Osiedle Nowy Bieżanów

Osiedle Nowy Bieżanów
	; Bloki przy ul. Duża Góra 39 i 37, widok od południa
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miasto	Kraków
Dzielnica	XII Bieżanów-Prokocim
Data budowy	1974–1982
	Położenie na mapie Polski Osiedle Nowy Bieżanów
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Osiedle Nowy Bieżanów
	Położenie na mapie Krakowa Osiedle Nowy Bieżanów
	50°00′50″N 20°01′08″E/50,013889 20,018889
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ten artykuł od 2009-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Osiedle Nowy Bieżanów – osiedle w Krakowie, nowsza, zachodnia część Bieżanowa – historycznej dzielnicy Krakowa, wchodzące aktualnie w skład Dzielnicy XII Bieżanów-Prokocim, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy.

Osiedle Nowy Bieżanów liczy sobie ok. 15 tysięcy mieszkańców i zajmuje obszar ok. 150 ha czyli 1,5 km². Jest to typowe wielorodzinne, wielkopłytowe osiedle z wysoką 11-kondygnacyjną zabudową punktową i podłużną oraz 5-kondygnacyjną zabudową podłużną. W obrębie osiedla znajdują się również enklawy zabudowy jednorodzinnej (ul. Duża Góra, ul. Aleksandry, ul. Mała Góra) oraz nowa generacja zabudowy wielorodzinnej powstała w ostatnich latach przy ul. Duża Góra, ul. Mała Góra, ul. Wielickiej oraz u zbiegu ulic Mała Góra i Aleksandry.

Położenie

Osiedle rozciąga się na osi północ-południe i oparte jest na 2 osiach. Pierwszą z nich jest ciągnąca się ze wschodu na zachód dwujezdniowa ulica Ćwiklińskiej wraz z równoległą linią tramwajową. Drugą oś stanowi szeroki deptak spacerowy na linii północ-południe, skupiający zdecydowaną większość sklepów i punktów usługowych znajdujących się na osiedlu.

Za granice osiedla można przyjąć:

od północy ul. Bieżanowską,
od południa ul. Wielicką
od zachodu ul. Jerzmanowskiego
od wschodu ul. Mała Góra.

Główna tkanka mieszkaniowa zawiera się w obrębie ulic: Bieżanowskiej, Telimeny, Aleksandry, Heleny oraz Barbary.

Komunikacja

Pomimo swojego peryferyjnego położenia osiedle jest dobrze skomunikowane z pozostałą częścią Krakowa. Głównymi arteriami wyprowadzającymi ruch z osiedla są ulice: Ćwiklińskiej, Bieżanowska oraz Mała Góra. Na osiedlu znajduje się pętla tramwajowa linii 3, 9, 13, a także pętla autobusowa linii 173 oraz 503. Przez teren osiedla przebiegają również linie 133, 163 i 183. Ponadto dojechać tu można przebiegającą wzdłuż północnej granicy Nowego Bieżanowa linią 143, 243 oraz pociągami kursującymi w relacji Kraków Główny – Wieliczka Rynek-Kopalnia oraz w relacji Kraków Główny – Tarnów. Stacja kolejowa w Bieżanowie znajduje się ok. 1 km od granic osiedla. W pobliżu znajduje się także przystanek kolejowy Bieżanów Drożdżownia. Do południowej części osiedla można również dojechać kursującymi po ul. Wielickiej autobusami linii 204, 244 i 133. Nocą można skorzystać z nocnych linii autobusowych: 643 i 904 oraz linii tramwajowej 69. Przez teren osiedla kursują również:linie prywatne MAT BUS POCZTA i MAT BUS ALEJE kursujące między Węgrzcami Wielkimi a odpowiednio Pocztą Główną oraz Alejami Trzech Wieszczów.

Infrastruktura

Sanktuarium Najświętszej Rodziny
cmentarz parafialny Parafii Narodzenia NMP w Starym Bieżanowie
Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej przy ul. Heleny 2
Administracja osiedla przy ul. Mała Góra 6
Centrala telefoniczna Orange Polska przy ul. Aleksandry 10
Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 6 Państwowej Straży Pożarnej przy ul. Aleksandry
Komisariat Policji przy ul. Ćwiklińskiej
Urząd Pocztowy przy ul. Aleksandry 11
Dom Kultury Spółdzielni Mieszkaniowej Nowy Bieżanów przy ul. Aleksandry 11
3 przedszkola (nr 28 przy ul. Duża Góra 30, nr 176 przy ul. Aleksandry 15, nr 180 przy ul. Telimeny 7)
2 szkoły podstawowe (nr 111 przy ul. Bieżanowskiej 204, nr 24 przy ul. Aleksandry 17)
2 gimnazja (nr 29 przy ul. Aleksandry 17 oraz nr 30 przy ul. Telimeny 9)
Liceum Ogólnokształcące nr 25 przy ul. Telimeny 9.

