Michał Dowgird

Michał Dowgird
	plutonowy (1926)
Data i miejsce urodzenia	29 września 1902 ; Lublin
Data i miejsce śmierci	5 marca 1942 ; Auschwitz-Birkenau
	Przebieg służby
Lata służby	1921–1941
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	8 Pułk Piechoty Legionów
Stanowiska	dowódcy rejonu Komendy Obrońców Polski
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa; kampania wrześniowa
	Odznaczenia

Michał Dowgird (ur. 29 września 1902 w Lublinie, zm. 5 marca 1942^[2] w Auschwitz-Birkenau) – Referent wydziału finansowego Zarządu Miejskiego w Lublinie, komendant rejonu w obwodzie m. Lublin organizacji konspiracyjnej Komenda Obrońców Polski^[3].

Życiorys

Michał Dowgird urodził się 29 września 1902 w Lublinie, w rodzinie szlacheckiej Mieczysława i Wiktorii z Przyjałkowskich. Rodzina pochodziła z miejscowości Dowgirdele na Litwie. 30 czerwca 1927 r. otrzymał dyplom ukończenia Koedukacyjnych Kursów Handlowych Marjana Zajączkowskiego w Lublinie. Pracował w magistracie m. Lublin początkowo jako sekwestrator^[4] następnie jako kierownik referatu budżetowego^[5].

W czasie Kampanii wrześniowej w 1939 służył w 8 Pułku Piechoty Legionów pod dowództwem ppłk piech. Antoniego Cebulskiego. Po rozformowaniu jednostki dnia 27 września 1939 powrócił do pracy w Zarządzie Miejskim w Lublinie oraz rozpoczął służbę jako komendant rejonu w konspiracyjnej organizacji Komendy Obrońców Polski (KOP)^[3]^[6]. 14 stycznia 1941 r. po donosie Henryka Galińskiego - konfidenta Gestapo (straconego później z wyroku organizacji)^[3]^[7]^[8], został aresztowany wraz z innymi członkami KOP i przewieziony do aresztu śledczego Gestapo „Pod Zegarem”. Po dwóch tygodniach przesłuchań z użyciem tortur trafił do jednego z najcięższych^[a] więzień Gestapo na zamku w Lublinie^[5]. W dniu 6 kwietnia 1941 r. został przetransportowany do obozu koncentracyjnego Auschwitz i zarejestrowany pod nr 14780. Po niespełna rocznym pobycie, zginął w obozie dnia 5 marca 1942 r.

Ordery i odznaczenia

Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości - w 1929 r.^[9]
Krzyż Oświęcimski – pośmiertnie

Uwagi

↑ Pod tym względem Zamek w Lublinie był wymieniany w jednym rzędzie z warszawskim Pawiakiem, krakowskim więzieniem Montelupich, Fortem VII w Poznaniu, czy łódzkim więzieniem na Radogoszczu. Patrz: Zygmunt Mańkowski, op.cit., s. 12.

Przypisy

↑ 8 P.P.L. 01.11.1926 mianowany plutonowym R.p. 252/26 pt. 2
↑ Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau: Informacja o więźniach. [dostęp 2019-03-08]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Księga Pamięci 1940-1944 ↓, s. 130.
↑ Dziennik Zarządu M. Lublina R. 10, 1930 Nr 7-8 (283-284). [dostęp 2019-03-13]. (pol.).
↑ ^a ^b Lubelska księga oświęcimska i Księga pierwsza ↓, s. 52.
↑ Mańkowski i Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 ↓, s. 153.
↑ Mańkowski i Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 ↓, s. 152.
↑ Kazimierz Szymański: Fragment relacji świadka historii. [dostęp 2019-03-13]. (pol.).
↑ Dowództwo Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie 8225 rozkaz nr 15/29 z dn.11.05.1929

Bibliografia

Księga Pamięci. Transporty Polaków do KL Auschwitz z Lublina i innych miejscowości Lubelszczyzny 1940-1944. Tom I, Oświęcim: Wydawnictwo PMA-B, 2009, ISBN 978-83-60210-93-2 .
ZygmuntZ. Mańkowski ZygmuntZ., Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 Studium o polityce okupanta i postawach społeczeństwa, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1978, ISBN 978-83-222-0179-4 .
SławomirS. Litwiński SławomirS., Lubelska księga oświęcimska. Księga pierwsza, Lublin: Drukarnia Liber Duo, 2005, ISBN 978-83-89868-35-0 .
Zygmunt Mańkowski (red.): Hitlerowskie więzienie na Zamku w Lublinie 1939–1944. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1988. ISBN 83-222-0446-9.

[9] Pod tym względem Zamek w Lublinie był wymieniany w jednym rzędzie z warszawskim Pawiakiem, krakowskim więzieniem Montelupich, Fortem VII w Poznaniu, czy łódzkim więzieniem na Radogoszczu. Patrz: Zygmunt Mańkowski, op.cit., s. 12.

[1] 8 P.P.L. 01.11.1926 mianowany plutonowym R.p. 252/26 pt. 2

[2] Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau: Informacja o więźniach. [dostęp 2019-03-08]. (pol.).

[CITEREFKsięga_Pamięci1940-1944130-3] Księga Pamięci 1940-1944 ↓, s. 130.

[4] Dziennik Zarządu M. Lublina R. 10, 1930 Nr 7-8 (283-284). [dostęp 2019-03-13]. (pol.).

[CITEREFLubelska_księga_oświęcimskaKsięga_pierwsza52-5] Lubelska księga oświęcimska i Księga pierwsza ↓, s. 52.

[CITEREFMańkowskiMiędzy_Wisłą_a_Bugiem_1939-1944153-6] Mańkowski i Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 ↓, s. 153.

[CITEREFMańkowskiMiędzy_Wisłą_a_Bugiem_1939-1944152-7] Mańkowski i Między Wisłą a Bugiem 1939-1944 ↓, s. 152.

[8] Kazimierz Szymański: Fragment relacji świadka historii. [dostęp 2019-03-13]. (pol.).

[10] Dowództwo Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie 8225 rozkaz nr 15/29 z dn.11.05.1929

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[9]