunek drzewa z rodziny liściokwiatowatych (Phyllanthaceae). Pochodzi z Azji (Chiny, Półwysep Indyjski, Indochiny, Malezja[4]).
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Drzewo o wysokości do 10 m.
- Liście
- Równowąskie, o długości do 1,5 cm, gęsto ułożone na gałązkach w 2 rzędach[5]. Liście pojedyncze, mimo że swoim wyglądem przypominają liście pierzasto złożone.
- Kwiaty
- Rozdzielnopłciowe, niewielkie, wyrastające w kątach liści. Mają 6-działkowy kielich, nie posiadają korony. Kwiaty męskie mają 3-5 pręcików, kwiaty żeńskie 1 słupek.
- Owoc
- Żółtawego koloru trójdzielna torebka z silnie kwaśnym miąższem[5].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Uprawiany jest w Indiach dla jadalnych owoców przypominających nieco agrest, stąd nazwa angielska Indian gooseberry.
- Owoce amli wykazują działanie antywirusowe i antybakteryjne. Od wieków są wykorzystywane w indyjskiej medycynie tradycyjnej, ajurwedzie.
- Szczególnie w południowych Indiach, owoce spożywa się w postaci przetworów.
- Posiada również zastosowanie w kosmetyce[6].
Znaczenie w hinduizmie[edytuj | edytuj kod]
- Teksty tantry hinduistycznej, wymieniają drzewo amalaka /dhatri/ jako jedno z pięciu, które tradycyjnie wymagane są w munda sadhana (miejscu wykonywania sadhany)[7].
- Tradycja wisznuizmu bengalskiego uważa to drzewo za siedzibę bogini Lakszmi[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-11-26] (ang.).
- ↑ Phyllanthus emblica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-06].
- ↑ a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- ↑ Biochemia Urody-Twoje domowe laboratorium kosmetyczne, www.biochemiaurody.com [dostęp 2017-11-25].
- ↑ Munda Sadhana. W: Paramahansa Pradźnanananda: Jnana Sankalini Tantra. Wyd. 1. Delhi: Motilal Banarasidass, 2006, s. 42. ISBN 978-81-208-3142-X. (ang.)
- ↑ Dalsze instrukcje: jama i nijama. W: Robert Czyżykowski: Droga do doskonałości w tradycji Ćaitanji. Wybrane aspekty praktyki religijnej w wisznuizmie bengalskim. Wyd. 1. Kraków: Zakład Wydawniczy >>Nomos<<, 2004, s. 167, seria: Religiologica Juventa. ISBN 83-88508-63-6.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):