Przejdź do zawartości

Pieniuha

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pieniuha
Пянюга
Пенюга
Ilustracja
Dwór Rodziewiczów od strony podjazdu. Rysunek Napoleona Ordy, 1861
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

zelwieński

Sielsowiet

Karolin

Populacja (2009)
• liczba ludności


4

Nr kierunkowy

+375 1564

Kod pocztowy

231931

Tablice rejestracyjne

4

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Pieniuha”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pieniuha”
Ziemia53°00′33,4″N 24°53′24,7″E/53,009278 24,890194

Pieniuha (biał. Пянюга, Pianiuha; ros. Пенюга, Pieniuga) – wieś na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie zelwieńskim, nad rzeką Zelwianką, około 16 km na południe od Zelwy[1]. Miejsce narodzin pisarki Marii Rodziewiczówny.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Od połowy XVIII wieku dobra te należały do rodziny Grabowskich. W 1789 roku zostały podzielone między sześciu synów Jana Jerzego Grabowskiego. Pieniuhę i szereg innych wsi otrzymał Paweł Grabowski (1759–1794), późniejszy generał wojsk polskich w czasie insurekcji kościuszkowskiej, który zmarł bezdzietnie (prawdopodobnie zginął w czasie rosyjskiego szturmu Pragi). W połowie XIX wieku właścicielem majątku był Henryk Rodziewicz (~1825–1881), ojciec Marii Rodziewiczówny. Za udział w powstaniu styczniowym Pienuha została skonfiskowana, a Henryk Rodziewicz z żoną Amelią z Kurzenieckich zostali zesłani na Syberię. W 1867 roku Pieniuhę kupił Rosjanin Włodzimierz Dawydow. Za 1779 dziesięcin zapłacił 28 784 ruble. Majątek pozostawał w rękach tej rodziny do I wojny światowej, po której rozparcelowany między osadników wojskowych[2].

Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Pieniuha, wcześniej należąca do województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej, znalazła się na terenie powiatu wołkowyskiego (ujezdu) guberni grodzieńskiej Imperium Rosyjskiego[3]. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Pieniuha wróciła do Polski, znalazła się w gminie Międzyrzecz w powiecie wołkowyskim województwa białostockiego, od 1945 roku – w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi[3].

W 2009 roku wieś liczyła 4 mieszkańców[4].

Dawny dwór

[edytuj | edytuj kod]

Dawny dwór, znany z rysunków Napoleona Ordy z 1861 roku, był osiemnastowiecznym, dużym, parterowym domem, krytym wysokim polskim łamanym, czterospadowym dachem, krytym gontem. Przed głównym wejściem była werandka. Wokół domu, między drzewami stały m.in. oficyna i lamus[2].

W dworze tym urodziła się Maria Rodziewiczówna. We wsi stoi ruina domu, która przypomina dwór Rodziewiczów, jednak nie wiadomo, czy to jest ten dom. Zachowały się też resztki parku[5].

Majątek w Pieniuże został opisany w 2. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[2].

Pieniuha – fragment parku, rysunek Napoleona Ordy, 1861

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]