Przejdź do zawartości

Lutung indochiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lutung indochiński
Trachypithecus germaini[1]
(A. Milne-Edwards, 1876)
Ilustracja
Lutung indochiński w zoo w Wietnamie w 2012
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Nadrodzina

koczkodanowce

Rodzina

koczkodanowate

Podrodzina

gerezy

Plemię

Presbytini

Rodzaj

lutung

Gatunek

lutung indochiński

Synonimy
  • Semnopithecus germani Milne-Edwards, 1876[2]
  • Presbytis germaini mandibularis Kloss, 1916[3]
  • Presbytis cristata koratensis Kloss, 1919[4]
  • Pithecus germaini changensis Kloss, 1919[5]
  • Presbytis cristata caudalis Đào Văn Tiến, 1977[6]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[7]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Lutung indochiński[8] (Trachypithecus germaini) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Lutung indochiński występuje w kontynentalnej części południowo-wschodniej Azji w południowej Mjanmie, południowej Tajlandii, południowym Laosie, Kambodży (na zachód od rzeki Mekong) i południowym krańcu Wietnamu; wschodnią granicą może być rzeka Mekong[9].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1876 roku francuski zoolog Alphonse Milne-Edwards nadając mu nazwę Semnopithecus germani[2]. Holotyp pochodził z Kochinchiny i Kambodży[10].

T. germaini należy do grupy gatunkowej cristatus, wraz z blisko spokrewnionymi T. cristatus, T. auratus, T. margarita, T. mauritius i T. selangorensis[9][11]. T. germaini jest częściowo sympatryczny z T. barbei[9][11]. Istnieje bardzo odrębny, ale mało znany takson z północnego Wietnamu, który można przypisać do tego gatunku (jako forma caudalis)[9][11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[9].

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]
  • Trachypithecus: gr. τραχυς trakhus „szorstki, kudłaty”; πιθηκος pithēkos „małpa”[12].
  • germaini: Louis Rodolphe Germain (1827–1917), oficer Armée de terre, weterynarz służący w Indochinach w latach 1862–1867 i Nowej Kaledonii w latach 1875–1878[13].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) około 55 cm, długość ogona 72–84 cm; masa ciała 6,5–7 kg[11]. Grzbiet zwykle w kolorze szarym. Brzuch, gardło i tylne nogi zwykle są jaśniejsze. Głowa otoczona jest wieńcem kremowych włosów. Dłonie i stopy małp mogą być czarne, podobnie jak część ogona. Są smukłe, a ich ogon jest zwykle dłuższy od ciała.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Trachypithecus germaini, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b A. Milne-Edwards. Sur quelques Mammifères et Crustacés nouveaux. „Bulletin de la Société philomathique de Paris”. Sixième série. 13, s. 8, 1876. (fr.). 
  3. C.B. Kloss. On a collection of mammals from the coast and islands of south-east Siam. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1916, s. 32, 1916. (ang.). 
  4. Kloss 1919 ↓, s. 340.
  5. Kloss 1919 ↓, s. 396.
  6. D.V. Tien. Sur Quelques Rares Mammifères au Nord du Vietnam. „Mitteilungen aus dem Zoologischen Museum in Berlin”. 53 (2), s. 325, 1977. (fr.). 
  7. Trachypithecus germaini, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  8. Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 52. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 260. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  10. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Trachypithecus (Trachypithecus) germaini. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-09-12].
  11. a b c d D. Zinner, G.H. Fickenscher, Ch. Roos, M.V. Anandam, E.L. Bennett, T.R.B. Davenport, N.J. Davies, K.M. Detwiler, A. Engelhardt, A.A. Eudey, E.L. Gadsby, C.P. Groves, A. Healy, K.P. Karanth, S. Molur, T. Nadler, M.C. Richardson, E.P. Riley, A.B. Rylands, L.K. Sheeran, N. Ting, J. Wallis, S.S. Waters & D.J. Whittaker: Family Cercopithecidae (Old World Monkeys). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 744. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  12. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 683, 1904. (ang.). 
  13. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 151. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • C.B. Kloss. On mammals collected in Siam. „Journal of the Natural History Society of Siam”. 3 (4), s. 333–407, 1919. (ang.). 
  • T. Geissmann: Vergleichende Primatologie. Springer-Verlag, Berlin, 2003, ISBN 3-540-43645-6
  • D.E. Wilson & D.M. Reeder: Mammal Species of the World. A taxonomic and geographic Reference. Johns Hopkins University Press, Baltimore, 2005, ISBN 0-8018-8221-4
  • D. Zinner, G.H. Fickenscher & C. Roos: Family Cercopithecidae (Old World monkeys). s. 748 w Russell A. Mittermeier, Anthony B. Rylands & Don E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World – Volume 3: Primates. Lynx Editions, 2013, ISBN 978-8496553897