Pałac Tadeusza Stryjeńskiego w Krakowie
nr rej. A-324 z 10 lutego 1968[1] | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Batorego 12 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny |
neorenesansowy z cechami neobaroku |
Architekt |
Tadeusz Stryjeński |
Inwestor |
Tadeusz Stryjeński |
Rozpoczęcie budowy |
1882 |
Ukończenie budowy |
1883 |
Ważniejsze przebudowy |
1884–1892 |
Pierwszy właściciel |
Tadeusz Stryjeński |
Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Krakowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
50°04′01,5″N 19°55′55,0″E/50,067083 19,931944 | |
Strona internetowa |
Willa Pod Stańczykiem (Collegium Sanockie[2], ale także dom „Pod Stańczykiem”[3] – zabytkowa willa znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto przy ul. Stefana Batorego 12, na Piasku. Zaprojektowana przez Tadeusza Stryjeńskiego w 1882 jako jego dom własny.
Nazwę "Pod Stańczykiem" budynkowi nadał sam architekt, gdyż należał do politycznego ugrupowania Stańczyków. Pałacyk składa się z budynku głównego oraz dwóch skrzydeł: lewego i prawego. Budynek lewy zdobi wydatny wykusz na piętrze z rzeźbą przedstawiającą Stańczyka i datą 1886. Budynek wyróżnia się m.in. pięknymi witrażami Stanisława Wyspiańskiego. W ogrodzie-parku znajduje się pawilon-pracownia Tadeusza Stryjeńskiego z witrażami projektu Jana Bukowskiego. Dodatkowy pawilon wraz z ośmioboczną basztą zbudowany został w 1884, a w 1892 krytą galerią połączono go z budynkiem głównym.
Obecnie ma tu siedzibę Instytut Pedagogiki UJ. W latach 1980–1987 przeprowadzono remont willi z pomocą miasta Sanoka i sanockich Zakładów Przemysłu Gumowego "Stomil" i stąd senat UJ podjął uchwałę o nazwie tego budynku – Collegium Sanockie[4][5]. Budynek oddano do użytku 30 września 1987[6].
W drodze wdzięczności społeczeństwu Sanoka za wsparcie odbudowy budynku, Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego zainicjował stworzenie monografii historycznej miasta Sanoka, wydanej w 1995 pt. Sanok. Dzieje miasta[7].
-
Willa widziana od strony ogrodu.
-
Pracownia w ogrodzie.
-
Witraże w pracowni. Projektował Jan Bukowski.
-
Stańczyk-godło domu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2023-08-12] .
- ↑ Nazwa podana za: Historia Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego. UJ.edu.pl, 23 lutego 201. [dostęp 2011-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-28)].
- ↑ Nazwa podana za: Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2000, s.160.
- ↑ Kollegium Sanockie w Uniwersytecie Jagiellońskim. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, Nr 8 (173) z 10-20 marca 1980. Sanocka Fabryka Autobusów.
- ↑ Kollegium Sanockie w Uniwersytecie Jagiellońskim. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1, Nr 21 (186) z 21-31 lipca 1980. Sanocka Fabryka Autobusów.
- ↑ Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 958.
- ↑ Feliks Kiryk: Wstęp. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 5. ISBN 83-86077-57-3.