Operacja Bardas 20

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
20 מבצע בַּרְדָּס
Operacja Bardas 20
Ilustracja
Mapa przebiegu operacji. Kolorem niebieskim zaznaczono działania spadochroniarzy, czarnym - działania Szajjetet 13
Konflikt

izraelsko-palestyński

Strony konfliktu
 Izrael  Fatah
Przyczyny operacji
przeprowadzenie desantu morskiego przez Fatah u wybrzeży Achziwu
Cele operacji
zniszczenie obozu szkoleniowego i bazy morskiej Fatahu
Dowództwo operacji

• płk Hadar Kimchi
• płk Chajjim Nadel
• ppłk Sza’ul Sela
• ppłk Szbataj Lewi
• ppłk Mosze Tabak
• kpt. Amiszaw Chanina

Czas operacji

1415 stycznia 1971

Miejsce operacji

Liban

Obszar operacji

okolice wsi Sarafand i wybrzeże na północ od wsi

Siły przydzielone
do operacji

Szajjetet 13
• Jednostka 707
Sejjeret Canchanim
• 4 korwety rakietowe typu Sa’ar 2
• 2 korwety rakietowe typu Sa’ar 3

Rezultaty operacji
sukces sił izraelskich
Straty stron konfliktu
• 5–6 rannych • 8–10 zabitych
• nieznana liczba rannych

Operacja Bardas 20 (hebr. 20 מבצע בַּרְדָּס, Miwca Bardas 20) – izraelska operacja wojskowa przeprowadzona w dniach 14–15 stycznia 1971 roku na terytorium Libanu w celu ataku na bazy szkoleniowe Fatahu w pobliżu wsi Sarafand i na wybrzeżu na północ od wsi. Operacja miała stanowić odwet za lądowanie bojowników palestyńskich na izraelskim wybrzeżu.

Atak na oba cele zakończył się sukcesem. Izraelczycy zniszczyli składy broni oraz wysadzili umocnienia i budynki w obu miejscach. Po stronie izraelskiej odnotowano tylko rannych, po palestyńskiej rannych i zabitych.

Tło operacji[edytuj | edytuj kod]

Po wydarzeniach z tzw. czarnego września w Jordanii w 1970 roku członkowie organizacji palestyńskich przenieśli się do Libanu. Z jego terytorium zaczęli przeprowadzać ataki na lądzie i z morza na Izrael[1].

W nocy z 1 na 2 stycznia 1791 roku do wybrzeży Achziw przypłynęła łódź z pięcioma[2]/sześcioma[3] bojownikami Fatahu. Zostali wykryci przez mieszkającego w pobliżu Eliego Awiwiego, którego zaalarmowało szczekanie psa w nocy. Po przybyciu na miejsce służb bezpieczeństwa okazało się, że Palestyńczycy posiadali na łodzi ładunki wybuchowe i stroje płetwonurków. Podczas przesłuchania wyjawili, że w okolicy libańskiej wsi Sarafand (12 km na południe od Sydonu) znajduje się obóz szkoleniowy, w którym znajdują się bojownicy szkolący się w przeprowadzaniu ataków z morza. W okolicy miał też mieszkać Mohamed Jusuf an-Nadżir(inne języki) (Abu Jusuf) - przywódca Czarnego Września[2][4].

Sztab Generalny Sił Obronnych Izraela zadecydował, że atak zostanie przeprowadzony na dwa cele jednocześnie[1]. Jednym z nich był obóz szkoleniowy oddalony o 400 m na południe od wsi Sarafand, 43 km od granicy z Izraelem w Rosz ha-Nikra, 13 km na południe od Sydonu. Drugim były trzy domy na wybrzeżu zlokalizowanym na północ od wsi[a]. Jak ustalono podczas przesłuchań, domy wchodziły w skład bazy morskiej[5][6].

