Mała Barania
Mała Barania widziana z kamieniołomu w Kamesznicy (2007) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Pasmo |
Pasmo Baraniej Góry |
Wysokość |
659 m n.p.m. |
Położenie na mapie Karpat | |
Położenie na mapie Beskidu Śląskiego | |
49°34′31″N 19°04′28″E/49,575278 19,074444 |
Mała Barania (659 m)[1], na starych mapach także Białożycki Groń[2] – wzgórze w Paśmie Baraniej Góry i Skrzycznego w Beskidzie Śląskim. Wschodnie stoki opadają do doliny Soły, zachodnie i południowe do doliny Bystrej. Orograficznie jest zakończeniem grzbietu odchodzącego na południe od szczytu Glinnego, lecz geologicznie stanowi przedłużenie grzbietu Szarego, będąc – tak jak i on – zbudowanym z gruboławicowych piaskowców krośnieńskich zaliczanych do tzw. łuski przedmagurskiej[3].
Stoki Małej Baraniej należą do trzech miejscowości: Milówka, Kamesznica i Cisiec. Rozległe wzgórze do niedawna było pokryte polami i pastwiskami, dzisiaj stopniowo zarasta lasem[1]. Nowe tereny najpierw opanowują gatunki pionierskie (brzoza, osika i leszczyna), które później ustępują gatunkom właściwym (klon jawor, buk zwyczajny, świerk pospolity)[4].
Na wschodnich stokach Małej Baraniej leży jeden z przysiółków Ciśca – Mały Cisiec. 1 września 1939 r. w rejonie Małej Baraniej toczyły się pierwsze na Żywiecczyźnie potyczki polskich sił zbrojnych z oddziałami niemieckimi posuwającymi się od Przełęczy Zwardońskiej[4].
W 2023 r. na wschodnich i południowych zboczach Małej Baraniej kontynuowana jest budowa ostatniego brakującego odcinka górskiego drogi ekspresowej S1, tzw. obejścia Węgierskiej Górki[5]. Na południowym, opadającym do Bystrej (Kameszniczanki) stoku Małej Baraniej jest dwupoziomowy, będący stanowiskiem geologicznym kamieniołom w Kamesznicy[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-05-30] .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna [online] [dostęp 2022-06-21] .
- ↑ Rafał Unrug (red.), Karpaty fliszowe między Olzą a Dunajcem. Przewodnik geologiczny, Warszawa: Wydawnictwa geologiczne, 1979, s. 74, ISBN 83-220-0043-X .
- ↑ a b Mirosław Barański , Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, ISBN 978-83-89188-71-7 .
- ↑ Budowa obejścia Węgierskiej Górki (S1 Przybędza-Milówka) styczeń 2023 [online], Żywiec Super-Nowa, 13 lutego 2023 [dostęp 2023-03-29] (pol.).
- ↑ Kamieniołom warstw krośnieńskich w Kamesznicy [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2023-07-24] .