Manchester Central

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Manchester Central
Ilustracja
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Miejscowość

Manchester

Rozpoczęcie budowy

1875

Ukończenie budowy

1880

Ważniejsze przebudowy

1983-1986, 2008-2010

Właściciel

Manchester City Council

Położenie na mapie Manchesteru
Mapa konturowa Manchesteru, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Manchester Central”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Manchester Central”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Manchester Central”
Położenie na mapie Wielkiego Manchesteru
Mapa konturowa Wielkiego Manchesteru, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Manchester Central”
Ziemia53°28′34,075″N 2°14′50,528″W/53,476132 -2,247369
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Manchester Central (dawniej GMEX) – centrum wystawienniczo-konferencyjne przebudowane z dawnego dworca kolejowego w Manchesterze w Anglii[1].

Budynek ma charakterystyczny, łukowaty dach o rozpiętości 210 ft (64,01 m) i jest to drugi co do wielkości dachu tego rodzaju w Wielkiej Brytanii.

W maju 1969 roku, po 89 latach jako dworzec, hala została zamknięta dla pasażerów. W latach 80. przebudowano dworzec i odnowiony dworzec początkowo funkcjonował jako sala koncertowa i centrum wystawowe, znane jako G-Mex Centre lub GMEX (Greater Manchester Exhibition Centre). Po kolejnym remoncie w 2007 roku obiekt powrócił do swojej dawnej nazwy Manchester Central.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dworzec kolejowy Manchester Central[edytuj | edytuj kod]

Rysunek starego dworca kolejowego Manchester Central z 1905 roku.

Kompleks był pierwotnie dworcem kolejowym znanym jako Manchester Central i był jednym z głównych terminali kolejowych miasta[2].

Hala dworca została zaprojektowana przez Johna Fowlera[3]. Prace rozpoczęły się w październiku 1875 roku, a dworzec otwarto w lipcu 1880 roku[3][4]. Stacja służyła wówczas jako stacja końcowa dla pociągów ekspresowych Midland Railway do London St Pancras. Dach stacji to duży, jednoprzęsłowy, łukowy dach stacji z kutego żelaza, rozciągający się na szerokość 210 ft (64 m), 550 ft (167,64 m) długości i 90 ft (27,43 m) wysokości. Dach ten był znanym elementem inżynierii kolejowej i jest drugim najszerszym, niepodpartym, żelaznym łukiem w Wielkiej Brytanii (pierwszym jest ten w London St Pancras)[3].

W szczytowym okresie, w latach 30. XX wieku, przez stację przejeżdżało ponad 400 pociągów dziennie[5]. Stacja działała przez 89 lat, przed jej zamknięciem w maju 1969 roku[1].

Centrum GMEX[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze opuszczonej stacji przed remontem w 1982 roku.

W 1978 roku budynek został przejęty przez radę hrabstwa Wielki Manchester w celu przebudowy na salę koncertową. W 1982 roku prace budowlane podjął Alfred McAlpine[6]. Sala miała ok. 10000 m² i można ją było podzielić na pomieszczenia o różnej wielkości przeznaczonych dla różnych wystaw[7]. Początkowe prace budowlane koncentrowały się na naprawie konstrukcji i ponownym spoinowaniu muru, co zajęło 18 miesięcy[6]. W 1986 roku, po czterech latach renowacji, królowa Elżbietę II oficjalnie otworzyła kompleks jako Greater Manchester Exhibition Centre (w skrócie G-Mex Centre)[8].

G-Mex był głównym miejscem koncertów w Manchesterze od 1986 do 1995 roku. Jego pozycja jako miejsca koncertowego zmniejszyła się po otwarciu Manchester Arena w 1995 roku[9][wymaga weryfikacji?].

W 2001 roku dobudowano Manchester International Convention Centre (MICC), składające się z audytorium na 804 miejsc i sal konferencyjnych oraz z tzw. Great Northern Hall. W 2005 roku firmę zarządzającą kompleksem wykupiła rada miasta Manchesteru[10].

Manchester Central[edytuj | edytuj kod]

W styczniu 2007 roku obiekt został przemianowany na Manchester Central, przywołując pamięć o dawnym dworcu[11] i przekształcony w centrum wystawienniczo-konferencyjne. Budynek został odnowiony kosztem 30 milionów funtów, a pierwsza faza tworzenia foyer trwała od lutego do listopada 2008 roku[12].

Druga faza, zakończona pod koniec 2009 roku, obejmowała rozbudowane foyer do zabytkowej Sali Centralnej II stopnia. Stara konstrukcja z przyciemnionego szkła została zburzona i zastąpiona przez konstrukcję z płaskim dachem, z przezroczystymi przeszkleniami, odsłaniającą bardziej oryginalną architekturę[3]. Ostatnia faza, zakończona we wrześniu 2010 roku, koncentrowała się na tylnej części budynku. Zbudowano również nowe przestrzenie wystawiennicze i odnowiono pomieszczenia.

W 2020 roku kompleks stał się tymczasowym szpitalem polowym dla pacjentów z koronawirusem w stanie niekrytycznym[13].

Wydarzenia[edytuj | edytuj kod]

G-Mex do 2005 roku[edytuj | edytuj kod]

W czasach GMEX, miejsce to służyło do organizowania koncertów rockowych. Niedługo po oficjalnym otwarciu, w lipcu 1986 roku, Factory Records wykorzystało to miejsce na swój punkrockowy Festival of the Tenth Summer[14].

