Marta Madejska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Marta Madejska (ur. 1987 w Warszawie) – polska pisarka, redaktorka, archiwistka społeczna, kwerendzistka, autorka książek i artykułów związanych z tematem historii mówionej i historii społecznej Polski[1][2].

Za książkę Aleja Włókniarek[3][4] opowiadającą o historii robotnic przemysłu włókienniczego w Łodzi otrzymała literacką nagrodę Złoty Exlibris za rok 2018[5] oraz była nominowana do Nagrody Literackiej i Historycznej Identitas (2022)[6][7]. Stypendystka Wyszehradzkich Rezydencji Literackich na rok 2020[8], Stypendium Artystycznego Prezydenta Miasta Łodzi[9] oraz rezydencji artystycznej Centrum Kultury Zamek w Poznaniu w roku 2021[10].

Życiorys zawodowy[edytuj | edytuj kod]

Ukończyła I Liceum Ogólnokształcące w Bytowie, następnie studia licencjackie i magisterskie na Uniwersytecie Łódzkim na kierunku kulturoznawstwo. Od 2010 roku jest członkinią Łódzkiego Stowarzyszenia Inicjatyw Miejskich Topografie, w którym zajmuje się projektami dotyczącymi archiwistyki społecznej i historii mówionej oraz współtworzeniem Cyfrowego Archiwum Łodzian Miastograf.pl[11]. W latach 2011-2013 zaangażowana była we współorganizowanie Regionalnego Kongresu Kultury w Łodzi[12] oraz Kongresu Ruchów Miejskich[13][14]. W latach 2011-2013 wraz z amerykańską artystką Robin Levy[15] współtworzyła Memory Project[16][17] poświęcony pamięci w Łodzi (Galeria Wschodnia)[18] i Nowym Orleanie (Antenna Gallery)[19]. Trzecia część projektu odbyła się w 2022 roku w Izraelu (Bardavid Museum), ale Madejska uczestniczyła w niej tylko pośrednio, tworząc wraz Vojislavem Radojičićiem pracę dźwiękową Nusia at the Crossroads podsumowującą dwa wcześniejsze etapy projektu[20].

W 2014 roku pracowała jako felietonistka w "Dzienniku Łódzkim", w latach 2017-2019 pełniła funkcję zastępczyni redaktorki naczelnej Łódzkiej Gazety Społecznej „Miasto Ł”. Była nominowana do nagrody Stowarzyszenia Gazet Lokalnych Lokal Press 2016 w kategorii "wywiad i inne gatunki publicystyczne"[21]. W latach 2017-2020 pracowała jako asystentka muzealna i kuratorka programu publicznego w Centrum Muzeologicznym Muzeum Sztuki w Łodzi. Z tą instytucją związana była również wcześniejszymi i późniejszymi projektami. Na potrzeby monografii Muzeum Sztuki badała historię oświaty muzealnej w latach PRL; prowadziła projekt zbierania historii mówionych Opowiedzieć muzeum, którego efektem jest wydana w 2022 roku książka Proszę mówić dalej. Historia społeczna Muzeum Sztuki w Łodzi (wyd. Muzeum Sztuki w Łodzi)[22], do której tworzenia zostały zaproszone polskie pisarki i pisarz: Patrycja Dołowy, Olga Drenda, Olga Gitkiewicz i Marcin Wicha.

W 2019 roku powstała adaptacja sceniczna jej książki Aleja Włókniarek w reżyserii Tomasza Mana, który jest również autorem wykorzystanej w spektaklu muzyki. Premiera odbyła się w ramach Festiwalu Dotknij Teatru w Łodzi, a spektakl wszedł do stałego repertuaru Teatru Arlekin w Łodzi przeznaczonego dla widzów powyżej 16 roku życia[23]. Druga adaptacja Alei Włókniarek na spektakl pt. Tkaczki / Die Spinnerinnen stworzona została przez aktorkę i reżyserkę Agnieszkę Salamon i została zaprezentowana trzykrotnie w Wiedniu we wrześniu 2019 roku w ramach festiwalu Wienwoche: „Bitches&Witches”[24].

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

Książki[edytuj | edytuj kod]

  • Proszę mówić dalej. Historia społeczna Muzeum Sztuki w Łodzi, wyd. Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2022, wraz z Patrycją Dołowy, Olgą Drendą, Olgą Gitkiewicz i Marcinem Wichą, red. Marta Madejska, Agnieszka Pindera, Natalia Słaboń
  • Wielki przemysł, wielka cisza: Łódzkie zakłady przemysłowe 1945–2000, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego i Stowarzyszenie Topografie, Łódź 2020 (wydanie drugie, poprawione w roku 2022), wraz z Agatą Zysiak, Marcinem Szymańskim, Joanną Kocembą-Żebrowską, Wiesławą Różycką-Stasiak, Eweliną Kurkowską, Michałem Grudą[25]
  • Aleja Włókniarek, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2018 (wydanie drugie, poprawione w roku 2019)[26]

Artykuły i rozdziały[edytuj | edytuj kod]

