Proszówka (przystanek kolejowy)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Proszówka
Ilustracja
Przystanek Proszówka w lutym 2024 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Proszówka

Zarządca

DSDiK

Data otwarcia

1 listopada 1884[1]

Poprzednie nazwy

Neundorf-Greiffenstein
* (1884–1945),
Nowa Wieś Gryfińska
* (1945–1950)[2]

Rodzaj

przystanek osobowy

Dane techniczne
Liczba peronów

1

Liczba krawędzi
peronowych

1

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie gminy Gryfów Śląski
Mapa konturowa gminy Gryfów Śląski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Proszówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Proszówka”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Proszówka”
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Proszówka”
Ziemia51°00′35,5″N 15°25′27,6″E/51,009861 15,424333

Proszówkaprzystanek osobowy (pierwotnie stacja kolejowa) w Proszówce, w południowo-zachodniej części województwa dolnośląskiego. Został on oddany do użytku 1 listopada 1884 roku razem z linią kolejową z Gryfowa Śląskiego do Mirska.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Przystanek znajduje się w północnej części Proszówki. Administracyjnie położony jest on w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w gminie Gryfów Śląski[3].

Przystanek jest zlokalizowany na wysokości 340 m n.p.m.[2]

Historia[edytuj | edytuj kod]

Budynek dworca kolejowego na przystanku w 2021 roku

Powstanie dawnej stacji Proszówka miało związek z doprowadzeniem państwowej linii kolejowej z Gryfowa Śląskiego do Mirska. O połączeniu tych miast zdecydowano w 1882 roku. Wtedy to Landtag Prus podjął decyzję o budowie linii kolejowej do Mirska w celu ożywienia lokalnej gospodarki. Otwarcie linii odbyło się 1 listopada 1884 roku[4].

Po II wojnie światowej cała infrastruktura przeszła w zarząd PKP. Wtedy też następował powolny upadek znaczenia przystanku w strukturze sieci kolejowej na Dolnym Śląsku, które spotęgowały przemiany gospodarcze trwające od 1989 roku. Ostatni pociąg pasażerski przez Proszówkę odjechał 11 lutego 1996 roku, natomiast całkowite zamknięcie linii na tym nastąpiło do 15 grudnia 1998 roku[5].

8 czerwca 2020 roku spisano akt notarialny, na mocy którego województwo dolnośląskie przejęło linię kolejową nr 317 od Polskich Kolei Państwowych[6]. Pod koniec maja 2021 roku rozpoczęły się pierwsze prace przy rewitalizacji linii kolejowych 317 i 336 Gryfów Śląski – Mirsk – Świeradów Zdrój[7][8], a pierwsze regularne połączenia pasażerskie przez Proszówkę ruszyły 10 grudnia 2023 roku[9].

Linie kolejowe[edytuj | edytuj kod]

Przystanek był pierwotnie stacją na linii kolejowej nr 284 LegnicaPobiedna (21. posterunek ruchu; 74,758 km)[10], która od 1999 roku odcinku Gryfów ŚląskiMirsk[11][12], a od 2023 roku na odcinku Gryfów Śląski – Świeradów-Zdrój jest oznaczona pod numerem 317 (2. posterunek ruchu; 3,132 km)[13]. Linia ta wraz z przystankiem Proszówka jest pod zarządem Dolnośląskiej Służby Dróg i Kolei[14].

Pierwotny układ torowy przystanku to tor główny zasadniczy i boczny ładunkowy. Przy nim znajdowała się bocznica ładowni[15].

Infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Na przystanku Proszówka pierwotnie znajdowały się: dworzec kolejowy z magazynem, peron, plac ładunkowy i rampa boczna[15].

Po rewitalizacji linii do Świeradowa-Zdroju przystanek wyposażony został w peron z zadaszeniem, ławkami, koszami na śmieci, oświetleniem, tablicami informacyjnymi i monitoringiem, a przy nim znajdują się zadaszone miejsce ze stojakami rowerowymi oraz parking samochodowy[16].

Połączenia[edytuj | edytuj kod]

Od 10 grudnia 2023 roku, w okresie 2023/2024 z przystanku Proszówka odbywa się ruch pasażerski na odcinku Świeradów-ZdrójGryfów Śląski wraz z przedłużeniem części kursów do Jeleniej Góry, Węglińca i Görlitz. Połączenia obsługiwane są przez Koleje Dolnośląskie[17].

