Palazzo in fortezza

Rekonstrukcja palazzo in fortezza – Zamku Krzyżtopór

Palazzo in fortezza – specyficzny rodzaj pałacu, posiadający cechy obronne. Zazwyczaj był to budynek pałacowy otoczony umocnieniami typu bastejowego, bastionowego, a w oszczędniejszych realizacjach parkanem i fosą. Idea tego typu budowli narodziła się w okresie renesansu we Włoszech (stąd włoska nazwa) i rozpowszechniła się w Europie.

Palazzo in fortezza

Na obszarze I Rzeczypospolitej rozkwit tego typu budownictwa przypada na koniec XVI i początek XVII wieku, a najbardziej znane to:

• Zamek w Baranowie Sandomierskim, z lat 1591-1606,
• Zamek w Brodach, obecnie na Ukrainie,
• Zamek w Ćmielowie, przebudowany na palazzo w XVII w.,
• Zamek w Gorzkowicach
• Zamek w Łańcucie,
• Zamek w Wiśniczu,
• Zamek w Mariampolu Jabłonowskich, obecnie na Ukrainie,
• Zamek w Ołyce Radziwiłłów, obecnie na Ukrainie,
• Zamek w Podhorcach, obecnie na Ukrainie,
• Zamek w Rzeszowie,
• Zamek w Ujeździe, zwany Krzyżtopór,
• Zamek w Wiśniowcu, obecnie na Ukrainie,
• Zamek w Zbarażu, obecnie na Ukrainie,
• Zamek w Złoczowie, obecnie na Ukrainie,
• Zamek w Zbąszyniu, przebudowany w XVII w.,
• Zamek w Żółkwi, obecnie na Ukrainie,

Inne:

• Zámek Bučovice, Czechy
• Pałac Lobkowitzów w Żaganiu, z lat 30. XVII w.

Według tej idei fortyfikowane były też klasztory i kościoły, np. klasztor na Jasnej Górze.

Galeria

• 
  Zamek w Podhorcach
• 
  Pałac i zamek w Zbarażu
• 
  Pałac w Wiśniowcu
• 
  Bastion w zamku w Złoczowie
• 
  Pałac w zamku w Brodach z kazamatami
• 
  Zamek w Żółkwi
• 
  Pałac Lobkowitzów w Żaganiu
• 
  Zamek w Baranowie Sandomierskim
• 
  Pałac Farnese w Capraroli, rzut przyziemia
• 
  Krzyżtopór, rzut przyziemia
• 
  Zamek w Nieświeżu i Nieśwież, 1604
• 
  Zamek w Zbarażu. Schemat
• 
  Zamek w Mariampolu, 1926

Bibliografia

• Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.