Przygotowania i przebieg[edytuj | edytuj kod]

Siły wyznaczone do operacji[edytuj | edytuj kod]

Ustalono, że nadmorska baza Fatahu zostanie zaatakowana przez żołnierzy z Szajjetet 13 dowodzonych przez kpt. Amiszawa Chaninę i płetwonurków pod komendą ppłk. Sza’ula Seli z Jednostki 707. Siły te miały być przetransportowane na wybrzeże przez siły morskie[1]. Z kolei spadochroniarze z jednostki zwiadu Sajjeret Canchanim, dowodzeni przez płk. Chajjima Nadela[1], mieli zostać przetransportowani śmigłowcami w okolice wsi, gdzie znajdowała się baza szkoleniowa Fatahu[b][7].

Dowódcą głównym sił morskich był płk. Hadar Kimchi. W ich skład wchodziły cztery korwety rakietowe typu Sa’ar 2: „Hajfa”, „Misgaw”, „Miwtach” i „Miznak” oraz dwie korwety rakietowe typu Sa’ar 3: „Chanit” i „Chec”. Ppłk Szabatj Lewi dowodził zgrupowaniem okrętów „Chec”, „Hajfa”, „Misgaw” i „Miznak”. Ppłk Mosze Tabak dowodził okrętem „Miwtach”. „Chanit” pełnił również funkcję wysuniętego dowództwa operacji[1].

Atak na obóz szkoleniowy[edytuj | edytuj kod]

Spadochroniarze zostali przetransportowani na terytorium Libanu co najmniej pięcioma śmigłowcami francuskiej produkcji[c][7][8]. Żołnierze zostali podzieleni na trzy grupy uderzeniowe[d][7]. Przemarsz do obozu szkoleniowego odbywał się powoli ze względu na ciężkie warunki pogodowe, intensywne opady deszczu i błoto utrudniające przemieszczanie się[6]. Pomimo opadów główna grupa uderzeniowa izraelskich żołnierzy została wykryta przez dwóch strażników, którzy pełnili wartę przed obozem. Doszło do wymiany ognia, w której obaj Palestyńczycy zginęli[5][6]. Po dotarciu do obozu początkowo stwierdzono, że jest pusty. Na miejscu znajdowały się namioty oraz ziemianki. Ich oględziny pozwoliły na stwierdzenie, że wymiana ognia zaalarmowała bojowników, którzy zdążyli uciec z obozu[5]. Podczas dalszego przeszukiwania Izraelczycy znaleźli bunkry. Z jednego z nich zostali ostrzelani przez pozostałego w obozie bojownika. Po krótkiej wymianie ognia Palestyńczyk został zabity, a spadochroniarze przystąpili do niszczenia obozu[7].

W tym samym czasie dwie pozostałe grupy rozpoczęły atak na cele znajdujące się koło obozu szkoleniowego. W obu przypadkach doszło do wymiany ognia. Po ustaniu walk spadochroniarze przeszukali obie lokalizacje i przystąpili do wysadzania znalezionych tam składów amunicji, broni oraz ziemianek. Następnie wycofali się do punktu zbiórki i zostali przetransportowani śmigłowcami do Izraela[5].

W trakcie strać, z rejonu obozu szkoleniowego odjechały cztery samochody osobowe. Jeden z nich został ostrzelany, ale nie wiadomo z jakim rezultatem[5].

Atak na bazę morską[edytuj | edytuj kod]

Baza morska Fatahu znajdowała się na drodze wiodącej od granicy z Izraelem do Bejrutu, wzdłuż wybrzeża. Dodatkowo 30 m od morza wybudowano mury chroniące winorośle rosnące na wschód od drogi[6]. Jako pierwsi na brzegu znaleźli się nurkowie Jednostki 707. Ich zadaniem było zbadanie wybrzeża i zabezpieczenie go na przybycie komandosów z Szajjetet 13[9]. U wybrzeża zacumowana była barka, na której przygotowane było stanowisko wyrzutni pocisków rakietowych[6]. Siły izraelskie nie zostały wykryte przez bojowników[7]. Komandosi zidentyfikowali dwa domy (jeden dwukondygnacyjny, drugi tzw. dom amerykański), które stanowiły cel sił uderzeniowych[5]. Atak na budynki udało się przeprowadzić z zaskoczenia w tym samym czasie, co rozpoczęto atak na obóz szkoleniowy. Z czasem jednak opór ze strony Palestyńczyków zaczął przybierać na sile, ale po pewnym czasie został złamany[5][6]. W trakcie ataku na bazę morską pięciu[6][8] lub sześciu[5][7] Izraelczyków zostało rannych. Po ustaniu ognia i upewnieniu się, że w okolicy nie ma innych bojowników, oba budynki wysadzono[6].