Swoje koncerty miały tu różne znane zespoły m.in.: U2 w czerwcu 1992[15], Metallica w listopadzie 1992[16] i The Cure w listopadzie 1992[17]. G-Mex przestał organizować koncerty w 1997 roku, a jako ostatnie wystąpiło Oasis oraz Elbow[18][19].

W 2002 roku w G-Mex odbyły się również Igrzyska Wspólnoty Narodów w gimnastyce, podnoszeniu ciężarów, judo i zapasach[20].

Od 2006[edytuj | edytuj kod]

Po przejęciu przez radę miasta, po dziewięcioletniej przerwie, hala była ponownie używana do koncertów. W grudniu 2006, jeszcze w G-Mex, zagrali tutaj Snow Patrol oraz Morrissey[19]. W 2007 roku m.in.: The Verve[21], Marilyn Manson[22], Manic Street Preachers[23] i Arctic Monkeys[24]. Swoje koncerty miało tu m.in. Placebo (w grudniu 2009)[25], Arcade Fire (2010)[26], Thirty Seconds to Mars (2010)[27], deadmau5 (2010)[28].

W 2009 i 2010 roku był gospodarzem etapów przesłuchań programu ITV The X Factor w Manchesterze. W grudniu 2012 roku gościł finały 9. serii The X Factor[29].

W sezonie snookerowym 2023/2024 zaplanowano tutaj dwa wydarzenia: Tour Championship 2024 oraz World Mixed Doubles 2024[30][31].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b What happened to England's forgotten railway stations?. BBC, 11 stycznia 2015. [dostęp 2018-09-04]. (ang.).
  2. ↑ About Manchester Central. [dostęp 2010-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 September 2012)]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Brian Lashley: Manchester Central marks milestone. 5 maja 2009. [dostęp 2009-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (14 January 2013)]. (ang.).
  4. ↑ History 1880-1978 [online], web.archive.org, 5 lutego 2010 [dostęp 2023-07-23] [zarchiwizowane z adresu 2010-02-05].
  5. ↑ Parkinson-Bailey, p. 212
  6. ↑ a b Gray p. 137
  7. ↑ Parkinson-Bailey, p. 213
  8. ↑ Parkinson-Bailey, p. 214
  9. ↑ Watson, Janine (25 July 1995).
  10. ↑ David Ottewell, City's £10m deal to buy G-Mex [online], Manchester Evening News, 30 czerwca 2005 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  11. ↑ Jill Burdett: This is just the start.... Manchester Evening News, 25 czerwca 2009. [dostęp 2009-07-08]. (ang.).
  12. ↑ Manchester Central. stephenson-studio.com. [dostęp 2018-09-04]. (ang.).
  13. ↑ Official opening takes place for NHS Nightingale Hospital North West. itv.com, 2020-04-17. [dostęp 2020-04-17]. Cytat: The facility will provide oxygen therapy and general medical care for people with Covid-19 who do not need critical care.
  14. ↑ The Festival of the Tenth Summer. [zarchiwizowane z tego adresu (14 June 2011)].
  15. ↑ Matthias Muehlbradt, Andre Axver, U2 Manchester, 1992-06-19, G-Mex Center, ZOO TV Tour - U2 on tour [online], U2gigs.com, 19 czerwca 1992 [dostęp 2023-07-22].
  16. ↑ Metallica at G-MEX Centre in Manchester, England on November 3, 1992 | Metallica.com [online], www.metallica.com [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  17. ↑ Petr Halla, Manchester, GMEX (UK) [online], The Cure, 23 listopada 1992 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  18. ↑ Oasis Setlist at G-MEX Centre, Manchester [online], setlist.fm [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  19. ↑ a b G-MEX Centre, Manchester, England Concert Setlists [online], www.setlist.fm [dostęp 2023-07-22].
  20. ↑ G-Mex. bbc.co.uk. (ang.).
  21. ↑ Afterparty tickets [online], thevervelive.com, 2007 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  22. ↑ Carol Hodge, Marilyn Manson at Manchester Central [online], www.bbc.co.uk, 2007 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  23. ↑ Alex Fordham, New tour presale [online], Manic Street Preachers, 6 czerwca 2007 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  24. ↑ Sarah Walters, Arctic Monkeys @ Manchester Central [online], Manchester Evening News, 17 grudnia 2007 [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  25. ↑ Placebo Manchester – Manchester Central – Dec 12, 2009 – United Kingdom [online], JamBase [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  26. ↑ Arcade Fire Setlist at Manchester Central, Manchester [online], setlist.fm [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  27. ↑ Stereoboard.com, 30 Seconds To Mars Extend UK Tour Due To Phenomenal Demand & Tickets - Stereoboard [online], Stereoboard.com [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  28. ↑ Deadmau5 - Review. Citylife, 13 December 2010. [dostęp 2012-11-09]. (ang.).
  29. ↑ 'X Factor' series nine final to be held in Manchester. Digital Spy, 13 August 2012. [dostęp 2012-12-03].
  30. ↑ 2024 Tour Championship [online], World Snooker [dostęp 2023-07-22] (ang.).
  31. ↑ 2024 Mixed Doubles [online], World Snooker [dostęp 2023-07-22] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Tony Gray: The Road to Success: Alfred McAlpine 1935–1985. Rainbird Publishing, 1987.
  • Clare Hartwell: Pevsner Architectural Guide: Manchester. Penguin, 2001.
  • John Parkinson-Bailey: Manchester: An architectural history. Manchester University Press, 2000.
  • Brian Radford: Midland through the Peak. Unicorn, 1988. ISBN 978-1-85241-001-8.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Manchester_Central&oldid=70905306”