Pomnik 72 Pułku Piechoty w Radomiu
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Typ obiektu | |
| Projektant |
Stanisław Romańczuk |
| Data odsłonięcia |
1 września 2016 |
Położenie na mapie Radomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 51°24′21,5″N 21°09′05,8″E/51,405972 21,151611
| |
Pomnik 72 Pułku Piechoty im. Dionizego Czachowskiego w Radomiu – pomnik zlokalizowany przy ulicy Malczewskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Z inicjatywą budowy pomnika upamiętniającego stacjonujący w Radomiu w okresie międzywojennym 72 Pułk Piechoty wystąpiła w 2015 roku grupa społeczników. W 1939 roku formacja ta, wchodząc w skład armii „Łódź”, brała udział w walkach z III Rzeszą w okolicach Wielunia. Część oddziału została rozbrojona przez Niemców, pozostali żołnierze przedostali się zaś na wschód, gdzie zostali wzięci do niewoli przez Armię Czerwoną. Części z nich, m.in. oficer Jakub Wajda, ojciec Andrzeja Wajdy, została później zamordowana w Katyniu[1]. Budowę pomnika według projektu Stanisława Romańczuka i Tadeusza Derlatki rozpoczęto w drugiej połowie 2015 roku, a jego uroczyste odsłonięcie nastąpiło 1 września 2016 roku. Autorem rzeźb jest Stanisław Romańczuk[2][3]. Monument usytuowany jest przy ulicy Malczewskiego, w pobliżu rogatki warszawskiej oraz tzw. Domu Oficerskiego, w dwudziestoleciu międzywojennym zamieszkiwanego przez wojskowych służących w pułku. Budowa pomnika kosztowała ok. 120 tys. złotych. Prace sfinansowano ze składek obywatelskich oraz przy wsparciu radomskich przedsiębiorstw[2]. 72 pp upamiętnia w Radomiu także plac noszący imię tej formacji.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Pomnik składa się z dwóch, osadzonych na niskiej płycie pylonów wykonanych z granitu skandynawskiego o wysokości 2,5 m, zwieńczonych brązowym orłem wojskowym według wzoru z 1936 roku. Na lewym pylonie umieszczono ponadto brązową kopię odznaki 72 pp[2][3][4]. Na pomniku mieszczono także inskrypcje. Na lewym pylonie:
PAMIĘCI
ŻOŁNIERZY
72 PUŁKU PIECHOTY
D. CZACHOWSKIEGO
POWSTAŁEJ W 1919 R.
W OBOZIE
LA MANDRIA DI CHIVASSO
WE WŁOSZECH.
ZASŁUŻONEJ W WALCE
Z NAWAŁĄ BOLSZEWICKĄ
1920 R.
I BOHATERSKIEJ OBRONIE
GRANIC
RZECZYPOSPOLITEJ
WE WRZEŚNIU 1939 R.
1 IX 2016 R. RADOMIANIE
Na prawym pylonie, nad odznaką umieszczono napis:
BÓG
HONOR
OJCZYZNA
Pod odznaką:
NIE PAMIĘTA
O SWOJEJ
PRZESZŁOŚCI
NIE MA PRAWA
DO PRZYSZŁOŚCI
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Radom. Budowa pomnika upamiętniającego 72. Pułk Piechoty. echodnia.eu Radom. (pol.).
- ↑ a b c Radom. Pomnik Żołnierzy 72. Pułku Piechoty imienia Dionizego Czachowskiego już gotowy. echodnia.eu Radom. (pol.).
- ↑ a b Pomnik 72 Pułku Piechoty imienia pułkownika Dionizego Czachowskiego w Radomiu. Jest jedyny w Polsce. echodnia.eu Radom. (pol.).
- ↑ Budowa pomnika 72. Pułku Piechoty coraz bliżej. Jest decyzja konserwatora zabytków. Gazeta Wyborcza Radom. (pol.).