W trakcie przeszukiwania bazy morskiej okazało się, że w jednym z domów na wybrzeżu miał mieszkać Abu Jusuf. Jednak w środku poza kobietami i dziećmi komandosi nikogo innego nie zastali. Warunki panujące na miejscu oraz charakter misji sprawiły, że nie zatrzymano cywilów[9].

Rezultat operacji[edytuj | edytuj kod]

15 stycznia prezydent Libanu Sulajman Farandżijja zwołał nagłe posiedzenie rządu w sprawie izraelskiego ataku. Gazeta „Ma’ariw” podała, że według jej libańskich informatorów, szef sztabu libańskiej armii na bieżąco raportował i informował władze o tym, co się dzieje. Libańska policja i wojsko przybyły na miejsca operacji po wycofaniu się Izraelczyków. Podczas ataku nie doszło do starcia pomiędzy siłami izraelskimi i libańskimi[7].

Minister spraw zagranicznych Libanu złożył skargę do Rady Bezpieczeństwa ONZ w związku z izraelską operacją[7][10]. Stany Zjednoczone powstrzymały się od natychmiastowej reakcji. Wezwały obie strony do dialogu i wspólnych wysiłków na rzecz rozwiązania sporów, oferując jednocześnie swoją pomoc[10].

Izraelskie źródła podają, że po stronie izraelskiej było pięciu[6][8] lub sześciu rannych[5][7]. Z kolei po palestyńskiej stronie mówiono o ośmiu[8] lub co najmniej 10 zabitych[5][6][7].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Nie ma dokładnej nazwy lokalizacji domów na wybrzeżu. Źródła hebrajskojęzyczne zapisują nazwę wybrzeża w następujące sposoby: ראס-א-שייך (Ras-a-Szejch,Landau 1971 ↓, s. 1), ראס א-שאק (Ras a-Szak,Paz 1971 ↓, s. 2) lub ראס-א-שק (Ras-a-Szak,Ofer 1971 ↓, s. 3).
  2. Źródła nie podają informacji na temat liczby śmigłowców, które wizięły udział w operacji.
  3. Dostępne źródła nie podają miejsca przeprowadzenia desantu spadochroniarzy. Można domniemywać, że użyte śmigłowce to Aérospatiale Super Frelon, które wówczas znajdowały się na wyposażeniu izraelskiej armii.
  4. Zobacz mapę przebiegu operacji. Kolorem niebieskim zaznaczono uderzenia przeprowadzone przez spadochroniarzy.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e מבצע ברדס 20, „Amutet Chejl ha-Jam” [dostęp 2023-02-01].
  2. a b מבצעי זרוע הים בין השנים 1970-1979, „Izraelski Korpus Morski [dostęp 2023-02-01].
  3. Rachat 1971 ↓, s. 1.
  4. Bentow 1971 ↓, s. 2.
  5. a b c d e f g h i j Ofer 1971 ↓, s. 3.
  6. a b c d e f g h i j Paz 1971 ↓, s. 2.
  7. a b c d e f g h i j Landau 1971 ↓, s. 1.
  8. a b c d מבצעי זרוע הים בין השנים 1970-1979, „Izraelski Korpus Morski [dostęp 2023-02-09].
  9. a b מבצע ברדס 20, „Amutet Chejl ha-Jam” [dostęp 2023-02-09].
  10. a b לבנון הגישה תלונה על פשיטת צה"ל, „Dawar”, 17 stycznia 1971 [dostęp 2023-02-06].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]