Osiedle Werkbundu w Wiedniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Plan osiedla

Osiedle Werkbundu w Wiedniu (niem. Werkbundsiedlung in Wien) – modernistyczne osiedle wzniesione w 1932 r. na zboczu Roter Berg w dzielnicy Lainz w Wiedniu (Austria), będące reakcją na inne osiedla Werkbundu[1]. Inicjatorem budowy osiedla i autorem koncepcji urbanistycznej był Josef Frank[2]. Osiedle zaprojektowało trzydzieścioro troje architektów z Austrii, Niemiec i ze Stanów Zjednoczonych[2].

Celem budowy osiedla było „pokazanie różnorodności typów domów jednorodzinnych i wskazanie ich jako ewentualnych wzorców dla nowych osiedli. W pełni wyposażone domy przeznaczono do sprzedaży"[3]. Osiedle można było oglądać w ramach międzynarodowej wystawy Werkbundu od 5 czerwca do 7 sierpnia 1932 r.[4] Wystawę odwiedziło ponad 100 tys. osób[5].

Od 1978 r. osiedle objęte jest ochroną konserwatorską[6]; posiada status zabytku nieruchomego[7].

W 2020 roku osiedla Werkbundu, w tym osiedle w Wiedniu, otrzymały Znak Dziedzictwa Europejskiego, przyznany przez Komisję Europejską[8].

Koncepcja architektoniczna[edytuj | edytuj kod]

Domy przy Veitingergasse 103 i 105 (arch. Julius Jirasek)

Osiedle składa się z 70 domów jednorodzinnych w zabudowie wolnostojącej, bliźniaczej lub szeregowej[4]. Wszystkie typy domów zaprojektowane zostały z myślą o rodzinach z klasy średniej z dwojgiem lub trojgiem dzieci i gosposią[9]. Zaprojektowano też wzorcowe umeblowanie domów (stanowiące element wystawy), z którego część wykonali projektanci domów[2].

Osiedle zostało zaprojektowane w barwach pastelowych, wśród których dominowały „jasna żółć, błękit, butelkowa zieleń i róż", przy czym niektóre elewacje zaprojektowano jako białe[4].

Renowacje[edytuj | edytuj kod]

W latach 1983-1985 dokonano częściową renowację 50 domów; prace toczyły się w ramach „normalnej eksploatacji obiektów"[10].

W latach 2011-2016 wykonano odnowę konserwatorską 48 domów oraz infrastruktury zewnętrznej[7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Kapfinger ↓, s. 197.
  2. a b c Urbanik ↓, s. 181.
  3. Urbanik ↓, s. 181-183.
  4. a b c Urbanik ↓, s. 183.
  5. Kapfinger ↓, s. 204.
  6. Kapfinger ↓, s. 196.
  7. a b P.GOOD Praschl-Goodarzi Architekten, Odnowa wiedeńskiego osiedla Werkbundu w latach 2011-2016, [w:] Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 214-215, ISBN 978-83-89262-89-9.
  8. Osiedla Werkbundu ze Znakiem Dziedzictwa Europejskiego [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2021-01-10] (pol.).
  9. Kapfinger ↓, s. 202.
  10. Kapfinger ↓, s. 207.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Otto Kapfinger: Wzorcowe osiedle w Wiedniu (1932). W: Jadwiga Urbanik: Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932. Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016. ISBN 978-83-89262-89-9.
  • Jadwiga Urbanik: Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932. Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016. ISBN 978-83-89262-89-9.