Porohy Dniepru

Poroh Kudak na Dnieprze w 1911 r.

Mapa progów rzecznych na Dnieprze

Mapa z 1772 r.

Porohy Dniepru (ukr. пороги) – poprzeczne skalne progi rzeczne, zbudowane z wychodni granitów i gnejsów krystalicznej tarczy ukraińskiej, przegradzające koryto Dniepru pomiędzy miastami Dniepr i Zaporoże (a dokładniej pomiędzy Łocmańską Kamianką a Kiczkasem) na odcinku około 70 km.

Wyróżniano ponad 30 progów rzecznych, największe to:

• Kudak (Kudacki – koło zamku Kudak)
• Jacki
• Suriky (Surski)
• Łuchań (Łochański, w XVII wieku Łahanny lub Chański)
• Strzelczy (z wyspą Strzelczą)
• Dzwoniec (Zwoniecki)
• Kniahiniński
• Techniński
• Nienasytec (Rewucznyj, Did)
• Woronowa Zapora
• Wołnickij (Wolniow)
• Budyło (Budziłowski)
• Tawalszański
• Łyszny
• Wilnyj (Wolny)

Oprócz tego koryto Dniepru przegradzało 7 tzw. zabor. Zabory były również grzędami skalnymi, jednak odróżniały się od porohów tym, że nie przegradzały całkowicie koryta rzeki, pozostawiając szerokie kanały, i nie utrudniały żeglugi. Zabory te to: Monastyrska, Striłecka, Tjahińska, Woroniacza, Krywa, Skubowa.

Wszystkie porohy i zabory zostały zalane w 1932 roku przez Zbiornik Dnieprzański Dnieprowskiej Elektrowni Wodnej.

Od nazwy porohów pochodzi historyczna i geograficzna nazwa Zaporoże, czyli kraj „za porohami”.

Linki zewnętrzne

• Dniepr, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 45 .