Roland Kayn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Roland Kayn
Data i miejsce urodzenia

3 września 1933
Reutlingen

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

5 stycznia 2011
Nieuwe Pekela

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna

Zawód

kompozytor

Strona internetowa

Roland Kayn (ur. 3 września 1933 w Reutlingen[1][2], zm. 5 stycznia 2011 w Nieuwe Pekela[3]) – niemiecki kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1952–1955 kształcił się w Hochschule für Musik und Darstellende Kunst w Stuttgarcie, ukończył też klasę organową w Szkole Muzyki Kościelnej w Esslingen am Neckar[1]. W latach 1956–1958 kształcił się w Hochschule für Musik w Berlinie Zachodnim u Borisa Blachera (kompozycja) i Josefa Rufera (analiza muzyczna)[1][2]. Pracował pod kierunkiem Herberta Eimerta w studio muzyki elektronicznej przy rozgłośni radiowej w Kolonii[1][2]. W 1964 roku wraz z Aldo Clementim i Franco Evangelistim założył w Rzymie grupę improwizacyjną Nuova Consonanza[1]. Od 1964 do 1970 roku był pracownikiem Norddeutscher Rundfunk w Hamburgu[2]. Realizował swoje kompozycje w studiach w Kolonii, Monachium, Mediolanie, Brukseli i Utrechcie, pracował też w Studio Eksperymentalnym Polskiego Radia[1][2]. W 1970 roku osiadł w Holandii[2], gdzie był konsultantem programu Instytutu Goethego w Amsterdamie i współpracownikiem Instytutu Sonologii Uniwersytetu Utrechckiego[1].

Laureat I nagrody na festiwalu Music of the 20th Century w Tokio (1958), Nagrody Rzymskiej (1962 i 1964), międzynarodowego konkursu kompozytorskiego w Rzymie (1962 i 1964) oraz IV Biennale w Paryżu (1965)[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Na początku lat 50. XX wieku przeszedł od swobodnej tonalności do typowego dla nowej muzyki postwebernowskiego serializmu[1]. Następnie zaczął stosować technikę statystyczną, regulując podstawowe jakości dźwięku takie jak wysokość, czas, trwania, głośność i barwę w odcinkach formy muzycznej[1]. Wprowadzał mikrointerwały i klastery wykraczające poza system równomiernie temperowany[1]. W oparciu o teorię informacji sformułował koncepcję muzyki cybernetycznej, interesował się zastosowaniem możliwości techniki komputerowej w kompozycji[1]. Stosował operacje statystyczne w celu stworzenia wirtualnego chaosu zjawisk dźwiękowych, posługiwał się wieloznacznym zapisem muzycznym[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

  • Orchesterstück na organy i dużą orkiestrę (1950)
  • Kammerkonzert na 6 instrumentów dętych i perkusję (1953)
  • Spektren na kwartet smyczkowy (1956)
  • Sequenzen (1957)
  • Aggregate (1958)
  • Aggregates sonores (1959–1971)
  • Vectors I–III (1960–1977)
  • Schwingungen/Oscillations na 5 zespołów (1962)
  • Galaxis – „multiple sound structure” na zmienny zespół (1962)
  • Inerziali na 5–20 wykonawców (1963)
  • Allotropie na różne grupy instrumenty (1964)
  • Diffusions na 1–4 organy elektroniczne (1965)
  • Signals na 7 grup instrumentalnych (1966)
  • Monades (1971)
  • Circuits intégrés na fortepian, perkusję i taśmę (1972)
  • Engramme na 15–60 instrumentów (1973)
  • Eon (1975)
  • Gyron na 1–4 zespoły (1976)
  • Makro (1977)
  • Infra (1979)
  • Chreodes (1982)
  • Tektra (1982)
  • Assemblage (1985)
  • Cybernetic Serendipity (1985)
  • An Artificial Acoustic Environment (1986)
  • Supra (1986)
  • Transfluxion (1987)
  • Zygyzi Dynamical Units (1988)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 5. Część biograficzna klł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1997, s. 52. ISBN 978-83-224-3303-4.
  2. a b c d e f g Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 430. ISBN 978-83-01-13410-5.
  3. In Memoriam Roland Kayn (1933-2011). concertzender.nl, 2011-01-07. [dostęp 2023-08-30]. (niderl.).