Przejdź do zawartości

Majorat-Zaródcze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Majorat-Zaródcze
kolonia wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

sandomierski

Gmina

Koprzywnica

Część miejscowości

Łukowiec

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-660[2]

Tablice rejestracyjne

TSA

SIMC

0796619[3]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Majorat-Zaródcze”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Majorat-Zaródcze”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Majorat-Zaródcze”
Położenie na mapie gminy Koprzywnica
Mapa konturowa gminy Koprzywnica, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Majorat-Zaródcze”
Ziemia50°33′59″N 21°38′01″E/50,566389 21,633611[1]

Majorat-Zaródcze, dawniej Radowążkolonia wsi Łukowiec[4] w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Koprzywnica[5][3].

W latach 1975–1998 kolonia położona była w województwie tarnobrzeskim.

W administracji kościelnej rzymskokatolickiej kolonia położona w archidiecezji lubelskiej, w diecezji sandomierskiej, w dekanacie koprzywnickim, w parafii pw. św. Floriana.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Majorat-Zaródcze – dawniej Radowąż a także Radoband (obecnie część wsi Łukowiec).Pierwsza poświadczona źródłowo wzmianka o tej wsi pochodzi z roku 1166[6]. W źródłach historycznych wieś ta występowała pod nazwą: Radoband, Radobansz i Radobaz.

W połowie XII wieku Radowąż był osadą kościelną (własność biskupów krakowskich). Dokument z 1167 r. wspomina osadę leśną, którą Kapituła Krakowska wymieniła na inną z księżną Marią (żoną Bolesława IV Kędzierzawego). Wieś Łojowice w parafii Miechocin (patrz Majorat-Zaródcze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 270.). W latach 1338–1342 dziedzicami części wsi byli: Kiełcz z Radowąża i Paszko Bogoria. Przedstawiciele tych rodów posiadali także pobliską Cieszycą, Świężycami i Żórawicą oraz Miechocinem i Kaimowem po drugiej stronie Wisły. W 1342 r. przed sądem ziemskim sandomierskim dziedzice Radowąża toczyli spór z opatem koprzywnickim Wilhelmem o groblę (inne źródła – o młyn) na rzece Dobrzechowy[6].

W XV wieku część wsi należała do szlachetnych Domarata Kobylańskiego herbu Grzymała i Jakuba Domarata-Grzymały, były tu łany kmiece, karczma i zagrodnicy; z folwarku rycerskiego płacono dziesięcinę plebanowi w Miechocinie[7].

W połowie XVII wieku Radowążem władała magnacka rodzina Tarnowskich (Stanisław) z Dzikowa k. Tarnobrzega. Na podstawie darowizny Jana Stanisława Amora Tarnowskiego (rotmistrza królewskiego) i jego żony Zofii z Firlejów z 1676 r. (29 czerwca) Radowąż znalazł się we władaniu klasztoru i kościoła Ojców Dominikanów w Dzikowie.

W 1827 r. Radowąż był wsią prywatną; miał 16 domów i 82 mieszkańców[8]. Po 1831 r. Odnotowano ucieczkę mężczyzn do Galicji przed trudami służby wojskowej w armii rosyjskiej; ok. 1840 r. w Radowążu miało być tylko 8 gospodarzy, każdy gospodarujący na 5 morgach, a pańszczyznę odrabiano w miejscowym folwarku.

W 1884 r. wieś i folwark Radowąż miały 20 domów, 117 mieszkańców, 40 mórg ziemi dworskiej i 24 morgi włościańskie[7].

W 1929 r. wieś Radowąż miała 13 domów i 86 mieszkańców, a folwark 1 dom i 25 mieszkańców, w tym 6 Żydów. Natomiast kolonia Zaródzie miała 13 domów i 89 mieszkańców[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159093
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 753 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-18].
  4. Jednostki pomocnicze gminy Koprzywnica. Urząd Gminy Koprzywnica. [dostęp 2015-04-18].
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-18]. 
  6. a b Radowąż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 525.
  7. a b Radowąż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 443.
  8. Tabela. Tabela miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożone w biurze Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji, t. I-II, W. 1827.. „Centralna Biblioteka Statystyczna”. A-Ł (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego), s. 288, 1827. Warszawa. 
  9. Wacław Skarbmir Laskowski: Słownik krajoznawczy miejscowości powiatu sandomierskiego. Sandomierz: 1929.