Deutscher Werkbund
Werkbund (niem. Deutscher Werkbund, Der Deutsche Werkbund = Niemiecki Związek Twórczy) – organizacja skupiająca architektów, artystów i inżynierów związanych z budownictwem, założona w 1907 w odpowiedzi na pomysł Hermanna Muthesiusa. Działalność Werkbundu miała znaczący wpływ na rozwój idei architektury modernistycznej w Niemczech i krajach ościennych.
Osiedla Werkbundu[edytuj | edytuj kod]
Mianem osiedli Werkbundu określa się sześć osiedli, zlokalizowanych w sześciu różnych miastach, powstałych pod auspicjami Werkbundu[1]. Osiedla Werkbundu były budowane pod wystawy mieszkaniowe; miały ukazywać sposób rozwiązania problemów mieszkaniowych po I wojnie światowej, a także zaprezentować nowe rozwiązania funkcjonalne, formalne i technologiczne w budownictwie masowym[1]. Przedmiotem wystaw było także ukazanie problemu wyposażenia mieszkania[1]. Istotny był również cel edukacyjny, gdyż wystawy
miały przekonać do nowych sposobów mieszkania i nauczyć przyszłych użytkowników, jak powinni żyć w nowoczesnych domach. Osoby, dla których te nowe propozycje (...) były przeznaczone, nie potrafiły z nich korzystać[1].
W 2020 r. osiedla Werkbundu otrzymały Znak Dziedzictwa Europejskiego, przyznany przez Komisję Europejską[2].
| Nazwa | Państwo | Miasto | Rok ukończenia budowy | Źródło |
|---|---|---|---|---|
| Wzorcowe osiedle Weißenhof |  Niemcy
(wówczas: Republika Weimarska) |
Stuttgard | 1927 | [3] |
| Wzorcowe osiedle Nowy Dom |  Czechy
(wówczas: Pierwsza Republika Czechosłowacka) |
Brno | 1928 | [4] |
| Wzorcowe osiedle |  Polska
(wówczas: Republika Weimarska) |
Wrocław | 1929 | [5] |
| Wzorcowe osiedle Neubühl |  Szwajcaria
|
Zurych | 1931 | [6] |
| Wzorcowe osiedle w Wiedniu |  Austria
|
Wiedeń | 1932 | [7] |
| Wzorcowe osiedle Baba | Czechy
(wówczas: Pierwsza Republika Czechosłowacka) |
Praga | 1932 | [8] |
Przewodniczący Werkbundu[edytuj | edytuj kod]
- 1907–1909 Theodor Fischer
- 1909–1919 Peter Bruckmann
- 1919–1921 Hans Poelzig
- 1921–1926 Richard Riemerschmid
- 1926–1932 Peter Bruckmann (od 1932 przewodniczący honorowy)
- 1932–1933 Ernst Jaeckh
- 1933 Carl Christoph Lörcher
- 1935–1938 Hermann Gretsch
- 1950–1963 Hans Schwippert
- 1963–1964 Otto Haupt
- 1964–1969 Adolf Arndt
- 1969–1973 Hans Paul Bahrdt
- 1973–1976 Julius Posener
- 1976–1983 Lucius Burckhardt
- 1983–1985 Anna Teut
- 1985–1996 Hermann Glaser
- 1996–1999 Peter Zlonicky
- od 1999 Hans Rudolf Güdemann
Ważniejsze wydarzenia z dziejów Werkbundu[edytuj | edytuj kod]
- 1907 – założenie Deutsche Werkbundu w Monachium
- 1914 – Wystawa Form Przemysłowych w Kolonii
- 1924 – Wystawa Form Przemysłowych w Berlinie
- 1926 – założenie czasopisma Werkbundu Die Form (istniało do 1934)
- 1927 – wystawa mieszkaniowa w Weißenhof w Stuttgarcie
- 1929 – wystawa mieszkaniowa we Wrocławiu
- 1932 – wystawa mieszkaniowa w Wiedniu
- 1934 – rozwiązanie przez rząd nazistowski
- 1949 – ponowne założenie jako federacji ośmiu związków regionalnych
- 1952 – założenie czasopisma Werkbundu Werk und Zeit
- 1972 – założenie Archiwum Werkbundu – muzeum kultury dnia codziennego XX wieku w gmachu dawnej Akademii wzniesionym w Berlinie przez Martina Gropiusa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 20–21.
- ↑ Osiedla Werkbundu ze Znakiem Dziedzictwa Europejskiego [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2020-12-14] (pol.).
- ↑ Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 32–41.
- ↑ Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 84–89.
- ↑ Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 110–117.
- ↑ Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 148–155.
- ↑ Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 180–195.
- ↑ Jadwiga Urbanik (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 222–233.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Deutscher Werkbund: Strona oficjalna. [dostęp 2008-11-28]. (niem.).