Parafia św. Józefa w Rudzie Śląskiej
50°19′08″N 18°51′22″E/50,318889 18,856111 Kościół parafialny (2018) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Piastowska 16 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| kościół | |
| Proboszcz |
ks. kan. Adam Brzyszkowski |
| Wezwanie | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Rudy Śląskiej  | |
| 50°19′08″N 18°51′22″E/50,318889 18,856111
| |
| Strona internetowa | |
Parafia św. Józefa w Rudzie Śląskiej − rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu Ruda Śląska w archidiecezji katowickiej. Kościół parafialny ma status sanktuarium diecezjalnego.
Okoliczności powstania kościoła i parafii
[edytuj | edytuj kod]Od początku swego istnienia, Ruda Śląska należała do parafii Biskupice. W 1869 roku został wybudowany prywatny kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Różańcowej należący do hrabiego Karola Wolfganga Ballestrema. Pracę duszpasterską powierzył on jezuitom. Jednak kościół nie był najlepiej usytuowany; nie wszyscy mieli do niego blisko, dlatego w swojej posiadłości wybudował nową kaplicę pw. św. Józefa. W okresie kulturkampfu (1872) jezuici musieli opuścić Rudę, a do obsługi kościoła przydzielono księży diecezjalnych. Jednocześnie przy kościele Matki Bożej Różańcowej kuria wrocławska erygowała kurację zależną od parafii w Biskupicach.
31 grudnia 1901 roku dekretem biskupa Georga Koppa kuracja w Rudzie została usamodzielniona, a hrabia Franciszek Ballestrem, ze względu na wzrastającą liczbę parafian, postanowił wybudować nowy kościół w pobliżu kaplicy św. Józefa. Budowę zakończono w 1904 roku. Kościół konsekrował 21 czerwca 1905 roku kardynał Georg Kopp. Patronem świątyni został św. Józef – zdecydował o tym szczególny kult jakim był on wówczas otoczony w Rudzie przez robotników zakładów przemysłu ciężkiego, które należały do Ballestremów. Dwa miesiące później kurację Ruda podniesiono do rangi parafii. W 1910 roku fundator kościoła hrabia Ballestrem przekazał go na własność parafii. Dnia 30 kwietnia 2010 r. na mocy dekretu arcybiskupa Damiana Zimonia kościół parafialny został podniesiony do rangi sanktuarium diecezjalnego.
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół jest wybudowany zgodnie z projektem architekta Augusta Menkena z Berlina i Jana Joachima Poellnitza. Nad prawidłowym przebiegiem robót czuwał Kremem z Gliwic, który słynął jako doświadczony budowniczy kościołów na Śląsku. Projekt był wzorowany na bazylice San Lorenzo in Campo Verano w Rzymie. Jest on wybudowany w stylu neoromańskim, wzniesiony na planie krzyża łacińskiego. Wykonany został z cegły na kamiennym cokole z ceramicznym detalem. Posiada jedną wieżę, kwadratową, która jest usytuowana asymetrycznie z boku fasady.
Księża proboszczowie
[edytuj | edytuj kod]- ks. Antoni Ogan (1904-1920)
- ks. Franciszek Nossol (1920-1929)
- ks. Jan Skrzypczyk (1929-1948)
- ks. Adolf Gawłowski (1949-1953)
- ks. Konrad Marklowski (1953-1954)
- ks. Edmund Kurzeja (1955-1956)
- ks. Klemens Kosyrczyk (1957-1963)
- ks. Karol Orliński (1963-1981)
- ks. Paweł Szolonek (1981-2001)
- ks. Adam Brzyszkowski (2001-nadal)
Kult św. Józefa w tej parafii
[edytuj | edytuj kod]Do rozwoju kultu tego świętego przyczynili się pierwsi rudzcy proboszczowie: Antoni Ogan, Franciszek Nossol, Jan Skrzypczyk. Zachowały się księga członków i legitymacje członków Bractwa Świętego Józefa w Rudzie Śląskiej. Bractwo to powstało „na uproszenie szczęśliwej godziny śmierci”. Działało ono do 1935 roku. 28 listopada 2007 zatwierdzony został przez arcybiskupa Damiana Zimonia nowy statut Bractwa, a pierwsze spotkanie członków tego Bractwa odbyło się 13 stycznia 2008. W parafii pracował jako wikary bł. Józef Czempiel.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- A. Brzyszkowski, K. Nowrot, Modlitewnik do Świętego Józefa, Ruda Śląska 2008.
- T. Nowrot, T. Bartoszek, 100 lat konsekracji Kościoła Św. Józefa w Rudzie Śląskiej, Ruda Śląska 2005.
- A. Ratka, Wiadomości Rudzkie, 15.03.1995.
- Schematyzm Archidiecezji Katowickiej 1993.