Petr Pithart
Data i miejsce urodzenia |
2 stycznia 1941 |
---|---|
Premier Republiki Czeskiej | |
Okres |
od 6 lutego 1990 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej | |
Okres |
od 1996 |
Następca | |
Przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej | |
Okres |
od 2000 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Petr Pithart (ur. 2 stycznia 1941 w Kladnie[1]) – czeski polityk, prawnik i naukowiec, działacz opozycji antykomunistycznej, w latach 1990–1992 premier Czech w ramach Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej, w latach 1996–1998 i 2000–2004 przewodniczący Senatu.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Karola w Pradze. W latach 60. należał do Komunistycznej Partii Czechosłowacji, z której wystąpił w 1968 w proteście przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego. Zawodowo związany z macierzystą uczelnią jako nauczyciel akademicki (do 1971). Był również redaktorem pisma kulturalnego „Literární noviny”, pracownikiem przedsiębiorstwa zarządzającego dostawami wody oraz prawnikiem w Czechosłowackiej Akademii Nauk. Był zwalniany z pracy z powodów politycznych, dorabiał wówczas m.in. w zawodzie nocnego stróża i ogrodnika[1][2].
Zaangażowany w działalność opozycyjną, był jednym z pierwszych sygnatariuszy Karty 77, do 1989 organizował opozycyjne seminaria i publikował w prasie drugiego obiegu[2].
W 1989 współtworzył partię Forum Obywatelskie. W wolnych wyborach w 1990 został wybrany do Czeskiej Rady Narodowej. Od 1991 do 1996 był członkiem Ruchu Obywatelskiego, przekształconego w ugrupowanie liberalne[1]. 6 lutego 1990 objął urząd premiera Czech, który sprawował do 2 lipca 1992[3]. W tym samym roku jego ugrupowanie znalazło się poza parlamentem, Petr Pithart w latach 90. powrócił na uczelnię na stanowisko docenta na wydziale prawa[1]. Od 1994 do 1997 był radnym dzielnicy Praga 1. W 1996 został wybrany do nowo powołanego Senatu, obejmując funkcję przewodniczącego, którą pełnił do 1998 i ponownie od 2000 do 2004. Był również pierwszym wiceprzewodniczącym i wiceprzewodniczącym wyższej izby czeskiego parlamentu, w której zasiadał nieprzerwanie do 2012. W międzyczasie w 1999 dołączył do Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej – Czechosłowackiej Partii Ludowej[1].
W styczniu 2003 ubiegał się o urząd prezydenta Czech jako kandydat Czwórkoalicji. We wszystkich trzech turach głosowania połączonych izb parlamentu zajmował drugie miejsce za Václavem Klausem (za jego kandydaturą głosowała przy tym większość senatorów)[4]. Nie doszło wówczas do ostatecznego rozstrzygnięcia, natomiast w kolejnych głosowaniach – przeprowadzonych w lutym 2003 i zakończonych zwycięstwem Václava Klausa – nie brał udziału jako kandydat.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]W 2004 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[5]. W 2018 otrzymał Order Podwójnego Białego Krzyża II klasy[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Petr Pithart. nasipolitici.cz. [dostęp 2014-07-06]. (cz.).
- ↑ a b Petr Pithart. novinky.cz. [dostęp 2022-01-06]. (cz.).
- ↑ Countries Cr-Cz. rulers.org. [dostęp 2014-07-06]. (ang.).
- ↑ Volba nemá vítěze, Zeman je ve hře. idnes.cz, 15 lutego 2003. [dostęp 2018-10-07]. (cz.).
- ↑ M.P. z 2005 r. nr 17, poz. 282
- ↑ Vyznamenania. prezident.sk. [dostęp 2022-10-21]. (słow.).
- Czechosłowaccy dysydenci
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
- Politycy Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej – Czechosłowackiej Partii Ludowej
- Premierzy Czech
- Senatorowie Republiki Czeskiej
- Uczestnicy ruchu Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka
- Odznaczeni Orderem Podwójnego Białego Krzyża
- Urodzeni w 1941
- Ludzie urodzeni w Kladnie