Roman (car Bułgarii)

Roman (Symeon II)

car Bułgarii
Okres	od 986 do 991
Poprzednik	Borys II
Następca	Samuel Komitopul
Dane biograficzne
Dynastia	Kruma
Data urodzenia	ok. 930
Data śmierci	997
Ojciec	Piotr I
Matka	Maria Lekapena

Roman (Symeon II) (bułg. Роман, Roman, zm. 997) – car bułgarski, syn Piotra I, ostatni przedstawiciel dynastii Kruma. Panował od ok. 986 r. do 991 r. w macedońskiej części Bułgarii.

Roman urodził się około 930 roku jako drugi z synów Piotra I i Marii Lekapeny. Prawdopodobnie w 963 roku został wraz z bratem Borysem przekazany przez ojca jako zakładnik na dwór bizantyński. Kiedy w 969 roku, sprowadzony przez cesarza bizantyńskiego przeciw Bułgarom, książę kijowski Światosław niespodziewanie podbił większą część państwa, a car Piotr I zmarł, Nicefor II Fokas wysłał obydwu braci na czele wojsk bizantyńskich do Bułgarii. Borys objął wprawdzie tron carski, nie był jednak w stanie przeciwstawić się Światosławowi i po kolejnych klęskach uznał jego zwierzchnictwo. Ostatecznie po zmianie władzy w Bizancjum nowy cesarz Jan I Tzimiskes w ciągu 970 roku zdobył stolicę Bułgarii Presław i wyparł Światosława na północ. Ostatecznie po trzymiesięcznym oblężeniu naddunajskiej Drystry w połowie 971 roku wyparł Światosława z Bułgarii. a Roman wraz z bratem Borysem wrócili jako jeńcy do Konstantynopola.

W niewoli Borys otrzymał tytuł magistra, a Romana wykastrowano, aby nie mógł odziedziczyć tronu bułgarskiego. Po śmierci Jana Tzimiskesa w 976 roku wybuchło powstanie w Sredcu. Obydwu braciom udało się zbiec z niewoli konstantynopolitańskiej. Borys napadnięty w czasie ucieczki zginął z rąk rabusia. Roman uniknął śmierci i dotarł nawet do Widynia. Musiał jednak stamtąd powrócić ponownie do Konstantynopola.

Walki wewnętrzne w cesarstwie umożliwiły w następnych latach odrodzenie carstwa bułgarskiego na zachodzie z centrum na ziemiach macedońskich, nie zniszczonych działaniami wojennymi i nie podporządkowanych całkowicie Bizancjum. Władza sprawowana początkowo przez czterech braci Komitopulów przeszła ostatecznie w ręce Samuela Komitopula. W 985 roku Samuel zajął Tesalię i zdobył jej główne miasto Larisę. W następnym roku odparł najazd następcy Tzimiskesa, Bazylego II i rozbił 17 sierpnia wycofujące się wojska greckie na przełęczy zwanej Bramą Trajana. W tym samym 986 roku Roman zbiegł z niewoli bizantyńskiej. Został przez Samuela proklamowany władcą państwa i koronowany na cara (986-991). Przybrał wówczas imię Symeona II. Na stolicę Samuel wyznaczył mu Skopje. Samuel jako namiestnik i naczelny wódz z ramienia Romana zdobył w następnych latach Bułgarię naddunajską z Presławiem, grody Werrię i Serwię w południowej Macedonii, a 989 roku Albanię z twierdzą Dracz i cały Epir. W 991 roku car Roman dostał się do niewoli bizantyńskiej. Zmarł w więzieniu bizantyńskim w 997 roku.

Związki rodzinne

1 nieznana żona

Symeon I (ur. 866, zm. 927, panował 893–927)

2 córka Georgi Sursuwuła

1

2

2

2

?

Michał (zm. 931)

Iwan

Beniamin

córki

Piotr I (ur. po 912, zm. 969, panował 927–969)

Maria Lekapena (wnuczka cesarza Romana Lekapena)

Borys II (zm. 976, panował 969–971)

Roman (Symeon II) (zm. 997, panował 986–991)

Bibliografia

• T. Wasilewski: Historia Bułgarii. Wrocław: Ossolineum, 1983, s. 60-71. ISBN 83-0402466-7.
• W. Giuzelew: Bułgarskie średniowiecze. W: Bułgaria. Zarys dziejów. I. Dymitrow (red.). Warszawa: Książka i Wiedza, 1986, s. 53. ISBN 83-05-11583-6.
• K. Zakrzewski: Historia Bizancjum. Kraków: TAiWPN Universitas, 2007, s. 206. ISBN 978-83-242-0715-2.
• I. Stawowy-Kawka: Historia Macedonii. Wrocław: Ossolineum, 2000, s. 59-61. ISBN 83-04-04549-4.