Modole
| Populacja |
3 tys. |
|---|---|
| Miejsce zamieszkania |
Indonezja (wyspa Halmahera, Moluki Północne) |
| Język | |
| Religia |
chrześcijaństwo (protestantyzm), wierzenia tradycyjne |
| Grupa | |
| Pokrewne |
Modole, także Madole[1] – indonezyjska grupa etniczna z wyspy Halmahera w prowincji Moluki Północne, zamieszkująca region Kao (Kau)[2], jedna z kilku lokalnych grup ludności (obok Pagu, Tobelo Boeng i Toliliko wraz z Kao Islam)[3]. Wielka Encyklopedia Rosyjska podaje, że ich populacja wynosi 3 tys. osób[4]. Należą do grupy ludów północnohalmaherskich (niebędących ludnością austronezyjską)[4][5].
Posługują się własnym językiem modole[6][7]. W niektórych wsiach odnotowano zanik jego użycia (miejscowy malajski wypiera rodzime języki regionu)[8]. Są spokrewnieni z ludem Tobelo. Bywają podciągani pod pojęcie Togutil, ale sami nie identyfikują się z tą nazwą[9].
W odróżnieniu od innych ludów Halmahery jeszcze pod koniec XX wieku utrzymywali tradycyjny styl życia, opierając się wpływom zewnętrznym[10]. Według danych z tego okresu żyją w wioskach składających się z 10–20 domów, w których mieszkają po 3–4 osoby. Zupełnie powszechne i akceptowane społecznie jest kazirodztwo. Osoby spoza najbliższych kręgów są uznawane za obce, podobnie jak członkowie innych grup etnicznych[11].
Ludność Modole zamieszkująca rejon zatok Buli i Maba jest znana z agresywności wobec obcych. Grupa Modole z rejonu rzeki Tayawi (Kali Tayawi) utrzymuje kontakty z pobliską ludnością i prowadzi handel[11]. Oficjalnie wszyscy mieszkańcy Tayawi są zarejestrowani jako wyznawcy protestantyzmu[12].
Tradycyjnie zajmują się produkcją sago[4]. Mają rozwiniętą medycynę tradycyjną[13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Paul Michael Taylor: The Folk Biology of the Tobelo People: A Study in Folk Classification. Washington: Smithsonian Institution Press, 1990, s. 12, seria: Smithsonian Contributions to Anthropology 34. DOI: 10.5479/si.00810223.34.1. ISBN 978-0-8357-4325-9. OCLC 490529608. [dostęp 2022-08-26]. (ang.).
- ↑ M. Junus Melalatoa: Ensiklopedi Suku Bangsa di Indonesia Jilid L–Z. Jakarta: Direktorat Jenderal Kebudayaan, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1995, s. 584. OCLC 1027453789. [dostęp 2022-08-03]. (indonez.).
- ↑ Christopher R. Duncan, Violence and Vengeance: Religious Conflict and Its Aftermath in Eastern Indonesia, Ithaca: Cornell University Press, 2013, s. 50, DOI: 10.7591/cornell/9780801451584.001.0001, ISBN 978-0-8014-5158-4, ISBN 978-0-8014-7913-7, ISBN 978-0-8014-6910-7, OCLC 865508920, JSTOR: 10.7591/j.ctt32b65z [dostęp 2023-01-06] (ang.).
- ↑ a b c Michaił Anatoljewicz Czlenow: Siewierochalmachierskije narody. Bolszaja rossijskaja encykłopiedija. [dostęp 2022-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-26)]. (ros.).
- ↑ Michaił Anatoljewicz Czlenow: Siewierochalmachierskije narody. W: Narody i rieligii mira. Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.). Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 474. ISBN 5-85270-155-6. OCLC 40821169. (ros.).
- ↑ Mark Taber (red.): Atlas bahasa tanah Maluku. Ambon: Pusat Pengkajian dan Pengembangan Maluku, Universitas Pattimura, 1996, s. 9. ISBN 978-979-8132-90-2. OCLC 40713056. [dostęp 2023-11-25]. (indonez.).
- ↑ Muhamad Hisyam, Dwi Purwoko, Oesman, Dalan M. Perangin-angin: Vitalitas bahasa Pagu. Jakarta: Pusat Penelitian Kemasyarakatan dan Kebudayaan, Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia (PMB-LIPI), 2012, s. 20. ISBN 978-602-221-209-6. OCLC 879572219. [dostęp 2022-08-26]. (indonez.).
- ↑ M. Umar Muslim: Bahasa Kao di desa Kao. W: Endang Retnowati, M. ’Azzam Manan (red.): Identifikasi bahasa & kebudayaan etnik minoritas Kao. Jakarta: LIPI Press, 2014, s. 43–72 (zob. s. 57–58). ISBN 978-979-799-778-6. OCLC 904593663. [dostęp 2023-11-25]. (indonez.).
- ↑ Topatimasang 2016 ↓, s. 86.
- ↑ Topatimasang 2016 ↓, s. 88–89.
- ↑ a b Topatimasang 2016 ↓, s. 89 (przyp. 5).
- ↑ Topatimasang 2016 ↓, s. 90–91 (przyp. 7).
- ↑ Topatimasang 2016 ↓, s. 93–94.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kisah-3: Orang Modole: Peramu Sejati Yang Kian Terdesak. W: Roem Topatimasang (red.): Orang-orang Kalah: Kisah Penyingkiran Masyarakat Adat Kepulauan Maluku. (rozdział na podstawie notatek Robby’ego Teniwuta). Wyd. 2. Sleman, Yogyakarta: INSISTPress, 2016, s. 84–94. ISBN 978-602-0857-16-9. OCLC 1002419730. (indonez.).