Grzybówka borowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
grzybówka borowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycena metata (Secr. ex Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 109 (1871) | |
.jpg)
Grzybówka borowa (Mycena metata (Secr. ex Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1821 r. Louis Secretan i Fries nadając mu nazwę Agaricus metatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1871 r. P. Kumm., przenosząc go do rodzaju Mycena[1]. Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:
- Agaricus collariatus Fr. 1818
- Agaricus laevigatus Pers. 1801
- Agaricus metatus Secr. ex Fr. 1821
- Agaricus plicosus (Fr.) Fr. 1838
- Mycena collariata Quél. 1872
- Mycena filopes var. metata (Secr. ex Fr.) Arnolds 1982
- Mycena metata (Secr. ex Fr.) P. Kumm. 1871 var. metata
- Mycena metata var. microspora Métrod 1949
- Mycena plicosa (Fr.) P. Kumm. 1871
- Mycena plicosa (Fr.) P. Kumm. 1871 var. plicosa
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., w 1987 r. Maria Lisiewska opisywała ten gatunek pod nazwą grzybówka wiotka[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 1–1,5 cm, wysokość ok. 1 cm. Kształt stożkowaty z zaokrąglonym garbem. Powierzchnia gładka, sucha, matowa, o barwie beżowej lub oliwkowobeżowej z różowym odcieniem. Szczyt kapelusza jest ciemniejszy – jasnobrązowy lub ochrowobrązowy. Brzeg prosty, równy i prążkowany do połowy wysokości kapelusza. Jest higrofaniczny[4].
Cienkie, wąskie (mają ok. 1 mm szerokości), dość rzadkie i nieco zatokowato wycięte. Barwa beżoworóżowe, u młodych owocników bledsza, u starszych ciemniejsza[4].
Wysokość 4–6 mm, grubość 1 mm, rurkowaty, prosty, równogruby i dość elastyczny. Powierzchnia gładka błyszcząca, o złocistożółtej barwie, u podstawy z szarawym odcieniemm. Podstawa pokryta krótkimi, rzadkimi włoskami[4].
Bardzo cienki, dość elastyczny. Barwa beżowa, smak nieco kwaskowaty, zapach słaby, podobny do chloru[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników białawy. Zarodniki elipsoidalne, rzadziej kuliste, amyloidalne, gładkie, pokryte nielicznymi brodawkami. Rozmiar 6–7 × 3–4–6 μm. Podstawki z 2 lub 4 sterygmami. Gruszkowate cystydy są gęsto pokryte krótkimi i kolczastymi szczecinkami[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Europie, Ameryce Północnej i Nowej Zelandii[5]. W polskim piśmiennictwie mykologicznym opisana na wielu stanowiskach[3].
Spotykana w lasach liściastych i iglastych. Rozwija się zwłaszcza na murszejącym drewnie drzew iglastych, szczególnie jodły i świerka, na opadłym igliwiu, resztkach drzewa, wśród mchów i traw. Owocniki wytwarza od września do listopada. Saprotrof[3].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Niemal identyczna jest grzybówka nitkowatotrzonowa (Mycena filopes), ale odróżnia ją brak różowawego przebarwienia blaszek, srebrzysty połysk i silniejsze prążkowanie kapelusza oraz zapach jodoformu[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2015-12-04]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2015-12-04]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f M. Lisiewska, Kochman & A. Skirgiełło: Grzybówka (Mycena). 17. Podstawczaki (Basidiomycetes), bedłkowe (Agaricales), gąskowate I (Tricholomataceae). Warszawa-Kraków: PWN, 1987.
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2015-06-22].