Przejdź do zawartości

Petr Pithart

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Petr Pithart
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 stycznia 1941
Kladno

Premier Republiki Czeskiej
Okres

od 6 lutego 1990
do 2 lipca 1992

Przynależność polityczna

Forum Obywatelskie

Poprzednik

František Pitra

Następca

Václav Klaus

Przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej
Okres

od 1996
do 1998

Następca

Libuše Benešová

Przewodniczący Senatu Republiki Czeskiej
Okres

od 2000
do 2004

Przynależność polityczna

KDU-ČSL

Poprzednik

Libuše Benešová

Następca

Přemysl Sobotka

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi RP Order Podwójnego Białego Krzyża II Klasy (Słowacja)

Petr Pithart (ur. 2 stycznia 1941 w Kladnie[1]) – czeski polityk, prawnik i naukowiec, działacz opozycji antykomunistycznej, w latach 1990–1992 premier Czech w ramach Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej, w latach 1996–1998 i 2000–2004 przewodniczący Senatu.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Karola w Pradze. W latach 60. należał do Komunistycznej Partii Czechosłowacji, z której wystąpił w 1968 w proteście przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego. Zawodowo związany z macierzystą uczelnią jako nauczyciel akademicki (do 1971). Był również redaktorem pisma kulturalnego „Literární noviny”, pracownikiem przedsiębiorstwa zarządzającego dostawami wody oraz prawnikiem w Czechosłowackiej Akademii Nauk. Był zwalniany z pracy z powodów politycznych, dorabiał wówczas m.in. w zawodzie nocnego stróża i ogrodnika[1][2].

Zaangażowany w działalność opozycyjną, był jednym z pierwszych sygnatariuszy Karty 77, do 1989 organizował opozycyjne seminaria i publikował w prasie drugiego obiegu[2].

W 1989 współtworzył partię Forum Obywatelskie. W wolnych wyborach w 1990 został wybrany do Czeskiej Rady Narodowej. Od 1991 do 1996 był członkiem Ruchu Obywatelskiego, przekształconego w ugrupowanie liberalne[1]. 6 lutego 1990 objął urząd premiera Czech, który sprawował do 2 lipca 1992[3]. W tym samym roku jego ugrupowanie znalazło się poza parlamentem, Petr Pithart w latach 90. powrócił na uczelnię na stanowisko docenta na wydziale prawa[1]. Od 1994 do 1997 był radnym dzielnicy Praga 1. W 1996 został wybrany do nowo powołanego Senatu, obejmując funkcję przewodniczącego, którą pełnił do 1998 i ponownie od 2000 do 2004. Był również pierwszym wiceprzewodniczącym i wiceprzewodniczącym wyższej izby czeskiego parlamentu, w której zasiadał nieprzerwanie do 2012. W międzyczasie w 1999 dołączył do Unii Chrześcijańskiej i Demokratycznej – Czechosłowackiej Partii Ludowej[1].

W styczniu 2003 ubiegał się o urząd prezydenta Czech jako kandydat Czwórkoalicji. We wszystkich trzech turach głosowania połączonych izb parlamentu zajmował drugie miejsce za Václavem Klausem (za jego kandydaturą głosowała przy tym większość senatorów)[4]. Nie doszło wówczas do ostatecznego rozstrzygnięcia, natomiast w kolejnych głosowaniach – przeprowadzonych w lutym 2003 i zakończonych zwycięstwem Václava Klausa – nie brał udziału jako kandydat.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

W 2004 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[5]. W 2018 otrzymał Order Podwójnego Białego Krzyża II klasy[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Petr Pithart. nasipolitici.cz. [dostęp 2014-07-06]. (cz.).
  2. a b Petr Pithart. novinky.cz. [dostęp 2022-01-06]. (cz.).
  3. Countries Cr-Cz. rulers.org. [dostęp 2014-07-06]. (ang.).
  4. Volba nemá vítěze, Zeman je ve hře. idnes.cz, 15 lutego 2003. [dostęp 2018-10-07]. (cz.).
  5. M.P. z 2005 r. nr 17, poz. 282
  6. Vyznamenania. prezident.sk. [dostęp 2022-10-21]. (słow.).