Paul Sacher

Paul Sacher

Paul Sacher (Kraków, kwiecień 1997 r.)
Data i miejsce urodzenia	28 kwietnia 1906 Bazylea
Data i miejsce śmierci	26 maja 1999 Bazylea
Zawód, zajęcie	szwajcarski dyrygent, kompozytor, mecenas sztuki

Paul Sacher (ur. 28 kwietnia 1906 w Bazylei, zm. 26 maja 1999 w Bazylei) – szwajcarski dyrygent i mecenas sztuki.

Życiorys

Dyrygentury uczył się u Felixa Weingartnera. W 1926 założył zespół Basler Kammerorchester, która działał do 1987 roku. W 1941 założył Collegium Musicum Zürich, które działało do 1992 roku. Od początku zamawiał u kompozytorów nowe utwory. Początkowo w kręgu muzyków szwajcarskich, jak Frank Martin, a potem u kompozytorów o międzynarodowej renomie. Mógł sobie na to pozwolić, gdyż dzięki małżeństwu z dziedziczką firmy farmaceutycznej Hoffmann-La Roche dysponował fortuną, która pozwoliła mu zostać jednym z najważniejszych mecenasów muzyki w XX wieku. Zamawiał więc utwory u najsłynniejszych kompozytorów, m.in. u Igora Strawinskiego, Béli Bartóka, Bohuslava Martinů, Arthura Honeggera, Paula Hindemitha, Witolda Lutosławskiego, Richarda Straussa i innych. W 1990 został ogłoszony trzecim najbogatszym człowiekiem na ziemi. W momencie śmierci był w wielu miejscach wymieniany jako najbogatszy człowiek w Europie.

W 1997 otrzymał doktorat honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie.

Utwory skomponowane na zamówienie Sachera

• Igor Strawinski – Concerto in D
• Béla Bartók – Divertimento na smyczki, Sonata na dwa fortepiany i perkusję, VI Kwartet smyczkowy, Muzyka na instrumenty strunowe, perkusję i czelestę
• Richard Strauss – Metamorfozy
• Bohuslav Martinů – m.in. Koncert podwójny, Concerto da camera
• Arthur Honegger – im. II i IV Symfonia (Deliciae Basilienses)
• Frank Martin – m.in. Petite Symphonie Concertante
• Witold Lutosławski – Koncert podwójny, Chain 2 (dla Anne-Sophie Mutter)

Kolekcja autografów kompozycji, które zamawiał Paul Sacher stała się fundamentem zbiorów, poszerzanych o zakupy rękopisów ze spuścizny różnych kompozytorów. Zasadniczym momentem był zakup spuścizny Igora Strawińskiego w 1983 roku, a potem Antona Weberna. W efekcie powstała fundacja dysponująca ogromną liczbą bezcennych rękopisów i dokumentów najważniejszych kompozytorów XX wieku. Są w niej rękopisy także Witolda Lutosławskiego.

„eSACHERe”

Z okazji 70. urodzin Paula Sachera, Mstisław Rostropowicz poprosił 12 zaprzyjaźnionych kompozytorów o napisanie okolicznościowego utworu na wiolonczelę solo. Jako tematu mieli użyć w swoich utworach dźwięków biorących się z nazwiska jubilata (eS, A, C, H, E, Re). Część utworów wykonana została w Zurychu 2 maja 1976.

Kompozytor	Utwór
Conrad Beck	Für Paul Sacher: Drei Epigramme für Violoncello solo
Luciano Berio	Les Mots sont allés
Pierre Boulez	Messagesquisse, pour 7 violoncelles
Benjamin Britten	Tema „Sacher”
Henri Dutilleux	Trois Strophes sur le nom de Sacher
Wolfgang Fortner	Zum Spielen für den 70. Geburtstag: Thema und Variationen für Violoncello Solo
Alberto Ginastera	Puneña n° 2, op. 45
Cristóbal Halffter	Variationen über das Thema eSACHERe
Hans Werner Henze	Capriccio per Paul Sacher
Heinz Holliger	Chaconne, für Violoncello Solo
Klaus Huber	Transpositio ad infinitum
Witold Lutosławski	Sacher-Variation

Linki zewnętrzne

• AMuz Kraków
• Biography at Paul Sacher Foundation site. paul-sacher-stiftung.ch. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-11-24)].
• BBC feature