Rożki (województwo mazowieckie)
51°19′55″N 21°02′49″E/51,331944 21,046944
| wieś | |
.jpg) Dom w Rożkach pod numerem 34 (2012) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
48 |
| Kod pocztowy |
26-624[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WRA |
| SIMC |
0627213[5] |
Położenie na mapie gminy Kowala  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu radomskiego  | |
| 51°19′55″N 21°02′49″E/51,331944 21,046944[1]
| |
Rożki – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie radomskim, w gminie Kowala[6][5]. Nazwa wsi pochodzi od staropolskiego imienia "Rożek".
Początki tej wsi sięgają XV w. Pierwszymi właścicielami byli Kossowscy z Kosowa. Według zapisków Jana Długosza w latach 70. XV w. wieś należała do Andrzeja Kossowskiego. Prywatna wieś szlachecka Roszki, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego[7]. W 1569 r. właścicielem większej części wsi był Mikołaj Roszkowski, a reszty Piotr Skarbek. Nazwę wtedy zapisywano jako Roski. W końcu XVIII w. właścicielem wsi był Jan Rogowski. W 1827 r. naliczono tu zaledwie 9 domów i 32 mieszkańców. W 1875 r. nastąpiło uwłaszczenie, utworzono 19 gospodarstw na 148 morgach ziemi. Pozostałe 507 mórg zajmowała nadal ziemia dworska. W 1888 r. w Rożkach było 14 domów, zamieszkiwanych przez 127 osób. W początkach XX w. wieś należała do Adama Kownackiego. Majątek liczył 217 hektarów. W okresie przed II wojną światową majątek ziemski Rożki należał do Aleksandry Karczewskiej oraz Jerzego Mariana Pikulskiego i Zofii z Karczewskich. Jerzy Marian Karczewski był posłem na sejm. W czasie wojny zaangażował się w Związku Walki Zbrojnej. Aresztowany, zginął w Oswięcimiu w 1941 r, a majątek Rożki został przejęty w zarząd niemiecki. 19 września 1942 roku na stacji kolejowej w Rożkach miała miejsce potyczka między grupą likwidacyjną AK i niemiecką żandarmerią. W odwecie 12 października w okolicach stacji Niemcy publicznie powiesili 15 Polaków, w tym kilku członków rodziny Winczewskich[8].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie radomskim.
W Rożkach od wielu lat istnieje osobowa (a niegdyś także towarowa) stacja kolejowa. Od października 2016 roku można też do tej miejscowości dojechać autobusami linii 5 organizowanej przez MZDiK Radom.
Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha w Kowali[9].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0627220 | Adamów | przysiółek |
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117215
- ↑ Wieś Rożki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-09], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1086 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Portale Internetowe IMD, Wymordowali jej rodzinę – chce, aby pamiętano [online], Co za dzień, wydarzenia i zdjęcia z Radomia [dostęp 2023-12-19] (pol.).
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Rożki (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 862.
- Siedziba gminy: Kowala-Stępocina
