
Nowa Synagoga we Wrocławiu
|
||
![]() |
||
Państwo | ![]() |
|
Budulec | murowana | |
Architekt | Edwin Oppler | |
Data budowy | 1865-1872 | |
Data zburzenia | 9 na 10 listopada 1938 | |
Tradycja | liberalna | |
![]() |
Nowa Synagoga we Wrocławiu (niem. Neue Synagoge in Breslau) – zburzona w 1938 r. największa wrocławska synagoga, usytuowana u zbiegu ulic Podwale i Łąkowej.
Nazywana była "Synagogą Na Wygonie", stanowiła centrum judaizmu liberalnego we Wrocławiu.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Koncepcja budowy nowej, większej synagogi narodziła się 25 października 1864 roku, gdyż mniejsza synagoga Pod Białym Bocianem nie mogła pomieścić wszystkich chętnych.
Budowę rozpoczęto w 1865 roku i wtedy uroczyście położono kamień węgielny. Plany synagogi sporządził niemiecki architekt pochodzenia żydowskiego Edwin Oppler. Budowę ukończono w 1872 roku, a uroczyste otwarcie synagogi nastąpiło 29 września tego samego roku.
Była, obok Nowej Synagogi w Berlinie, największą synagogą Niemiec i Austrii. Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej nie została odbudowana.
W 1998 roku odsłonięto pomnik upamiętniający synagogę, z treściami w językach polskim, niemieckim i hebrajskim: "Wydali na pastwę ognia świątynię twoją aż do gruntu zbezcześcili siedzibę Twego imienia (PS 74,7)".
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Murowany gmach synagogi wzniesiono na planie zmodyfikowanego prostokąta, w stylu neogotycko-neoromańskim. Była jednym z najbardziej charakterystycznych budynków Wrocławia, charakteryzowała ją kopułą wysoka na 73 metry, liczne wieże i sterczyny.
We wnętrzu znajdowała się obszerna główna sala modlitewna, którą otaczały z trzech stron galerie dla kobiet, wsparte za zdobionych kolumnach. Na wschodniej ścianie znajdował się bardzo bogato zdobiony Aron ha-kodesz przed którym stał pulpit kantora i bima.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Nowa Synagoga we Wrocławiu na portalu Wirtualny Sztetl
- Nowa Synagoga we Wrocławiu na starych planach i zdjęciach
|