Na osiedlu znajdują się cztery wielkopowierzchniowe sklepy; ponadto osiedle posiada duża liczbę mniejszych sklepów i punktów usługowych. Na osiedlu działa kilka całodobowych, strzeżonych parkingów.

Historia

W latach 70. przystąpiono do koncepcji pasmowego zabudowania Krakowa i rozpoczęto budowę osiedli Płaszów i Nowy Prokocim, a zwieńczeniem dzieła miało być osiedle Bieżanów Nowy. W 1978 roku oddano do użytku pierwsze budynki a realizację całego osiedla ukończono w 1982 roku. 23 grudnia 1978 r. do Nowego Bieżanowa wydłużono linię tramwajową z Prokocimia. W połowie lat 80. otworzono przy ul. Heleny Rejonową Przychodnię Zdrowia, Zespół Szkół Ogólnokształcących przy ul. Telimeny oraz Dom Pogodnej Jesieni dla osób starszych przy ul. Duża Góra, a pod koniec lat 80. budynek przy ul. Aleksandry 11, w którym otworzono Dom Kultury oraz pierwszy market „Alf”. Na przełomie lat 80. i 90. wydłużono trasy autobusów z pętli przy ul. Teligi do pętli w Nowym Bieżanowie przy ul. Aleksandry. Od 1991 roku Bieżanów Nowy należy do XII dzielnicy samorządowej miasta Krakowa. W 1992 roku oddano do użytku kościół pw. Najświętszej Rodziny w Bieżanowie Nowym (wcześniej nabożeństwa dla mieszkańców odbywały się w kaplicy przy ul. Smolenia). W dwa lata później uruchomiono cyfrową centralę telefoniczną Telekomunikacji Polskiej w pobliżu ul. Aleksandry. W latach 1997–1998 oddano do użytku małe osiedle domków jednorodzinnych przy ul. Aleksandry a 1997 uruchomiono linię autobusową nr 183 łącząca stary i nowy Bieżanów. W 2001 roku wybudowano supermarket Champion przy ul. Ćwiklińskiej. W latach 2001–2002 oddano do użytku pierwsze lokale w nowo powstałych blokach przy ul. Duża Góra oraz w osiedlu „Zielone Wzgórze” przy ul. Wielickiej. Rok później w nowo wybudowanym budynku przy ul. Aleksandry rozpoczęła działalność Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 6 PSP. W roku 2003 oddano do użytku południową obwodnicę Krakowa wraz z węzłem wielickim, co w znacznym stopniu zmieniło obraz południowych krańców osiedla.

W lipcu 2009 r. oddano do użytku komisariat Policji przy ul. Ćwiklińskiej (obok Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej nr 6).

Systematycznie porządkowany i rozbudowywany jest Park Aleksandry (teren zielony pomiędzy Bieżanowem Nowym a Nowym Prokocimiem).

Z demograficznego punktu widzenia Bieżanów Nowy jest osiedlem stosunkowo młodym. Zawdzięcza to okresowi powstania, a więc początkowi lat 80. XX wieku. Mieszkania na tym osiedlu otrzymywali w większości ludzie w wieku zbliżonym do 30 lat, tak więc mamy tu do czynienia z dwiema falami demograficznymi: falą mieszkańców ok. 50-letnich i ich ok. 20-letnich dzieci.

Dzisiaj

Od początku lat 90. obserwuje się powolne „humanizowanie” się Nowego Bieżanowa – typowej sypialni Krakowa. Staje się on bardziej przyjazny swoim mieszkańcom. Uruchamiane są nowe punkty usługowe i sklepy, powstają miejsca zabaw dla dzieci, dzięki czemu większość codziennych spraw można załatwić nie opuszczając osiedla. Przez pierwsze lata od powstania wielu nabywców mieszkań na tym osiedlu odstraszała myśl o długich dojazdach do centrum i fama niebezpiecznego osiedla. Inwestycje komunikacyjne w Krakowie, większa dbałość o bezpieczeństwo i wygląd osiedla sprawiają, że mieszkanie w tej zielonej enklawie Krakowa staje się z roku na rok milsze i przyjemniejsze. Niemały wkład w działalność kulturalną wnosi Dom Kultury.

Organizacje

Na terenie osiedla działają liczne stowarzyszenie i organizacje:

Krakowska Szkoła Sportowa „SMOK” im. Andrzeja FIRSTA (Kick-Boxing w Gimnazjum nr 29)
Stowarzyszenie Nowy Bieżanów
Klub sportowy Baszta
Wspólnota Oazowa w Nowym Bieżanowie^[1]