Tadeusz Grzebieniowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Grzebieniowski
Data i miejsce urodzenia

25 lutego 1894
Monasterzec

Data i miejsce śmierci

10 maja 1973
Warszawa

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: anglistyka
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1927
Uniwersytet Jagielloński

Habilitacja

1947
Uniwersytet Jagielloński

Profesura

1949

Uczelnia

Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości

Tadeusz Grzebieniowski (ur. 25 lutego 1894 w Monastercu, zm. 10 maja 1973 w Warszawie) – polski historyk literatury angielskiej, profesor Uniwersytetu Łódzkiego i Warszawskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Jana (nauczyciela wiejskiego) i Julii z domu Jacyna. Ukończył gimnazjum im. Franciszka Józefa w Dębicy (1912) i podjął studia anglistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim; studiował na UJ do 1914, później także w latach 1921–1923; oprócz anglistyki kształcił się także z germanistyki i romanistyki, jednym z jego wykładowców był Roman Dyboski. W latach 1913–1914 należał do Związku Strzeleckiego; w czasie I wojny światowej służył w 5 pułku piechoty Legionów Polskich, był w tym okresie kilkakrotnie więziony. Kilka lat powojennych spędził w koloniach brytyjskich, w latach 1923–1925 uzupełniał studia (anglistyczne i romanistyczne) na uniwersytetach w Londynie, Paryżu i Dijon. Pracował jako nauczyciel języka angielskiego w gimnazjum w Królewskiej Hucie (obecnie: Chorzów - 1925) i Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie (1925–1929). W 1927 obronił na UJ doktorat na podstawie pracy pt. Józef Addison, krytyk literacki.

Od 1929 był lektorem języka angielskiego w Wyższej Szkole Handlowej w Warszawie (od 1933 pod nazwą Szkoła Główna Handlowa w Warszawie). W czasie II wojny światowej działał w organizacji polityczno-dziennikarskiej „Nasza Sprawa” oraz uczestniczył w tajnym nauczaniu (Miejska Szkoła Handlowa w Warszawie, Szkoła Główna Handlowa, Uniwersytet Warszawski); po powstaniu warszawskim przebywał przez kilka miesięcy (do lutego 1945) w obozie w Pruszkowie. Po wojnie powrócił do pracy lektora w Szkole Głównej Handlowej (do 1946), przez krótki czas prowadził również wykłady z anglistyki na UJ. W latach 1946–1954 (ponownie 1957–1964) kierował Katedrą Filologii Angielskiej na Uniwersytecie Łódzkim, uzyskując w 1949 tytuł profesora nadzwyczajnego (habilitował się w 1947 na UJ). Był również profesorem w Katedrze Filologii Angielskiej Uniwersytetu Warszawskiego (1954–1962).

W 1945 został powołany na członka korespondenta Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, a w 1948 na członka korespondenta Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.

17 kwietnia 1933 zawarł związek małżeński z Xenią Żytomirską[1].

Jego zainteresowania naukowe obejmowały historię literatury angielskiej, historię teatru angielskiego i amerykańskiego, językoznawstwo angielskie, historię literatury północnoamerykańskiej i australijskiej. Zajmował się stosunkami polsko-angielskimi w latach 1831–1856 oraz polską emigracją w Anglii w XIX wieku. Analizował prasę angielską XIX wieku oraz twórczość m.in. Johna Galswothy'ego, Thomasa Hardy'ego i George'a Mereditha. Opracował oryginalne metody nauki gramatyki języka angielskiego, przygotował wydanie antologii literatury angielsko-amerykańskiej (1935), był autorem kilku podręczników do nauki języka angielskiego.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • A First English Book (1934)
  • Historia literatury północno-amerykańskiej (1935, [w:] Historia literatury powszechnej)
  • Anglia i Polska. Stosunki kulturalne i polityczne w wieku XIX (1947)
  • Dramat i scena angielska epoki Odrodzenia (1953)
  • Dramat i scena amerykańska XIX i XX wieku (1954)
  • Gramatyka opisowa języka angielskiego (1954)
  • Sylwetka H. Fieldinga (1954)
  • Słownik angielsko-polski i polsko-angielski (1958)
  • Z dziejów literatury. Association of the Friends of Poland (1958)
  • Słownictwo i słowotwórstwo angielskie (1962)
  • Angielska parafraza „Nieboskiej komedii” (1963)
  • Morfologia i składnia języka angielskiego (1964)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 99–100. [dostęp 2021-07-25].
  2. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Biogramy uczonych polskich, Część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A–J, Wrocław 1983.