Oznaczanie stron świata przy użyciu kolorów

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Oznaczanie stron świata przy użyciu kolorów – oznaczanie stron świata przy użyciu kolorów. Symbolika jest różna w zależności od ludu.

Ruś[edytuj | edytuj kod]

Niektórzy uczeni przypuszczają, że „kolorowe” nazwy Rusi powstały w XIII wieku i były zapożyczeniem od ludów ałtajsko-tureckich, które używały kolorów do oznaczenia kierunków geograficznych (czerwień – południe, biel – zachód, czerń – północ). Przykładowo tur., tuw., ałt. wyraz „kara”[1] znaczy zarówno „czarny”, jak i „północ”[2], a w chińskim 红 (hóng) oznacza czerwień, ogień i południe.

Przyjmując słowiańską logikę kolorów biały to północ (Biała Ruś), czarny to południe (Czarna Ruś), a czerwony to zachód (Czerwona Ruś, najbardziej na zachodzie położona część Rusi).

Północna Euroazja Północ Wschód Południe Zachód Centrum
Słowianie[3]
Chiny[4][5]
Ainu[6]
Tureckie[potrzebny przypis]
Kałmucy[7]
Tybet[potrzebny przypis]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Azer., baszk. kazach. qara, turkm. gara, uzb. qora. Grzegorz Jagodziński, Ałtajska rodzina językowa.
  2. Oleg Łatyszonek, Od Rusinów Białych do Białorusinów, Białystok 2006, s. 18 i n., ISBN 978-83-7431-120-5.
  3. Український Радянський Енциклопедичний Словник (1966) [online], irbis-nbuv.gov.ua [dostęp 2021-10-08].
  4. Chinese Tradition [online], web.archive.org, 21 lutego 2007 [dostęp 2021-10-08] [zarchiwizowane z adresu 2007-02-21].
  5. Chinese Cosmogony Man-Nature Synthesis [online], web.archive.org, 18 grudnia 2010 [dostęp 2021-10-08] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-18].
  6. Nobuko B. McNeill, Review of "Two Studies of Color: Implications for Cross-Cultural Comparability of Semantic Categories", „International Journal of American Linguistics”, 48 (3), 1982, s. 339–342, ISSN 0020-7071, JSTOR1264798 [dostęp 2021-10-08].
  7. E.C. Krupp, Beyond the blue horizon: myths and legends of the sun, moon ..., Oxford University Press, 1992.