Plac Zwycięstwa w Łodzi
| Fabryczna Widzew | |
 Domy scheiblerowskie na Wodnym Rynku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°45′40,9″N 19°28′29,3″E/51,761367 19,474800
| |
Plac Zwycięstwa w Łodzi (do wybuchu II wojny światowej Wodny Rynek) – jeden z najstarszych łódzkich placów. Plac jest otoczony ulicami: Wodną (od wschodu) i Targową (od zachodu).
Plac powstał na początku lat 40. XIX wieku wraz z resztą wytyczonej wówczas Nowej Dzielnicy. Zajął teren między posiadłami wodno-fabrycznymi w osadzie włókienniczej Łódka a ogrodami Nowego Miasta i objął obszar lasu ekonomii Łaznów. Karol Scheibler około roku 1865, w północnej części Wodnego Rynku, wybudował istniejące do dzisiaj osiedle robotnicze w postaci szeregu bliźniaczych domów. Po przeciwnej stronie plac sąsiaduje z parkiem Źródliska.
Plac nie spełnia już dawnej funkcji placu targowego[1]. Został przedzielony na dwie części przez wybudowaną w latach 70. dwujezdniową trasę W-Z (obecnie al. Piłsudskiego). Północna część placu spełnia rolę parkingu. Południowa część, sąsiadująca z parkiem Źródliska, została przekształcona w skwer, któremu w 2009 roku nadano imię Leona Niemczyka[2]. Obie części placu łączy jedynie przejście podziemne, prowadzące także na przystanek tramwajowy na trasie W-Z. Targ został natomiast przeniesiony o ok. 250 metrów na północ, na plac przy ul. Nawrot między ul. Targową a ul. Wodną.
Swoją obecną nazwę uzyskał 8 maja 1945, wtedy to Rada Miejska Narodowa na posiedzeniu uchwaliła dla uczczenia zwycięskiego zakończenia wojny z faszyzmem przemianowanie Wodnego Rynku na Plac Zwycięstwa[3]. W grudniu 2017 wojewoda łódzki w drodze zarządzenia zastępczego nadał placowi Zwycięstwa nową nazwę plac Lecha Kaczyńskiego[4]. Łódzcy radni podjęli decyzję o zaskarżeniu zarządzenia wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego[5]. Niezależnie od tego faktu, 5 stycznia 2018 roku, na nadzwyczajnej sesji Rady Miejskiej przyjęto uchwałę zmieniającą nazwę z placu Lecha Kaczyńskiego na plac Zwycięstwa[6][7]. Za przywróceniem dotychczasowej nazwy placu (jednak ze zmianą uzasadnienia nazwy na zwycięstwo Polski nad Rosją Radziecką w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku[8]) głosowało 25 radnych, 12 było przeciw[9]. 2 lutego w rozstrzygnięciu nadzorczym wojewoda stwierdził nieważność uchwały[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Targowiska w Łodzi” na stronie Archiwum Państwowego w Łodzi.
- ↑ Łódź. Jest skwer im. Leona Niemczyka ::: Artykuły ::: Encyklopedia teatru polskiego [online], www.encyklopediateatru.pl [dostęp 2018-01-03] (pol.).
- ↑ Bolesław Dudziński, Protokół VI Plenarnego Posiedzenia Miejskiej Rady Narodowej w Łodzi, bc.wbp.lodz.pl, 8 maja 1945 [dostęp 2023-05-08] (pol.).
- ↑ m, Dekomunizacja 28 łódzkich ulic., tulodz.com, 14 grudnia 2017 [dostęp 2017-12-14] [zarchiwizowane 2017-12-15] (pol.).
- ↑ Sandra Kmieciak, Plac Kaczyńskiego czy Zwycięstwa? Radni zaskarżą decyzję wojewody do sądu [online], lodz.wyborcza.pl, 27 grudnia 2017 [dostęp 2017-12-31].
- ↑ Uchwała nr LXIV/1650/18 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 5 stycznia 2018 r. zmieniająca nazwę Placu Lecha Kaczyńskiego na plac Zwycięstwa. „Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego”. 2018 (poz. 454), s. 1, 2018-01-23. Łódź: Zarząd Województwa Łódzkiego. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Marcin Bereszczyński: Plac Zwycięstwa w Łodzi. Wojewoda potwierdził, że od 7 lutego zacznie obowiązywać stara-nowa nazwa. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2018-01-25. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Nazwy ulic. Konsultacje społeczne i sesja nadzwyczajna – Urząd Miasta Łodzi [online], uml.lodz.pl [dostęp 2018-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-03] (pol.).
- ↑ Rada Miejska w Łodzi [online], www.facebook.com [dostęp 2018-01-05] (pol.).
- ↑ Marcin Bereszczyński: Dekomunizacja nazw ulic w Łodzi. Kolejna bitwa w wojnie o plac Zwycięstwa. Wojewoda uchylił uchwałę Rady Miejskiej. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2018-02-02. [dostęp 2018-02-02].