Pałac w Laskowie
nr rej. A-1200 z 15 października 1991 | |
Elewacja główna | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ budynku |
dwór |
Styl architektoniczny | |
Kondygnacje |
2 |
Ukończenie budowy |
1842 |
Ważniejsze przebudowy |
1855, 1896, 2001 |
Właściciel |
prywatny |
Położenie na mapie gminy Przelewice | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu pyrzyckiego | |
53°04′05,6″N 15°09′41,7″E/53,068222 15,161583 |
Pałac w Laskowie – eklektyczny (neobarok, neogotyk i neorenesans[1]), zlokalizowany we wsi Laskowo, w powiecie pyrzyckim (województwo zachodniopomorskie). Jest oryginalnym przykładem wiejskiej architektury rezydencjonalnej, wyłamującej się z nurtu podobnych założeń na Pomorzu Zachodnim[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Od XIII wieku wieś stanowiła własność cystersów z Kołbacza. Po rozwiązaniu zakonów przez władze pruskie weszła w skład majątku von Wedlów z Krępcewa, by następnie często zmieniać kolejnych właścicieli[1].
Obiekt stojący prawdopodobnie w miejscu wcześniejszego dworu (wschodnia część wsi) powstał około 1842, co upamiętniono datą w ryzalicie elewacji ogrodowej. Dwie inne daty wykute obok świadczą o przebudowach w latach 1855 i 1896. Ostatnimi właścicielami wsi przed 1945 była rodzina von Prollins. Po II wojnie światowej we dworze zamieszkały rodziny pracowników lokalnego PGR-u[2]. W 2001 prywatni właściciele przeprowadzili prace remontowe[1].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Budynek jest parterowy, elewacją główną zwrócony na południe, z poddaszem użytkowym, nakryty dachem dwuspadowym z lukarnami. Elewacja główna akcentowana jest w centrum ryzalitem z przystawionym gankiem z tarasem. Do ganku dostawiony jest jeszcze portyk z czterema kulami. Ryzalit wieńczy blaszana sygnaturka. W południowo-zachodnim narożniku stoi wieża o czterech kondygnacjach przykryta blaszanym hełmem z iglicą. Wieża mieści główną klatkę schodową. W narożniku północno-wschodnim umieszczona jest druga wieża (dwukondygnacyjna) ze schodami kuchennymi. Wieża ta również zwieńczona jest blaszanym cebulastym hełmem. Elewacja ogrodowa (północna) ozdobiona jest schodkowym ryzalitem, pod którym ulokowano taras ze schodami ku ogrodowi. Nad tarasem istniała przeszklona weranda, której po wojnie nie odbudowano. Do północno-zachodniego narożnika dostawiona jest weranda murowana (częściowo na planie kolistym), nad którą znajduje się taras. Wnętrze ma układ dwutraktowy z korytarzem międzytraktowym. Przed frontem budynku istnieje podjazd ze starymi okazami dębów. Dwór od folwarku oddziela ceglany mur. Na dziedziniec prowadzi kamienna brama, którą zdobią kamienne kule. Druga, podobna brama istniała prawdopodobnie w przeszłości również od północy, w kierunku oficyn[2].
Park
[edytuj | edytuj kod]Dwór otacza park o swobodnym układzie krajobrazowym. Jego głównym akcentem jest polana przed elewacją ogrodową[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Polska Niezwykła, Laskowo. Zespół dworski z pałacem i parkiem
- ↑ a b c d Leszek Herman, Dwór w Laskowie, w: Spotkania z Zabytkami, nr 6/1993, s.35-36, ISSN 0137-222X
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- dwór na encyklopedii Pomeranica – dostęp 24.8.2018