Parafia św. Katarzyny w Grybowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Parafia św. Katarzyny
Ilustracja
Kościół parafialny w Grybowie
Państwo  Polska
Siedziba Grybów
Adres ul. Kościelna 3
33-330 Grybów
Data powołania 1340
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Diecezja tarnowska
Dekanat Grybów
Bazylika św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Proboszcz ks. Ryszard Sorota
Wspomnienie liturgiczne 25 listopada, 3 niedziela maja
Położenie na mapie Grybowa
Mapa lokalizacyjna Grybowa
Parafia św. Katarzyny
Parafia św. Katarzyny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Parafia św. Katarzyny
Parafia św. Katarzyny
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa lokalizacyjna województwa małopolskiego
Parafia św. Katarzyny
Parafia św. Katarzyny
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa lokalizacyjna powiatu nowosądeckiego
Parafia św. Katarzyny
Parafia św. Katarzyny
Ziemia49°37′32″N 20°56′44″E/49,625556 20,945556
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Parafia św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Grybowie - parafia rzymskokatolicka w dekanacie Grybów w diecezji tarnowskiej. Parafia jest pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej z Egiptu. Kościół parafialny został wybudowany w stylu neogotyckim w latach 1908-1918. Świątynia rzymskokatolicka została podniesiona przez papieża Benedykta XVI do rangi bazyliki mniejszej dnia 13 października 2012 roku. Jest sanktuarium, w którym szczególnym kultem otaczany jest łaskami słynący obraz Matki Bożej Przedziwnej. Mieści się przy ulicy Kościelnej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Dzieje parafii[edytuj | edytuj kod]

Brak dokumentu erekcyjnego kościoła w Grybowie nie pozwala na ustalenie zarówno czasu jego powstania jak i zaistnienia parafii. Pierwsza wzmianka o kościele pojawia się w dokumencie lokacyjnym miasta z 15 maja 1340, w którym czytamy: Item volumus, ut ecclesia ibidem habeat duos mansos, quos liberos esse volumus nostre salutis ob respectum et progenitorum nostrorum, ius patronatus pro nobis ac heredibus nostris reservando[1].Z treści dokumentu nie wynika wprost by w roku jego wystawienia istniał kościół. Można jedynie przypuszczać, że lokacja określała jedynie jego przyszłe uposażenie. Kościół został wzniesiony na potrzeby społeczności miasta wkrótce po jego lokacji około połowy XIV w. i wówczas także została erygowana parafia. O jej istnieniu - jak też istnieniu kościoła - świadczą odnotowane za lata 1346-1358 opłaty świętopietrza, ściągane w wysokości czterech skojców. Istnienie parafii i kościoła potwierdza również informacja przekazana przez Jana Długosza w Liber Beneficiorum: "oppidum Grebov habens in se ecclesiam parochialem muratam, sanctae Catharinae dictam, cuius proprietas ad Serenissum Poloniae Regem pertinent." Najstarsze XVI i XVII-w. wizytacje biskupie podają, że w Grybowie był kościół murowany św. Katarzyny założenia JKM króla Kazimierza. Z powyższych relacji wynika, że prawo patronatu nad kościołem przynależało do króla, zaś fundatorowi miasta Kazimierzowi Wielkiemu zawdzięczano fundację kościoła św. Katarzyny[2]. Wiosną 1908 roku rozpoczęto rozbiórkę starego kościoła (ze względu na zbyt małe rozmiary budowli względem potrzeb wiernych oraz zawilgocenia pojawiające się w kościele), a na jego miejscu rozpoczęto budowę nowego kościoła neogotyckiego[2].

Kościoły filialne[edytuj | edytuj kod]

Kościół parafialny[edytuj | edytuj kod]

Neogotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej został wybudowany w latach 1908-1918. Staraniem proboszcza ks. prałata Adama Kaźmierczyka, bp Jerzy Ablewicz dekretem z dnia 24 grudnia 1974 roku ogłosił kościół grybowski - Sanktuarium Maryjnym[2]. Staraniem ks. Ryszarda Soroty świątynia rzymskokatolicka została podniesiona przez papieża Benedykta XVI do rangi bazyliki mniejszej dnia 13 października 2012 roku, uroczyście ogłoszona bazyliką mniejszą dnia 20 kwietnia 2013 roku[6].

Kaplice dojazdowe[edytuj | edytuj kod]

Księża pracujący w parafii[edytuj | edytuj kod]

Proboszczowie[edytuj | edytuj kod]

  • ks. Jan Solak (1921-1961)
  • ks. Adam Kaźmierczyk (1962-1987)
  • ks. Władysław Burek (1987-1989)
  • ks. Józef Dudek (1989-2006)
  • ks. Ryszard Sorota (od 2006)

Warto zobaczyć[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Bazylika św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Grybowie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ B. Chronowska: Historia Parafii. [dostęp 2013-08-05].
  2. ↑ a b c B. Chronowska: Historia Parafii. [dostęp 2013-08-05].
  3. ↑ D. Quirini Popławska, Historia parafii grybowskiej i okolicznych wsi od XIV w. po 1772 r., w: Grybów. Studia z dziejów miasta i regionu, t. I, red. D. Quirini Popławska, Kraków 1992, s. 214-215.
  4. ↑ D. Quirini Popławska, Historia parafii grybowskiej i okolicznych wsi od XIV w. po 1772 r., w: Grybów. Studia z dziejów miasta i regionu, t. I, red. D. Quirini Popławska, Kraków 1992, s. 215-216.
  5. ↑ D. Quirini Popławska, Historia parafii grybowskiej i okolicznych wsi od XIV w. po 1772 r., w: Grybów. Studia z dziejów miasta i regionu, t. I, red. D. Quirini Popławska, Kraków 1992, s. 216-217.
  6. ↑ R. Sorota, J. Skrabski, Bazylika Mniejsza pw. Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej w Grybowie, Grybów 2013, s. 63

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Józef Skrabski, Kościoły Grybowa. Monografia historyczno-artystyczna, Kraków: Studio Wydawnicze DodoEditor, 2010, ISBN 978-83-928734-4-0, OCLC 750585077.
  • R. Sorota, J. Skrabski, Bazylika Mniejsza pw. Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej w Grybowie, Grybów 2013. ​ISBN 978-83-88930-36-2​
  • Grybów. Studia z dziejów miasta i regionu, t. I, red. D. Quirini Popławska, Kraków 1992. ​ISBN 83-7052-077-4​
  • Grybów. Studia z dziejów miasta i regionu, t. II, red. D. Quirini Popławska, Kraków 2000. ​ISBN 83-7052-721-3​
  • Grybów. Studia z dziejów miasta i regionu, t. III, red. D. Quirini Popławska, Kraków 1995. ​ISBN 83-7052-235-1​

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parafia_św._Katarzyny_w_Grybowie&oldid=53921084”