Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broni w Radomiu
 nr rej. A-805 z 11.06.2008
| |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Miejsce |
ul. Przemysłowa |
| Typ obiektu | |
| Data odsłonięcia |
19 października 1958 |
Położenie na mapie Radomia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 51°23′21,6″N 21°08′52,6″E/51,389333 21,147944
| |
Pomnik Pomordowanych Pracowników Fabryki Broni w Radomiu – pomnik zlokalizowany na terenie dawnej Fabryki Broni, przy ulicy Przemysłowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1922 roku podjęto decyzję o utworzeniu w Radomiu Państwowej Wytwórni Broni, przemianowanej w 1927 roku na Fabrykę Broni. Do wybuchu II wojny światowej zakład produkował broń palną oraz m.in. sprzęt motoryzacyjny i rowery na potrzeby wojska i na rynek cywilny. Już w 1939 roku Fabryka Broni została przejęta przez Niemców i produkowała broń przeznaczoną dla Wehrmachtu. W ramach konspiracji pracownicy Fabryki produkowali elementy broni na potrzeby Armii Krajowej. We wrześniu 1942 roku miało miejsce starcie niemieckich policjantów z żołnierzami Armii Krajowej na stacji kolejowej w miejscowości Rożki pod Radomiem. Przy polskich żołnierzach znaleziono pistolety Vis, co doprowadziło do dekonspiracji działalności pracowników Fabryki. W odwecie władze niemieckie przeprowadziły masowe aresztowania oraz egzekucje. 14 października 1942 roku na terenie Fabryki Broni powieszono 26 jej pracowników. Dnia 19 października 1958 roku w pobliżu miejsca egzekucji został odsłonięty pomnik upamiętniający pracowników pomordowanych podczas niemieckiej okupacji.[1]
Opis[edytuj | edytuj kod]
Pomnik składa się z obelisku zwieńczonego orłem zrywającym kajdany oraz cokołu z tablicą, na której umieszczono napis[1]:
BOHATEROM
PRACOWNIKOM TUTEJSZYCH
ZAKŁADÓW
KTÓRZY ODDALI ŻYCIE W WALCE
Z OKUPANTEM HITLEROWSKIM
W LATACH 1939-1945
ZAŁOGA
CZEŚĆ ICH PAMIĘCI
RADOM 1958 R.
Przed postumentem umieszczono również nowszą tablicę z nazwiskami pracowników Fabryki Broni zamordowanych w egzekucji 14 października 1942 roku.
Otoczenie[edytuj | edytuj kod]
W pobliżu obelisku upamiętniającego pomordowanych przez Niemców pracowników Fabryki Broni ustawiono w 1981 roku krzyż ku czci zamordowanych w tym miejscu 15 radomian podejrzanych o udział w tajnej produkcji broni dostarczanej Armii Krajowej.[1]