Rezerwat przyrody Góra Św. Anny
50°27′09″N 18°10′06″E/50,452500 18,168333 Teren rezerwatu w 2012 roku | |
| rezerwat przyrody nieożywionej | |
| Typ |
geologiczny i glebowy |
|---|---|
| Podtyp |
skał, minerałów, osadów, gleb i wydm |
| Państwo | |
| Województwo | |
| Położenie | |
| Mezoregion | |
| Data utworzenia |
29 lutego 1972 |
| Akt prawny | |
| Powierzchnia |
2,69 ha |
| Ochrona | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego  | |
Położenie na mapie gminy Leśnica  | |
| 50°27′09″N 18°10′06″E/50,452500 18,168333
| |
Rezerwat przyrody Góra Św. Anny – rezerwat przyrody nieożywionej na terenie powiatu strzeleckiego, w gminie Leśnica[1][2]. Rezerwat znajduje się w miejscowości Góra Św. Anny, ok. 40 m poniżej szczytu Chełmskiej Góry na jej południowo-zachodnim zboczu (pomiędzy klasztorem a zajazdem)[3]. Rezerwat położony jest w Parku Krajobrazowym Góra Św. Anny oraz w obszarze Natura 2000 „Góra Świętej Anny”[3].
Obszar chroniony utworzony został w 1972 roku w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych rzadkich profili oraz zjawisk geologicznych[1] związanych z działającym tu przed 27 milionami lat wulkanem[4].
Na mocy obowiązującego planu ochrony ustanowionego w 2016 roku, rezerwat na całej swojej powierzchni (2,69 ha) podlega ochronie czynnej[5]. Podjęto ją ze względu na zagrożenie zarastania terenów rezerwatu, zwłaszcza przez zarośla ligustru pospolitego. W tym celu m.in. od 2018 r. prowadzony jest na terenie rezerwatu wypas stada owiec[6].
Rzeźba terenu i szata roślinna
[edytuj | edytuj kod]Rezerwat obejmuje fragment nieczynnego kamieniołomu nefelinitu i wapienia, gdzie zachowały się pozostałości zjawisk wulkanicznych. Erupcja wulkanu miała miejsce w okresie alpejskich ruchów górotwórczych i wypiętrzania się zrębu Chełma. Jej pozostałościami w obrębie rezerwatu są tufy wulkaniczne (w tym w centrum rezerwatu stożek popiołów chroniony jako pomnik przyrody), bomby (o zabarwieniu brunatnoczerwonym i wrzecionowatym kształcie) i żyły nefelinitowe oraz słupy nefelinitowe (o średnicy 5–15 cm, rzadziej 20–30 cm) wnikające w wapienie triasowe i w piaskowce kredowe. W strefie styku środkowotriasowych i górnokredowych skał osadowych z utworami wulkanicznymi obserwować można zjawiska metamorfizmu kontaktowego[7].
Poza osobliwościami geologicznymi na terenie rezerwatu znajdują się również liczne stanowiska rzadkich gatunków roślin. Spis flory liczy 175 roślin naczyniowych, tworzących m.in. murawy kserotermiczne i zbiorowiska naskalne z zanokcicą murową i skalną[8].
Udostępnienie turystyczne
[edytuj | edytuj kod]W sąsiedztwie granic rezerwatu biegnie ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna „Wokół góry Św. Anny”, a teren samego rezerwatu udostępniony został w ramach ścieżki „Po rezerwacie geologicznym”[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rezerwat przyrody Góra Św. Anny w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody [online], crfop.gdos.gov.pl [dostęp 2018-02-27].
- ↑ Grzegorz Rąkowski, Małgorzata Walczak, Małgorzata Smogorzewska, Rezerwaty przyrody w Polsce Południowej : monografia, Warszawa: Dział Wydawnictw Instytutu Ochrony Środowiska, 2007, ISBN 978-83-60312-75-9, OCLC 749690872.
- ↑ a b Geoserwis GDOŚ [online], geoserwis.gdos.gov.pl [dostęp 2019-07-11].
- ↑ Krzysztof Birkenmajer & Zoltan Pecskay. Radiometric dating of the Tertiary volcanics in Lower Silesia, Poland. I. Alkali basaltic rocks of the Opole region. „Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Earth Sciences”. 50 (1), s. 31–50, 2002. (ang.).
- ↑ Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Opolu z dnia 9 maja 2016 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Góra Świętej Anny” [online], duwo.opole.uw.gov.pl [dostęp 2018-02-27].
- ↑ Katarzyna Szyszko-Podgórska: Wypas owiec w obszarze Góry Świętej Anny [w:] "Przyroda Polska" nr 977, październik 2019, s. 36
- ↑ Niedźwiedzki i in. 2012
- ↑ a b Nawigator po opolskich rezerwatach – Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Opolu [online], opole.rdos.gov.pl, 2012 [dostęp 2019-01-11] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krystyna Dubel (red. naukowa): Park Krajobrazowy "Góra Św. Anny". Walory przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe. Opole: Opolskie Centrum Edukacji Ekologicznej, 1998. ISBN 83-909496-5-2.
- Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, str. 112. ISBN 978-83-63036-04-1