  • Troska, trwanie i słuchanie. Refleksje na marginesie dwunastu lat przygody z archiwistyką społeczną w Łodzi, w: Podręcznik dla archiwistów społecznych, red. Małgorzata Pankowska-Dowgiało, Centrum Archiwistyki Społecznej, Warszawa 2023[27]
  • Fantomowe ciało klasy ludowej, "Dwutygodnik" nr 362, 06/2023[28]
  • Maria Przedborska. Poetka z inspekcji pracy, „Herito” nr 19/2019[29]
  • Symfonia z resztek „Widok”, nr 20/2018[30]
  • „Rozhisteryzowane dewotki” pokonały Gierka, „Wysokie Obcasy”, nr 6 (865)/2015[31]
  • "Szesnaście minut wolnego czasu". Wybrane działania oświatowe Muzeum Sztuki w Łodzi w okresie PRL, w: Muzeum Sztuki w Łodzi. Monografia, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2014
  • Adolf/Eddi Rosner, Walentyn Parnak, Oleg Lundstrem. O nomadyzmie wschodnioeuropejskiego jazzu, w: Migracje modernizmu, red. Tomasz Majewski, Agnieszka Rejniak-Majewska, Wiktor Marzec, Wydawnictwo Officyna, Łódź 2014
  • Łódź – studium przypadku, w: Miasto na żądanie ─ aktywizm, polityki miejskie, doświadczenia, publikacja zbiorowa, red. Ł. Bukowiecki, M. Obarska, X. Stańczyk, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2014
  • Odkrywanie, odczytywanie i organizowanie miasta, czyli łódzki eksperyment ekologiczny / Exploring, Reading and Organising the City, or An Ecological Experiment in Łódź, w: Sztuka i przestrzeń publiczna / Art and Public Space; publikacja zbiorowa, red. J. Dominiczak, K. Wielebska, A. Szynwelska, Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, Gdańsk 2012

Rozmowy[edytuj | edytuj kod]

  • Emocjonalne Standardy, "Dwutygodnik" nr 370, 10/2023, wraz z Magdaleną Szcześniak[32]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Centrum Archiwistyki Społecznej, (Nie)widzialna praca kobiet, [dostęp 10.01.2024]
  2. Centrum Archiwistyki Społecznej, Archiwiści społeczni: Marta Madejska, https://cas.org.pl/archiwisci-spoleczni/marta-madejska/ [dostęp 10.01.2024]
  3. https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/aleja-wlokniarek [dostęp 10.01.2024]
  4. Agnieszka Warnke, Marta Madejska, "Aleja Włókniarek", culture.pl [dostęp 10.01.2024]
  5. Laureaci Nagrody Złoty Ekslibris Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Marszałka J. Piłsudskiego w Łodzi [dostęp 10.01.2024]
  6. Nominowani w edycji Nagrody Identitas 2022 [dostęp 10.01.2024]
  7. https://czarne.com.pl/katalog/autorzy/marta-madejska [dostęp 10.01.2024]
  8. Wyszehradzkie Rezydencje Literackie 2020 – Jesienna Edycja [dostęp 10.01.2024]
  9. Dariusz Pawłowski, Stypendia prezydent miasta dla łódzkich artystów, "Dziennik Łódzki", 21.05.2020 [dostęp: 14.03.2024]
  10. "Pisarskie warsztaty wrażliwości na zmianę” w ramach rezydencji artystycznej w Centrum Kultury ZAMEK, kulturaupodstaw.pl, wywiad [dostęp 10.01.2024]
  11. Miastograf - Miastograf [online], miastograf.pl [dostęp 2024-04-24] (pol.).
  12. Regionalny Kongres Kultury w Łodzi - program [dostęp 10.01.2024]
  13. Lech Mergler, Po co to było i komu? Wokół 10-lecia KRM, Kongres Ruchów Miejskich, 19 czerwiec 2021 [dostęp 10.01.2024]
  14. Marta Madejska, Kongres Ruchów Miejskich, Konferencja Ekologie Miejskie [dostęp 10.01.2024]
  15. Robin Levy Bio [dostęp 10.01.2024]
  16. Memory Project. Łódź-New Orleans, katalog projektu, dostęp 10.01.2024]
  17. Memory Project - blog z dokumentacją projektu, https://robinlevymemoryproject.wordpress.com/ [dostęp 10.01.2024]
  18. https://plasterlodzki.pl/memory-project/ [dostęp 10.01.2024]
  19. https://www.antenna.works/memory-project/ [dostęp 10.01.2024]
  20. In Search of Lost Memory, Bardavid Museum, 08.10.22 - 31.12.22 [dostęp 2024-01-21]
  21. Gala wręczenia nagród SGL Local Press 2016 [dostęp 2024-01-21]
  22. https://msl.org.pl/prosze-mowic-dalej-historia-spoleczna-muzeum-sztuki-w-lodzi-/ [dostęp 10.01.2014]
  23. Teatr Arlekin w Łodzi, Repertuar: Włókniarki [dostęp 14.01.2024]
  24. Basis Wien, Tkaczki / Die Spinnerinnen [dostęp 14.01.2024]
  25. Książka dostępna bezpłatnie w otwartym dostępie: https://www.fabrykiprl.pl/do-pobrania/
  26. https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/aleja-wlokniarek [dostęp 10.01.2024]
  27. Marta Madejska, Troska, trwanie i słuchanie. Refleksje na marginesie dwunastu lat przygody z archiwistyką społeczną w Łodzi, w: Podręcznik dla archiwistów społecznych, Centrum Archiwistyki Społecznej [dostęp 10.01.2024]
  28. Marta Madejska, Fantomowe ciało klasy ludowej, "Dwutygodnik" nr 362, 06/2023 [dostęp 13.01.2024]
  29. https://herito.pl/magazyn/herito-34/ [dostęp 10.01.2024]
  30. Marta Madejska, Symfonia z resztek, „Widok”, nr 20/2018 [dostęp 2024-01-21]
  31. Marta Madejska, „Rozhisteryzowane dewotki” pokonały Gierka, „Wysokie Obcasy”, nr 6 (865)/2015 [dostęp 10.01.2024]
  32. Marta Madejska, Magdalena Szcześniak, Emocjonalne standardy, "Dwutygodnik" nr 370, 10/2023 [dostęp 13.01.2024]