Podhalanka koralowa
| Oreina plagiata | |||
| (Suffrian, 1861) | |||
_from_the_High_Tatras_(7667871084).jpg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj |
Oreina (Protorina) | ||
| Gatunek |
Oreina (Protorina) plagiata | ||
| Synonimy | |||
| |||
Podhalanka koralowa[1] (Oreina plagiata) – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Chrysomelinae.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1861 roku przez Christiana W.L. Eduarda Suffriana pod nazwą Chrysomela plagiata. Obejmuje cztery podgatunki[2]:
- Oreina plagiata commutata (Suffrian, 1861)
- Oreina plagiata hercegovinensis (Bechyne, 1958)
- Oreina plagiata plagiata (Suffrian, 1861)
- Oreina plagiata schipkana (Jakob, 1953)
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o wydłużonym, nieco przypłaszczonym, z wierzchu gładkim i połyskującym ciele długości od 8 do 10 mm. Głowa wraz z czułkami jest czarna. Przedplecze jest koralowoczerwone, bardzo rzadko czarne. Punktowanie dysku przedplecza jest drobne, natomiast w zagłębieniach odgraniczających zgrubiałe brzegi boczne oraz przy tylnej krawędzi staje się znacznie silniejsze. Pokrywy są całkiem koralowoczerwone lub czerwone z różnie szeroką czarną smugą na szwie, bardzo rzadko całkiem czarne. Punkty główne na pokrywach są silne, często podbarwione ciemno. Przestrzenie między głównymi punktami mają drobne wypukłości i czasem mocno rozproszone punkty drobne. Odnóża są czarne, pozbawione metalicznego połysku. Odwłok ma pierwszy sternit nie dłuższy niż zapiersie. Genitalia samca odznaczają się grubym prąciem z lekko podgiętą krawędzią przednią i rozległym gonoporem ze zmodyfikowanym flagellum[3].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad górski, preferujący łąki piętra alpejskiego, w tym hale i połoniny. Aktywny jest od maja do lipca[1]. Osobniki dorosłe, jak i larwy są fitofagami, żerującymi na omiegu górskim[3][4][1].
Gatunek palearktyczny, europejski, zasięgiem obejmujący głównie Alpy, Karpaty i Góry Dynarskie[4]. Podgatunek nominatywny znany jest z Polski, Czech, Słowacji, Ukrainy i Rumunii[5]. W Polsce podawany jest z Beskidu Żywieckiego, Gorców, Tatr i Bieszczadów[3][4]. O. p. commutata notowana jest ze Słowacji i Austrii[6]. O. p. hercegovinensis notowany jest z Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry i Albanii[7]. O. p. schipkana jest endemitem Bułgarii[8].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Oreina plagiata – Podhalanka koralowa. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2023-03-12].
- ↑ Oreina (Protorina) plagiata (Suffrian, 1861). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-12].
- ↑ a b c Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 94b Stonkowate — Chrysomelidae. Podrodziny: Chrysomelinae i Galerucinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1973.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1979.
- ↑ Oreina (Protorina) plagiata subsp. plagiata (Suffrian, 1861). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-12].
- ↑ Oreina (Protorina) plagiata subsp. commutata (Suffrian, 1861). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-12].
- ↑ Oreina (Protorina) plagiata subsp. hercegovinensis (Bechyne, 1958). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-12].
- ↑ Oreina (Protorina) plagiata subsp. schipkana (Jakob, 1953). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-12].