Maria Szczurowska
 kapitan
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Referat Ewakuacji Personalnej KG AK, |
| Stanowiska |
kierowniczka Referatu Ewakuacji Personalnej KG AK, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Maria Szczurowska pseud.: Danka, Danusia, Katarzyna (ur. w 1901, zm. we wrześniu 1944 w Warszawie) – kapitan Armii Krajowej, kierowniczka Referatu Ewakuacji Personalnej „Ewa-Pers” Wydziału Odbioru Zrzutów Oddziału V Łączności[1] Komendy Głównej AK, opiekunka cichociemnych w latach 1942–1943, później prowadząca sekretariat Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego KG AK (w latach 1943–1944).
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Przed II wojną światową była instruktorką Przysposobienia Wojskowego Kobiet[2].
Już w pierwszych miesiącach okupacji zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Pracowała w SZP, ZWZ. Współorganizowała „odbiorczą komórkę transportu lotniczego”, przemianowaną na „Wydział Zrzutów Powietrznych”, działający pod kryptonimem „Syrena” (również „Import”, „M II Grad”). Na początku 1942 roku przejęła kierownictwo Wydziału od Oksany Korwin Pawłowskiej[3]. Wtedy też Komórka Zrzutów została przeorganizowana w Wydział Odbioru Zrzutów V-S w Oddziale V Łączności Komendy Głównej AK. Była tzw. „ciotką” cichociemnych[4]. W 1943 roku – przekazując stanowisko kierownika Wydziału Michalinie Wieszeniewskiej – przeszła na stanowisko kierowniczki łączności i sekretarki szefa Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego KG AK. W styczniu 1944 roku objęła funkcję kierowniczki sekretariatu szefa Oddziału II. Do zadań sekretariatu należały: odbiór, przygotowanie, rozdział i ekspedycja poczty bieżącej, powielanie i ekspedycja meldunków wywiadowczych oraz miesięcznych, a także prowadzenie archiwum, obsługa lokali szefa oddziału oraz ewidencja i kontrola dotrzymywania terminów przez poszczególne wydziały[5].
Walczyła w powstaniu warszawskim na Mokotowie[6]. Została zastrzelona przez Niemców na działkach Pola Mokotowskiego, gdy niosła stąd jarzyny i owoce dla chorych i rannych powstańców[2]. Została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 150-4-31)[7].
Została pośmiertnie odznaczona:
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Struktura Komendy Głównej ZWZ-AK – część druga – Pion Kwatermistrzowski. [dostęp 2019-12-29].
- ↑ a b Hanna Michalska (red.), Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939–1945. Poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1988, ISBN 83-06-01195-3.
- ↑ Tucholski 1984 ↓, s. 113.
- ↑ Tucholski 1984 ↓, s. 181–186.
- ↑ Maciej Żuczkowski, Służba Kobiet w strukturach wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego na przykładzie Dowództwa Głównego Służby Zwycięstwu Polski i Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej, „Pamięć i Sprawiedliwość. Pismo Instytutu Pamięci Narodowej”, 2 (26), Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2015, s. 75–114, ISSN 1427-7476 [dostęp 2019-12-29].
- ↑ Maria Szczurowska [online], Powstańcze biogramy (www.1944.pl) [dostęp 2019-12-29].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MARIA SZCZUROWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-22].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- „Ciotki”, [w:] Jędrzej Tucholski, Cichociemni, Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, ISBN 83-211-0537-8.