Muellerella naporostowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
muellerella naporostowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Muellerella lichenicola (Sommerf.) D. Hawksw. Bot. Notiser 132(3): 289 (1979) | |
Muellerella naporostowa (Muellerella lichenicola (Sommerf.) D. Hawksw.) – gatunek grzybów należący do rodziny brodawnicowatych (Verrucariaceae)[1]. Grzyb naporostowy[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Verrucariaceae, Verrucariales, Chaetothyriomycetidae, Eurotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1826 r. Søren Christian Sommerfelt nadając mu nazwę Sphaeria lichenicola. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1979 r. David Leslie Hawksworth, przenosząc go do rodzaju Muellerella[1].
Ma 12 synonimów. Niektóre z nich:
- Delphinella cookei (Linds.) E. Müll. 1962
- Tichothecium lichenicola (Sommerf.) R. Sant. 1960[3].
Nazwa polska według W. Fałtynowicza[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Anamorfa
Tworzy pyknidia o średnicy około 50 µm, zanurzone w ciele żywiciela z lekko wysuniętym ostiolum,. Mają ciemnobrązową ścianę złożoną z kanciastych komórek przedzielonych małymi izodiametrycznymi komórkami leżącymi pod komórkami konidiotwórczymi. Komórki konidiotwórcze 4–5,5 x około 3 µm, o kształcie od stożkowatego do lancetowatego, część wierzchołkowa nieco zwężona z niepozornym zgrubieniem, kołnierzyki niewidoczne. Konidia 3–3,5 × 1–1,5 µm, pałeczkowate do elipsoidalnych, szkliste, cienkościenne, bez galaretowatej osłonki[5].
- Teleomorfa
Tworzy czarne, kuliste perytecja o średnicy 80–130 µm z wyrażnie brodawkowatym ostiolum. Zewnętrzna warstwa składa się z ciemnobrązowych, grubościennych komórek izodiametrycznych o średnicy 5–10 µm. Ostiole wyścielone szklistymi peryfizami o długości około 15 µm. Worki 63–70 × 20–26 µm, elipsoidalne do maczugowatych, siedzące, z zaokrąglonym wierzchołkiem, grubościenne, zawierające od 64 do około 100 zarodników. Askospory 5,5–6,5 (–7) x 3–3,5 µm 5–6 × 2,5–3 µm, elipsoidalne do jajowato-elipsoidalnych, z pojedynczą środkową, niezwężoną przegrodą, ciemnobrązowe, dość grubościenne, gładkie, bez peryspory lub galaretowatej osłonki[5].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Gatunek szeroko rozprzestrzeniony, najliczniej występuje na półkuli północnej, ale notowany jest na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i Australii[6]. W Polsce do 2009 r. podano 6 stanowisk[2].
Rozwija się na plechach lub owocnikach porostów. W Polsce notowany na Biatora, Lecanora intricata, Porpidia macrocarpa, Porpidia tuberculosa, Rhizocarpon geographicum, Rhizocarpon polycarpum, Caloplaca flavovirescens, Protoblastenia rupestris[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-09] (ang.).
- ↑ a b c Krystyna Czyżewska. Martin Kukwa, Lichenicolous Fungi of Poland a cataloque and key to species, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2009, s. 41, ISBN 978-83-89648-76-1.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-08-09] (ang.).
- ↑ Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
- ↑ a b Muellerella lichenicola [online], Fungi of Great Britain and Ireland [dostęp 2014-04-16].
- ↑ Występowanie Muellerella lichenicola na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-08-09].