Roman Dyboski
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | 19 listopada 1883 Cieszyn | |
Data i miejsce śmierci | 1 czerwca 1945 Kraków | |
Zawód, zajęcie | filolog, historyk literatury angielskiej | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() |
Roman Dyboski (ur. 19 listopada 1883 w Cieszynie[1], zm. 1 czerwca 1945 w Krakowie) – polski filolog, historyk literatury angielskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Antoniego i Marii z Łopuszańskich[1][2]. Od roku 1911 był profesorem na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie[1] (wcześniej docent i kierownik Katedry Filologii Angielskiej). W roku 1914 wcielony został do armii austro-węgierskiej gdzie dowodził kompanią 16 pułku piechoty Obrony Krajowej[3]. W grudniu 1914 został schwytany przez wojska rosyjskie i wysłany na Syberię[3] [1].
W 1923 roku został wybrany na członka-korespondenta, a w 1931 roku na członka czynnego Polskiej Akademii Umiejętności. W roku akademickim 1930/1931 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego UJ. Wykładał i badał literaturę Wielkiej Brytanii. Do grona jego uczniów należeli m.in. Stanisław Helsztyński, Julian Krzyżanowski, Wacław Borowy, Tadeusz Grzebieniowski, Przemysław Mroczkowski.
W 1935 roku był członkiem krakowskiej loży wolnomularskiej Przesąd Zwyciężony[4].
Tłumaczył też na polski literaturę angielską.
Zmarł nagle na atak serca 1 czerwca 1945 w Krakowie.
Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]
- William Shakespeare. Krakowska Spółka Wydawnicza, 1927.
- O Anglji i Anglikach. Wyd. F. Hoesick, Warszawa, 1929.
- Knighthode and Bataile: A XVth Century Verse Paraphrase of Flavius Vegetius Renatus Treatise 'De Re Militari, Oxford (EETS), 1935.
- Między literaturą a życiem. 1936.
- Wielcy pisarze amerykańscy. Wyd. PAX, 1958.
- Siedem Lat w Rosji i na Syberii. Wyd. Mówią Wieki, 2007 (wspomnienia R. Dyboskiego). ISBN 83-86156-28-7.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (8 listopada 1930)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)[6]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[7]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 156 .
- ↑ Michael Morys-Twarowski: Rodzina Dyboskich na tle elit Śląska Cieszyńskiego. In: Roman Dyboski 1883–1945. Władysław Tarnawski 1885–1951. Red. Aleksandra Suszyńska. Kraków 2018, s. 25
- ↑ a b Dominik Sołowiej: Do poczytania: „Siedem lat w Rosji i na Syberii”, Roman Dyboski. ww.kafeteria.pl. [dostęp 21 sierpnia 2009].
- ↑ Anna Kargol, Środowisko wolnomularskie w międzywojennym Krakowie, [w:] Ars Regia, 9/15-16, 2006, s. 151.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 260, poz. 351 „za zasługi na polu pracy propagandowej zagranicą”. W Monitorze podano nazwisko: Dybowski.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym położone w latach 1905–1918”.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość krytyczno-literacką, naukową i publicystyczną w dziedzinie literatury pięknej”.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Karolina Lanckorońska: Wspomnienia wojenne. Wyd. Znak, 2002, ISBN 83-240-0077-1.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tomasz Pudłocki, Idea uniwersytetu według Romana Dyboskiego, Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych. Tom LXIX 2016.
- Ludzie urodzeni w Cieszynie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Wawrzynem Akademickim
- Polscy historycy literatury angielskiej
- Polscy teoretycy kultury
- Polscy wolnomularze (II Rzeczpospolita)
- Urodzeni w 1883
- Wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Zmarli w 1945