Rezerwat przyrody Słońsk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Słońsk
Ilustracja
Fragment ujścia Warty widziany z lotu ptaka
rezerwat faunistyczny
Typ

faunistyczny

Podtyp

ptaków

Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Położenie

gmina Słońsk

Mezoregion

Kotlina Gorzowska

Data utworzenia

1 września 1977

Akt prawny

M.P. z 1977 r. nr 19, poz. 107 §7

Data likwidacji

2001

Powód likwidacji

powstanie Parku Narodowego „Ujście Warty”

Powierzchnia

4166,2 ha

Ochrona

ścisła (ok. 1100 ha)
częściowa (3066 ha)

Położenie na mapie gminy Słońsk
Mapa konturowa gminy Słońsk, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Słońsk”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Słońsk”
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Słońsk”
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego
Mapa konturowa powiatu sulęcińskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Słońsk”
Ziemia52°35′47″N 14°43′45″E/52,596389 14,729167

Słońsk – zlikwidowany rezerwat przyrody typu faunistycznego (ptaków)[1], położony na terenie gminy Słońsk (województwo lubuskie, wcześniej województwo gorzowskie).

Obszar chroniony został utworzony 1 września 1977 na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 21 lipca 1977 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody[2]. Zlikwidowano go w 2001 w związku z powołaniem Parku Narodowego „Ujście Warty”.

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Rezerwat obejmował powierzchnię 4244 ha[3] (akt powołujący podaje 4166,22 ha[2]), co czyniło go jednym z największych w kraju (rekordowy rezerwat przyrody Stawy Milickie zajmuje 5298,15 ha). Znajdował się w widłach rzeki Warty i Kanału Postomskiego, obejmując tereny rozlewisk. Na jego terenie znajdowało się Jezioro Kostrzyńskie (w całości), ok. 80% Kostrzyńskiego Zbiornika Retencyjnego, a granicę na wschodzie wyznaczała Królewska Wyspa, otoczona przez Łąki Skarbowe[3][4].

Według rozporządzenia teren rezerwatu składał się z:

  • obszaru łąk o powierzchni 200,5 ha (Słońsk, obręb Kostrzyn, działka nr 24),
  • obszaru łąk o powierzchni 369,88 ha (Słońsk, obręb Czarnów, działki nr 1–7, 207, 209),
  • obszaru Jeziora Kostrzyńskiego, łąk, bagien, starorzeczy i kanałów o powierzchni 3595,84 ha, w tym obręby Dąbroszyn (dz. nr 1–17, 33, 34, 36–39, 44–49, 51–53, 55–62, 64–82, 92–94, 96–125, 129), Przyborów (dz. nr 1–13), Kostrzyn (14–21, 49–83), Słońsk (14–17) oraz Ługi Górzyckie (18–32, 34, 37, 40–51, 83–89, 92–96, 126–128, 130–132, 134, 137–142, 144, 146–158, 160–175, 177–224).

Charakterystyka i historia[edytuj | edytuj kod]

Celem ochrony rezerwatowej było „zachowanie cennego biotopu lęgowego wielu rzadkich gatunków ptaków wodnych i błotnych oraz żerowisk i miejsc odpoczynku ptaków przelotnych”[2]. Rezerwat składał się z części z ochroną ścisłą i okresowo ścisłą (na powierzchni ok. 1100 ha) oraz z ochroną częściową (na powierzchni 3066 ha)[4]. Wśród rzadkich gatunków wyróżniano m.in. arcydzięgiel nadbrzeżny czy wilczomlecz błotny[1], na jego terenie w okresie jesiennym potrafi się gromadzić ponad 100 tys. ptaków różnych gatunków[5].

Propozycje ochrony obszaru pojawiały się już od lat 70., m.in. ze strony prof. Bronisława Fruzińskiego. Teren od 1953 był dzierżawiony przez Polski Związek Łowiecki, następnie od 1965 ze względu na walory przyrodnicze przeszedł pod zarząd samorządowy (najpierw Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze, później Urzędu Wojewódzkiego w Gorzowie Wielkopolskim). Wykorzystywano go także rolniczo do pozyskiwania siana i wypasu bydła. W 1996 powołano Park Krajobrazowy Ujście Warty (który obejmował tereny rezerwatu), zaś w 2001 – Park Narodowy „Ujście Warty”, wskutek czego rezerwat zlikwidowano[4].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Błonia, szuwary, welony.... eko.org.pl. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 stycznia 2020)].
  2. a b c M.P. z 1977 r. nr 19, poz. 107 §7
  3. a b „Słońsk”, rezerwat. eko.org.pl. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-16)].
  4. a b c B. Rezerwat Przyrody „Słońsk”. przyroda.powiatgorzowski.pl. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-25)].
  5. Ptasi raj. eko.org.pl. [dostęp 2020-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2001-05-23)].