Okres Stacja docelowa L. połączeń Źr. Okres Stacja docelowa L. połączeń Źr.
1914 Gryfów Śląski
Pobiedna
10
5
[18] 1985/86 Świeradów Zdrój
Gryfów Śląski
Jelenia Góra
3
2
2
[19]
1939 Gryfów Śląski
Pobiedna
10
11
[20] 1995/96 Gryfów Śląski
Świeradów Zdrój
4
3
[21]
1966/67 Świeradów Zdrój
Gryfów Śląski
Jelenia Góra
Legnica
Lubań Śląski
Mirsk
Złotoryja
4
1
1
1
1
1
1
[22] 2023/24 Świeradów-Zdrój
Gryfów Śląski
Jelenia Góra

Goerlitz
Węgliniec
6
5
2
2
1
[23]

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 2: Pogórze Izerskie. Cz. 2: M-Ż. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, s. 243. ISBN 83-85773-61-4.
  2. a b Hubert Waguła, Sławomir Fedorowicz (red.): Proszówka. [w:] Atlas kolejowy Polski [on-line]. dolnoslaskie.atlaskolejowy.pl. [dostęp 2014-02-05]. (pol.).
  3. Geoportal. Mapa topograficzna. Skala 1:10 000. [dostęp 2014-02-05]. (pol.).
  4. Feliks Chojnacki. Jak to w Mirsku z kolejami bywało... „Izery”. 3, s. 14, 2008. ISSN 1899-8313. 
  5. Linia Mirsk – Świeradów Nadleśnictwo. www.jelenia.rail.pl. [dostęp 2013-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  6. Dolnośląskie przejęło linie z Gryfowa do Świeradowa i zapowiada powrót pociągów. www.rynek-kolejowy.pl, 2020-06-09. [dostęp 2023-12-14]. (pol.).
  7. Ruszyły prace związane z rewitalizacją Kolei Izerskiej [online], lwowecki.info, 28 maja 2021 [dostęp 2021-06-01] (pol.).
  8. Ewa Fit: Kolej Izerska. www.jelonka.com, 2021-05-28. [dostęp 2023-01-12]. (pol.).
  9. Jakub Rösler: Do Świeradowa w 21 minut. Znamy rozkład jazdy!. www.rynek-kolejowy.pl, 2023-11-22. [dostęp 2023-12-14]. (pol.).
  10. Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Atlas linii kolejowych Polski 2010. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2010. ISBN 978-83-926946-8-7.
  11. Hubert Waguła, Sławomir Fedorowicz (red.): Linia kolejowa: 284 Legnica – Pobiedna (PL/CZ). [w:] Atlas kolejowy Polski [on-line]. [dostęp 2014-02-05]. (pol.).
  12. Załącznik 1. Wykaz linii kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. W: Regulamin przydzielania tras pociągów i korzystania z przydzielonych tras pociągów przez licencjonowanych przewoźników kolejowych w ramach rozkładu jazdy pociągów 2013/2014, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2013 (pol.).
  13. Regulamin sieci 2023/2024 przyjęty do stosowania Uchwałą Nr 857/2022 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. z dnia 7 listopada 2022 r., Warszawa: PKP Polskie Linie Kolejowe, 2023 (pol.).
  14. Dolnośląskie przejęło linie z Gryfowa do Świeradowa i zapowiada powrót pociągów. rynek-kolejowy.pl, 2020-06-09. [dostęp 2023-09-20]. (pol.).
  15. a b Linia Legnica – Pobiedna. [w:] Strona MK z Jeleniej Góry [on-line]. www.jelenia.rail.pl. [dostęp 2014-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  16. PROGRAM FUNKCJONALNO–UŻYTKOWY. Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych dla zadania pn.: „Rewitalizacja linii kolejowej nr 317 relacji Gryfów Śląski - Mirsk”, Wrocław: Województwo Dolnośląskie – Dolnośląska Służba Dróg i Kolei we Wrocławiu, 13 stycznia 2022 [dostęp 2023-12-13] (pol.).
  17. Jakub Rösler: Pociągi do Świeradowa w terminie. Do Karpacza później niż planowano. www.rynek-kolejowy.pl, 2023-08-08. [dostęp 2023-12-14]. (pol.).
  18. 67a Greiffenberg (Schlesien) – Heinersdorf (Tafelfichte), 1914 (niem.).
  19. 253 Jerzmanice Zdrój – Lwówek Śląski – Świeradów Zdrój. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1985/86”. (pol.). 
  20. Die Isergebirgsbahn im Sommerfahrplan, 123 r Greiffenberg (Schles) – Friedeberg (Isergeb) – Bad Flinsberg/Heinersdorf (Tafelfichte) and zurück. „Eisenbahn in Schlesien-Bufe-Verlag”, 1939. (niem.). 
  21. Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów. 28.05.95-01.06.96. Tab. 253 Gryfów Śląski – Świeradów Zdrój. Polskie Koleje Państwowe, 1995, s. 391.
  22. 253 Jerzmanice Zdrój – Lwówek Śl.– Świeradów Zdrój. „Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów 1966/67”. (pol.). 
  23. Wyszukiwarka rozkładu jazdy pociągów PKP PLK S.A. - Portal Pasażera - PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. [online], portalpasazera.pl [dostęp 2024-02-25] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Proszówka
Linia 284 LegnicaPobiedna (74,758 km)
Gryfów Śląski
odległość: 3,277 km
odległość: 2,640 km
Linia 317 Gryfów ŚląskiŚwieradów-Zdrój (3,132 km)
Gryfów Śląski
odległość: 3,132 km
odległość: 5,640 km