Marcin Dragan

Marcin Dragan (ur. 11 listopada 1882 w Chyrowie, zm. 9 lipca 1966 w Gdańsku) – polski archiwista, pedagog.

Marcin Dragan

Data i miejsce urodzenia	11 listopada 1882 Chyrów
Data i miejsce śmierci	9 lipca 1966 Gdańsk
Miejsce spoczynku	Cmentarz Srebrzysko
Zawód, zajęcie	archiwista
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się w rodzinie Bazylego i Ludwiki z Braczyńskich. Studiował historię i geografię na Uniwersytecie Lwowskim. W 1908 obronił doktorat. Od 1925 pracował jako nauczyciel historii i geografii w Gimnazjum Polskim w Gdańsku. W latach 1926–1939 i 1945–1956 był prezesem Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku. Podczas jego prezesury doszło do wyłonienia sześciu wydziałów towarzystwa; Dragan został przewodniczącym I Wydziału Historycznego. W 1927 był jednym ze współzałożycieli wydawanego przez towarzystwo Rocznika Gdańskiego. Zainicjował również wydawanie serii „Biblioteka Gdańsko–Pomorska” i „Studia Gdańskie”. Zachęcał do pracy w strukturach towarzystwa innych nauczycieli Gimnazjum Polskiego: Władysława Pniewskiego, Bronisława Gawła, Kazimierę Jeżową. Od 1 października 1930 był archiwistą przy Komisariacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku. Na tym stanowisku przyczynił się do przekazania Polsce części polskich archiwaliów z zasobu gdańskiego archiwum (depozytów niektórych miast i wsi z polskiej części Pomorza Wschodniego).

Podczas II wojny światowej przebywał w Krakowie.

Powrócił do Gdańska w 1945. Do roku 1949 zajmował stanowisko kierownika Archiwum Państwowego w Gdańsku, zaś 1949–1961 - jego dyrektora. Nadzorował prace nad odbudową jego gmachu, zabezpieczeniem ocalałych archiwaliów oraz zabiegał o powrót akt wywiezionych w czasie wojny do Niemiec. W 1954 otrzymał stopień naukowy docenta.

Grób Marcina Dragana na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku

Zmarł w Gdańsku, pochowany na Cmentarzu Srebrzysko (rejon VI, KW III międzyleśny, miejsce leśne, grób 423).

Wybrane publikacje

• O filozofii dziejów św. Augustyna Kraków 1910 (nakładem autora).
• Recesy Gdańskie i ich wartość zastępcza w stosunku do utraconych źródeł archiwalnych, „Archeion”, 21, 1952, s. 175–191.
• Archiwalny Biuletyn Informacyjny, Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Gdańsku, oprac. M. Dragan, R. Morcinek, M. Sławoszewska, Warszawa 1954 (wyd. powielaczowe).
• Dr Anna Dembińska ur. 24 VII 1895 – zm. 19 VI 1954, kustosz WAP w Gdańsku, „Archeion”, 24, 1955, s. 389–390.
• Polsko-gdańsko-niemiecki spór archiwalny w okresie międzywojennym (1919–1939), „Archeion”, 39, 1963, s. 165–203.

Ordery i odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 2 lipca 1932, 23 czerwca 1949)
• Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)

Upamiętnienie

Jego imię nosi ulica w Gdańsku (dzielnica Chełm).