Oławski Węzeł Wodny
Oławski Węzeł Wodny – węzeł wodny położony w Oławie, którego podstawę stanowi rzeka Odra wraz z jej kanałami bocznymi. W obrębie tego węzła wodnego wybudowano między innymi Stopień Wodny Oława, którego podstawowymi budowlami piętrzącymi są: Jaz Oława, Śluza Oława I i Śluza Oława II, oraz Elektrownia Wodna Oława. Do Oławskiego Węzła Wodnego rzeka Odra dopływa pojedynczym korytem, tam rzeka rozdziela się na trzy zasadnicze ramiona[1][2]:
- główne koryto rzeki, na którym położony jest Jaz Oława oraz na położonym przy jazie przekopie Śluza Oława I
- kanał młynówki, na którym położona jest Elektrownia Wodna Oława II
- kanał boczny, żeglugowy, na którym położona jest Śluza Oława II[a].
Następnie rzeka ponownie łączy się w jedno koryto rzeczne.
Odcinek rzeki Odry przepływającej przez Oławski Węzeł Wodny położony jest na skanalizowanym odcinku rzeki, tj. takim, dla którego każdy z odcinków (stanowisk) pozostaje w zasięgu oddziaływania określonego stopnia wodnego. Powyżej Stopnia Wodnego Oława[b] rzeka Odra pozostaje w zasięgu tego stopnia, aż do poprzedniego stopnia wodnego, jakim jest Stopień Wodny Lipki, natomiast następnym stopniem wodnym na tej rzece jest Stopień Wodny Ratowice. Jaz Oława położony jest w 213,30 km biegu rzeki Odra[1][2][3]. W Oławie zlokalizowany jest port rzeczny Oława[2] oraz stanica wodna. Dla turystyki wodnej węzeł wodny w Oławie oceniany jest jako bardzo atrakcyjny, szczególnie pod względem powiązań komunikacyjnych (powiązania z transportem drogowym i kolejowym), szlaków turystycznych pieszych i rowerowych, szlaków kajakowych Odry i Oławy, oraz bazy turystycznej i atrakcji turystycznych, ale nie wykorzystany. Ponadto istniejąca infrastruktura wodna, a szczególnie część budowli hydrotechnicznych, oceniane są jako elementy predysponowane do uwzględnienia w planowanym Muzeum Odry. Istnieją także plany utworzenia w tym rejonie Nadodrzańskiego Oławsko-Wrocławskiego Parku Krajobrazowego[3].
Rzeka Odra na tym odcinku stanowi Odrzańską Drogę Wodną, będącą częścią europejskiej drogi wodnej E-30 i stanowi zgodnie z polskimi przepisami śródlądową drogę wodną[2][4][5][6]. Przez Oławski Węzeł Wodny przebiegają dwa szlaki żeglugowe[6]:
- główny, poprowadzony przez przekop skracający, w tym przez Śluzę Oława II
- boczny, poprowadzony głównym korytem Odry, w tym przez Śluzę Oława I.
Przekop, na którym zlokalizowana jest Śluza Oława II, wybudowany został w latach 1777–1789, a pierwsza śluza powstała już w latach 1782–1783[7].
Przez Oławę, oprócz rzeki Odra, przepływaną także inne rzeki i mniejsze cieki. Są to między innymi rzeka Oława[3], oraz inne, mniejsze cieki mające w mieście Oława swoje ujście do Odry lub Oławy.
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ następna na szlaku Śluza Ratowice położona jest w odległości 12,2 km, a poprzednia Śluza Lipki w odległości 7,3 km
- ↑ spad przy normalnym poziomie piętrzenia na stopniu wodnym wynosi 4,37 m
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.ś. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.ś. Krzysztof Woś, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wiśnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher: Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007-2013. AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, 2006. s. 56. [dostęp 2010-05-31]. (pol.).
- ↑ a b c d Tomasz Moś: Część VII Żegluga śródlądowa (diagnoza). [w:] Program Rozwoju Infrastruktury Transportowej i Komunikacji dla Województwa Dolnośląskiego [on-line]. bip.umwd.pl, Warszawa, Wrocław, maj 2006. s. 35. [dostęp 2010-06-28]. (pol.).
- ↑ a b c mgr inż. arch. Mirosław Gandziarski, mgr Janusz Hońko, mgr inż. Agata Matijczak – Budnicka, mgr inż. arch. Agnieszka Wałęga, przy współpracy innych osób: Studium zagospodarowania turystycznego dolnośląskich odcinków szlaków wodnych. [w:] Studium uchwalono Uchwałą nr 1095/II/04 Zarządu Województwa Dolnośląskiego z dnia 24 marca 2004 r. [on-line]. www.wbu.wroc.pl, 2004. s. 196. [dostęp 2010-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
- ↑ Dr Jan Pyś: Trasa E-30 (CETC) – Co przemawia za budową wodnego połączenia śródlądowego sieci AGN – E 30 tzw. Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego (CETC). www.terazodra.org – TERAZ ODRA. [dostęp 2010-06-28]. (pol.).
- ↑ Jan Pyś: Perspektywy żeglugi na Odrze. W: Kulczyk Jan (red.): Rola śródlądowego transportu wodnego w rozwoju regionów Unii Europejskiej. Wrocław: Oficyna Wydawnicza NDiO, 2008, s. 183-195, seria: Biblioteka Międzynarodowej Wyższej Szkoły Logistyki i Transportu we Wrocławiu. ISBN 978-83-89908-85-8. [dostęp 2015-12-23].
- ↑ a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie śródlądowych dróg wodnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1208).
- ↑ Oława, Rzeka Odra. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]Wratislaviae Amici
[edytuj | edytuj kod]- Oława, Rzeka Odra. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
- Śluza Oława. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
- Stara Śluza Oława. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
- Mała Śluza Oława. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
- Kanał Młyński. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
- Elektrownia wodna. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
Foto Polska
[edytuj | edytuj kod]- Oława, Rzeka Odra. fotopolska.eu – Foto Polska. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).
- Śluza Oława. fotopolska.eu – Foto Polska. [dostęp 2010-10-08]. (pol.).