ORP Krakowiak (1940)
| ||
![]() Artyleria "Krakowiaka" w akcji | ||
Historia | ||
Stocznia | stocznia Samuel White, Cowes, Wielka Brytania | |
Położenie stępki | 5 grudnia 1939 | |
Wodowanie | 4 grudnia 1940 | |
Zamówiony dla ![]() | ||
Nazwa | HMS "Silverton" | |
![]() | ||
Nazwa | ORP "Krakowiak" | |
Wejście do służby | 28 maja 1941 | |
Wycofanie ze służby | 1946 | |
![]() | ||
Nazwa | HMS "Silverton" | |
Wycofanie ze służby | 1959 | |
Los okrętu | złomowany w 1959 | |
Dane taktyczno-techniczne | ||
Wyporność | standardowa – 1050 t pełna – 1490 t | |
Długość | 85,3 m | |
Szerokość | 9,6 m | |
Zanurzenie | 2,4/3,9 m | |
Napęd | ||
2 zespoły turbin parowych Parsonsa, moc 19.000 KM; 2 kotły Yarrow typu Admiralicji, 2 śruby | ||
Prędkość | 27 węzłów | |
Zasięg | 2500 Mm/20 w; 3700 Mm/14 w | |
Uzbrojenie | ||
6 dział uniwersalnych kaliber 102 mm typu Mk XVI na podwójnych podstawach Mk XIX, osłoniętych maskami (3 x II), 4 działka plot. 40 mm typ Mk VIII ("Pom-pom", poczwórnie sprzężone), 4 działka plot. 20 mm Oerlikon (pojedyncze), 2 karabiny maszynowe Lewis 7,7 mm, 2 wyrzutnie i 2 miotacze bomb głębinowych Thornycroft, 110 bomb głębinowych | ||
Załoga | 168 |
ORP Krakowiak – polski niszczyciel eskortowy z okresu II wojny światowej, brytyjskiego typu Hunt II, wydzierżawiony przez Polską Marynarkę Wojenną od rządu Wielkiej Brytanii.
Budowę okrętu rozpoczęto 5 grudnia 1939 w stoczni Samuel White w Cowes. 4 grudnia 1940 okręt wodowano i otrzymał brytyjską nazwę HMS "Silverton". Przed wejściem do służby brytyjskiej, 20 kwietnia 1941 okręt przekazano Polskiej Marynarce Wojennej. 22 maja 1941 podniesiono na nim polską banderę i nadano nazwę ORP "Krakowiak", numer burtowy L 115.
ORP "Krakowiak" był pierwszym niszczycielem eskortowym typu Hunt II przekazanym Polsce. Do 10 lipca 1941 miało miejsce szkolenie załogi. Następnie brał udział w osłonie konwojów, w tym konwojów atlantyckich, patrolach oraz działaniach zespołów floty. Pod koniec grudnia 1941 wziął udział w operacji Anklet – rajdzie sił brytyjskich na niemieckie stanowiska na Lofotach. Podczas wojny kilkakrotnie walczył m.in. z niemieckimi ścigaczami torpedowymi. W 1943 działał na Morzu Śródziemnym, m.in. w lipcu wspierając ogniem lądowanie na Sycylii (operacja Husky), a w czasie bitwy o Dodekanez 1943 w nocy 10/11 listopada 1943 wraz z niszczycielami HMS "Petard" i HMS "Rockwood" bombardował Kalimnos.
W czerwcu 1944 roku uczestniczył w inwazji w Normandii. 10–11 czerwca 1944 roku wraz z innymi okrętami alianckimi wziął udział w walce z niemieckimi ścigaczami na kanale La Manche, które zostały zatopione.
Po wojnie "Krakowiak" wziął udział w operacji Deadlight – zatapianiu poniemieckich U-Bootów. 28 września 1946 okręt został zwrócony Brytyjczykom i wszedł do służby w Royal Navy pod pierwotną nazwą HMS "Silverton". Podczas przekazywania okrętu Brytyjczykom oficer mechanik kpt. mar. Aleksander Wilczyński zabrał banderę, która obecnie znajduje się w Muzeum Marynarki Wojennej[1]. W 1947 został przeniesiony do rezerwy, następnie przeklasyfikowany na fregatę z numerem burtowym F 55. W lipcu 1953 reprezentował Flotę Rezerwową podczas rewii koronacyjnej królowej Elżbiety II w Spithead. W 1959 został wycofany ze służby i sprzedany na złom.
Podczas wojny przebył 146 000 mil morskich, eskortował 206 konwojów, w tym 9 atlantyckich. Zestrzelił 3 samoloty, w ostatnim okresie wojny brał udział w kilku starciach z niemieckimi ścigaczami (Schnellboote), z których jednego prawdopodobnie zatopił, a dwa uszkodził.
Dowódcy ORP Krakowiak[edytuj | edytuj kod]
- 22.05.1941 – 05.1942 kmdr ppor. Tadeusz Gorazdowski
- 04.1942 kpt. mar. Michał Rózański
- 04.1942 – 06.1943 kpt. mar. Jan Tchórznicki
- 28.06.1943 – 11.1944 kpt. mar. Wszechwład Maracewicz
- 08.11.1944 – 01.1946 kpt. mar. Włodzimierz Łaskoczyński
- 04.01.1946 kmdr ppor. Paweł Żelazny
Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]
- zapas paliwa: normalny 277 t
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- ORP "Krakowiak" – torpedowiec
- ORP "Krakowiak" – okręt podwodny
- Inne polskie niszczyciele typu Hunt: ORP "Kujawiak", ORP "Ślązak"
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jerzy Pertek: Wielkie dni małej floty, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1976
- M.J. Whitley: Destroyers of World War Two: An International Encyclopedia, Naval Instutute Press, Annapolis 2002, ISBN 0-87021-326-1
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Łukasz Zalesiński: Z Afryki do muzeum (pol.). www.polska-zbrojna.pl, 2015-02-21. [dostęp 2015-02-23].
|
|