My i Nasze Góry
.jpg)
My i Nasze Góry (orm. Մենք ենք մեր լեռները, Menk' enk' mer leṙnerə) – pomnik położony na północ od Stepanakertu, do 2023 na obszarze nieuznawanej Republiki Górskiego Karabachu, obecnie w Azerbejdżanie.
Rzeźba, wykonana w 1967 roku przez Sargisa Baghdasariana, jest powszechnie uważana za symbol ormiańskiej obecności w Górskim Karabachu, a nawet całej ormiańskiej tożsamości narodowej. Pomnik wykonany jest z tufu wulkanicznego i przedstawia wizerunek wykutego w skale starca i kobietę, symbolizujących górali zamieszkujących Karabach. Jest znany potocznie jako „Tatik-Papik” (տատիկ-պապիկ) w języku ormiańskim i „Dedo-Babo” (Դեդո-Բաբո) w dialekcie karabachskim, co można przetłumaczyć jako „babcia i dziadek”. Rzeźba jest widoczna w godle Górskiego Karabachu[1].
29 września 2023 roku, w dniu zdobycia Stepanakertu przez Azerów, azerbejdżańscy żołnierze umieścili na pomniku flagę Azerbejdżanu[2].
Kontrowersje[edytuj | edytuj kod]
Podczas Konkursu Piosenki Eurowizji 2009 pomnik My i Nasze Góry znalazł się, obok innych symboli narodowych, na prezentacji poprzedzającej występ reprezentantów Armenii w półfinale. Przedstawiciele Azerbejdżanu złożyli skargę do Europejskiej Unii Nadawców w związku z wykorzystaniem pomnika w prezentacji Armenii, gdyż obszar Górskiego Karabachu był de iure częścią Azerbejdżanu[3]. W odpowiedzi na skargę obraz został usunięty z filmu przed występem finałowym. W proteście przeciwko tej decyzji podczas prezentacji wyników głosowania w Armenii użyto wielu zdjęć pomnika; jedno zostało wyświetlone na telebimie umieszczonym na placu Republiki w Erywaniu, a drugie przyklejone z tyłu podkładki, z której wyniki głosowania odczytywała armeńska prezenterka Sirusho[4].
W kulturze popularnej[edytuj | edytuj kod]
Pomnik pojawił się w 2020 roku na okładce singli Protect the Land i Genocidal Humanoidz amerykańskiego zespołu System of a Down, którego muzycy (z pochodzenia Ormianie) chcieli zwrócić uwagę opinii publicznej na toczącą się właśnie II wojnę o Górski Karabach[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ State Symbols. Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Artsakh. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).
- ↑ Azerbaijan’s act of vandalism: Culture Ombudsman condemns placing Azerbaijani flag on Armenian monument. NEWS.am, 29.09.2023. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).
- ↑ Kristin Deasy: Eurovision: A Melting-Pot Contest, Where Native Doesn't Always Mean Best. The Economist, 18.05.2009. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).
- ↑ William Lee Adams: How Armenia and Azerbaijan Wage War Through Eurovision. Time, 11.03.2012. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).
- ↑ Kory Grow: Hear System of a Down’s First New Music in 15 Years, ‘Protect the Land’ and ‘Genocidal Humanoidz’. rollingstone.com, 6.11.2020. [dostęp 2023-10-12]. (ang.).