Rdzawoporek kruchy
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
rdzawoporek kruchy |
Nazwa systematyczna | |
Fuscopostia fragilis (Fr.) B.K. Cui, L.L. Shen & Y.C. Da Persoonia 42: 119 (2018) [2019] |
Rdzawoporek kruchy (Fuscopostia fragilis (Fr.) B.K. Cui, L.L. Shen & Y.C. Da) – gatunek grzybów z rzędu żagwiowców (Polyporales)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Fuscopostia, Incertae sedis, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1828 r. Elias Fries nadając mu nazwę Polyporus fragilis[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadali mu B.K. Cui, L.L. Shen i Y.C. Da w 2019 r.[1]
Ma 27 synonimów. Niektóre z nich:
- Oligoporus fragilis (Fr.) Gilb. & Ryvarden 1985
- Postia fragilis (Fr.) Jülich 1982
- Spongiporus fragilis (Fr.) A. David 1980
- Tyromyces fragilis (Fr.) Donk 1933[2].
Stanisław Domański w 1967 r. nadał mu polską nazwę białak kruchy (Oligoporus fragilis), Władysław Wojewoda w 2003 r. drobnoporek kruchy (Tyromyces fragilis)[3]. Obydwie te nazwy są niespójne z aktualną nazwą naukową. W 2021 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów zarekomendowała nazwę rdzawoporek kruchy[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jednoroczny, siedzący lub rozpostarto-odgięty, tworzący pojedyncze, dwuczłonowe lub wydłużone kapelusze o wymiarach do 4 × 6 × 1 cm. Górna powierzchnia biaława do płowożółtej, przechodząca w czerwonawo-brązową po zgnieceniu lub wyschnięciu, owłosiona lub naga, strefowana, ale nie bruzdowana. Brzeg jednobarwny, pory białawe do płowożółtych, przechodzące w czerwonawo-brązowe po stłuczeniu lub wyschnięciu, okrągłe do kanciastych, 5-6 na mm, z wiekiem postrzępione. Kontekst biały, po wyschnięciu brązowawy, włóknisty, niestrefowany, do 1,5 cm grubości. Warstwa rurek ciemniejsza od kontekstu, o grubości do 4 mm[5].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy monomityczny. Strzępki kontekstu w KOH szkliste, cienko- lub grubościenne, czasami rozgałęzione, ze sprzążkami, o średnicy 3–7 µm;. Strzępki tramy szkliste, cienkościenne lub grubościenne, często rozgałęzione, ze sprzążkami, o średnicy 2,5–4 µm. Brak cystyd i innych sterylnych elementów hymenium. Podstawki maczugowate, 4-stergmowe, 13–20 × 4,5–5,5 µm, ze sprzążką bazalną. Bazydiospory cylindryczne, przeważnie zakrzywione, szkliste, gładkie, nieamyloidalne, 4–6 × 1–1,5 µm[5].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Rdzawoporek kruchy występuje na całej półkuli północnej, a także na Nowej Zelandii[6]. W Polsce w 2003 r. W. Wojewoda przytoczył 10 stanowisk z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia nie są znane[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do gatunków rzadkich[7].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach na martwym drewnie drzew iglastych[3]; na sosnach, świerkach, jodłach, jałowcach i modrzewiach, najczęściej na świerkach. Powoduje brunatną zgniliznę drewna[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2022-11-14] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-11-14] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2021-07-19] .
- ↑ a b c Postia fragilis [online], Mycobank [dostęp 2022-11-14] .
- ↑ Występowanie Fuscopostia fragilis na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-11-15] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska rdzawoporka kruchego w Polsce [online], gbif.org [dostęp 2022-11-15] (pol.).